Οι διασκευές αποτελούν ένα μεγάλο κεφάλαιο στη μουσική. Από την αρχή της δεκαετίας του ’70 άρχισαν να εμφανίζονται τόσο στους δίσκους όσο και στις συναυλίες. Στις τελευταίες, πολύ συχνότερα. Από το 1993 και μετά έγιναν τις μόδας οι κυκλοφορίες tribute φασόν (!) με δεκάδες μικρού ενδιαφέροντος (σ.σ. έως και καθόλου) κυκλοφορίες που δεν άφησαν τίποτε πίσω τους. Για να δούμε όμως ποια κριτήρια πρέπει να καλύπτει μια διασκευή για να έχει ενδιαφέρον. Ο καλλιτέχνης κρατάει την ουσία της πρώτης εκτέλεσης, δεν κάνει το τραγούδι αγνώριστο, αλλά βάζει στις σωστές δόσεις, το δικό του ύφος και «πειράζει» όσο πρέπει το τραγούδι για να το κάνει «δικό» του. Κι αν οι κανόνες σας κάνουν να βγάζετε σπυράκια, διαβάστε κι ακούστε τις καλύτερες διασκευές, πάντα σύμφωνα με την γνώμη μου. Για να είμαι ειλικρινής, δεν περίμενα να βγει τόσο μεγάλο το κείμενο αλλά διαβάζεται εύκολα. Πριν προχωρήσετε στην ανάγνωση του άρθρου να σας πω ότι το άρθρο δεν είναι εξαντλητικό, δηλ αν αφήσαμε και μία έξω δεν πειράζει, γιατί υπάρχουν τα σχόλια. Γράφει ο Αλέξανδρος Ριχάρδος
Ας ξεκινήσουμε με τις διασκευές που είναι καλύτερες από τις πρώτες εκτελέσεις. Το 1999 κυκλοφόρησε ένα τυπικό tribute στους Aerosmith με τίτλο Not the Same old Song and Dance με μια εξαιρετική διασκευή του "Dream On" από τη φωνή του Ronnie James Dio και την κιθάρα του Yngwie Malmsteen! Για να είμαστε ειλικρινείς όλα τα λεφτά είναι η ερμηνεία του Dio, παρ’ όλη την εξαιρετική δουλεία του Malmsteen. Σαν να ακούς άλλο κομμάτι, σαν να μην έχεις ξανακούσεις ποτέ το Dream On. Δεν ξέρω τι έχουν πει οι Tyler και Perry, αλλά σίγουρα όταν το άκουσαν θα ξεροκατάπιαν. Η έκφραση »δεν υπάρχει» ταιριάζει απόλυτα. Η καλύτερη διασκευή όλων των εποχών.
Το άλμπουμ του John Lennon, Imagine (1971) είναι το πιο γνωστό του σε όλο τον κόσμο. Όλοι ξέρουμε το ομώνυμο κομμάτι, τους στίχους του, τη μελωδία του αλλά είμαι σίγουρος ότι ελάχιστοι έχουν ακούσει προσεκτικά ολόκληρο το άλμπουμ. Σε αυτό λοιπόν το άλμπουμ υπάρχει και το "Jealous Guy", μια σύνθεση που ο Lennon είχε γράψει από το 1968 και αρχικά προοριζόταν για το "White Album" των Beatles με τους στίχους να είναι εμπνευσμένοι από τη διδασκαλία του Maharishi Mahesh Yogi. Τον Φεβρουάριο του 1981 οι Roxy Music το διασκεύασαν και το κυκλοφόρησαν μόνο σαν single, χωρίς να μπει σε κανένα άλμπουμ τους. Η εκτέλεση τους πήγε στο Νο1 του βρετανικού chart και με βαριά καρδιά γράφω παρ΄όλο το θαυμασμό μου προς τον John Lennon, ότι η εκτέλεση τους είναι κλάσεις καλύτερη από την πρώτη. Για την ιστορία, το "Jealous Guy" είναι το πλέον πολυδιασκευασμένο τραγούδι του Lennon με περισσότερες από 92 διασκευές!
O Willie Dixon είναι ένας από τους καλύτερους και σημαντικότερους blues συνθέτες. Το όνομά του δεν είναι ιδιαίτερα γνωστό αφού δεν έκανε μεγάλη καριέρα σαν τραγουδιστής όσο σαν συνθέτης με τα τραγούδια του να τα ερμηνεύουν οι Muddy Waters, Little Walter, Bo Diddley και Howlin’ Wolf. Μεταξύ των δεκάδων επιτυχιών του είναι τα (θεο)κλάσικα “Spoonful”, ‘Hoochie Coochie man”, “Little Red Rooster”, “You can’t judge a book by the cover’ κ.α. Ένα άγνωστο τραγούδι του είναι το “You need Love” που πρωτοερμηνεύτηκε το 1962 από τον Muddy Waters. Γιατί σας τα γράφω όλα αυτά; Γιατί θεωρώ το »Whole Lotta Love» των Led Zeppelin ότι βασίζεται πάνω στο “You need love” και δεν το πιστεύω μόνο εγώ αλλά το 1991 μετά το θάνατό του, η σύζυγός του πέτυχε όλες οι μετέπειτα εκδόσεις των άλμπουμ και cd των Led Zeppelin που περιέχουν το τραγούδι, να αναγράφουν και το όνομά του. Ο Willie Dixon τους είχε μηνύσει ότι χρησιμοποίησαν τη μουσική του “You need love” στο τραγούδι τους “Bring it on home” και τους στίχους του στο »Whole Lotta Love». Η υπόθεση δεν οδηγήθηκε στο δικαστήριο αλλά συμβιβάστηκαν εξωδικαστικά. Για να αφήσουμε πίσω μας τα δικαστήρια, οι Led Zeppelin μπορούν να υπερηφανεύονται για την εξαιρετική διασκευή τους στο πρώτο άλμπουμ τους και πάλι με σύνθεση του Willie Dixon. Γράφω για το "I Can't Quit You Baby" που μόνο αν το ακούσετε θα καταλάβετε τι σημαίνει blues.
Η κυκλοφορία του πρώτου άλμπουμ των Van Halen ήταν ένα δυνατό χαστούκι για όλους μας. Έως τότε δεν είχαμε ξανακούσει ένα τέτοιο κιθαρίστα που δεν περιοριζόταν απλά σε improvisations αλλά συνέθετε κιόλας και μάλιστα εξαιρετικά.
Η επιλογή να διασκευάσουν το κλασικό τραγούδι των Kinks, "You Really Got Me" ήταν καταπληκτική όχι γιατί έφθασαν έως το Νο 36 του αμερικάνικου chart μικρών δίσκων αλλά γιατί πραγματικά το διασκεύασαν και το έκαναν δικό τους. Κράτησαν όλη την ορμητικότητα της κιθάρας και το ωμό ήχο της αρχικής σύνθεσης και τα έκαναν πιο…ωμά. Ο παραγωγός τους Ted Templeman τους είπε ως το επόμενο πρωί όπου θα συνέχιζαν τις ηχογραφήσεις να μην που λέξη σε κανέναν. Όμως αμέσως μετά το studio, ο Eddie Van Halen συνάντησε τον ντράμερ των Angel, Barry Brandt όπου αντάλλαξαν απόψεις για τα τραγούδια που ηχογραφούσαν τα συγκροτήματά τους κι ο Eddie του έβαλε κι άκουσε μια demo κασέτα με το "You Really Got Me". Την επόμενη ημέρα ο Ted Tempelman είπε στους Van Halen ότι οι Angel ηχογραφούσαν μια διασκευή στο "You Really Got Me" κι αναρωτήθηκε πως έτυχε τέτοια σύμπτωση. Ο Eddie του είπε τι είχε προηγηθεί την νύχτα και ο Templeman έβαλε το συγκρότημα να ηχογραφήσει εκείνη την ώρα το τραγούδι και να κυκλοφορήσει αμέσως σε single για να προλάβουν τους Angel. Και τους πρόλαβαν! Πάντως ο Eddie δεν ήταν ευχαριστημένος με την επιλογή του συγκεκριμένου τραγουδιού να κυκλοφορήσει σαν πρώτο single γιατί δεν έδινε στον κόσμο τη σωστή εικόνα των συνθετικών δυνατοτήτων τους. Η επιλογήν του Eddie ήταν το "Jamie's Cryin'" να κυκλοφορήσει σαν πρώτο single που όμως δεν είχε την παραμικρή επιτυχία.
Οι Αμερικάνοι Disturbed συμπεριέλαβαν στο άλμπουμ τους Immortalized (2015)μια εξαιρετική διασκευή του "The Sound of Silence" των Simon and Garfunkel που πρωτοηχογραφήθηκε το 1964! Το κομμάτι ξαναέγινε διασκευή και «ανάγκασε» τον συνθέτη του Paul Simon να δηλώσει ότι η διασκευή τους είναι πολύ καλή. Προσέξτε ότι οι Distrurbed δεν ξέφυγαν καθόλου από το δρόμο της πρώτης εκτέλεσης, αλλά η ερμηνεία του τραγουδιστή David Draiman είναι τόσο φορτισμένη που δεν υπάρχει περίπτωση να μην σας κερδίσει!
Οι Judas Priest δεν ανήκουν στην κατηγορία των συγκροτημάτων που κάνουν διασκευές, αλλά μέσα στη τεράστια 49χρονη καριέρα τους έχουν 3 διασκευές που είναι ξεχωριστές και κατάφεραν να κάνουν τουλάχιστον 2 από τα 3 τραγούδια «δικά τους». Η πρώτη είναι η σύνθεση του Peter Green , πρώτη εκτέλεση από Fleetwood Mac to 1970, "The Green Manalishi που παρουσιάστηκε στο άλμπουμ των Judas Priest, Killing Machine (1978) αλλά έγινε γνωστό μέσα από το πρώτο live τους Unleashed in the East(1979) Διαβάστεεδώτην ιστορία του εξώφυλλου του άλμπουμ Unleashed in the East. .Κι αν η εκτέλεση του το Green Manalishi ήταν απλά καλή, τότε τι θα γράψουμε για το ‘’Better by You, Better than Me’ των Spooky Tooth που το έκαναν δικό του, όπως και το "Diamonds & Rust" της Joan Baezπου τόσο ο Halford όσο και ο Tim “Reaper” Ownes σκίζουν! Μιλώντας σε μια τηλεφωνική συνέντευξη με τον μπασίστα των Judas Priest πριν 12 χρόνια τον είχα ρωτήσει πως επέλεξαν αυτά τα τραγούδια για να τα διασκευάσουν κι η απάντησή του ήταν καταλυτική «Μας τα πρότεινε ο manager μας».Διαβάστε εδώτην ιστορία των Spooky Tooth
Πριν ηχογραφήσουν το "Blinded by the Light" οι Manfred Mann’s Earth Band είχαν ηχογραφήσει 6 άλμπουμ χωρίς ιδιαίτερη επιτυχία. Η διασκευή της σύνθεσης του Bruce Springsteen (σ.σ. εμφανίστηκε στο άλμπουμ του Greetings from Ashbury Park, N.J.-1973) τους πήγε στο Νο1 του αμερικάνικου chart μικρών δίσκων και άλλαξε την καριέρα τους. Εντελώς αλλαγμένο το ύφος του τραγουδιού, ελαφρά αλλαγμένοι κι οι στίχοι, κάνουν το "Blinded by the Light" ένα τραγούδι της κληρονομιάς των Manfred Mann’s Earth Band. Λίγα χρόνια νωρίτερα από την κυκλοφορία του "Blinded by the Light", και συγκεκριμένα το 1973 το συγκρότημα διασκευάζει ή καλύτερα αλλάζει εντελώς το ύφος μιας σύνθεση του Bob Dylan. Το άλμπουμ Solar Fire ανοίγει περιέχει το 10λεπτο(!)"Father of Night" τεράστια επιτυχία στη χώρα μας και κανείς δεν ξέρει ότι είναι του Bob Dylan!
Η διασκευή των Whitesnake στο κλασικό r&b τραγούδι του 1974 από τον Bobby Blant, "Ain't No Love in the Heart of the City", αποδείχτηκε εξαιρετικά πετυχημένη. Όχι τόσο στη studio εκτέλεση που έγινε στο άλμπουμ Snakebite (1978) όσο στη live ηχογράφησή του στο Live...in the Heart of the City (1980) που έκτοτε έκανε το κομμάτι απαραίτητο σε κάθε συναυλία των Whitesnake και πάντα με τη συνοδεία της Whitesnake Choir που αποτελείται από το κοινό κάθε συναυλίας! Εννοείται ότι αν οι Whitesnake δεν διασκεύαζαν το τραγούδι δεν θα το ήξερε κανείς παρά μόνο οι fans του Bobby Blant. Και το αστείο είναι ότι ο Coverdale δεν ήθελε να το ηχογραφήσει. Επίσης, η επιλογή της διασκευής ήταν του κιθαρίστα Bernie Marsden. Διαβαστε εδώτο άρθρο για το Live άλμπουμ των Whitesnake.
Αν ο Ritchie Blackmore δεν αποφάσιζε να διασκευάσει το "Since You Been Gone" στο, άλμπουμ των Rainbow, Down to Earth (1979), πιθανότατα κανείς μας να μην γνώριζε την ύπαρξη του συνθέτη του Russ Ballard. O Άγγλος μουσικός ήταν κιθαρίστας/τραγουδιστής στους Argent έχοντας γράψει πολλές από τις επιτυχίες τους. Το "Since You Been Gone" πρωτοεμφανίστηκε στο προσωπικό του άλμπουμ
Winning (1976) που ηχογραφήθηκε σε παραγωγή του Roger Glover που παίζει μπάσο και στην ηχογράφηση των Rainbow. Όμως πριν τη διασκευή των Rainbow και μάλιστα ένα χρόνο πριν, οι νοτιοαφρικάνοι Clout και οι αμερικάνοι Head East είχαν διασκευάσει το "Since You Been Gone", για τα πρώτα άλμπουμ της δισκογραφίας τους, αλλά πέρασαν απαρατήρητες οι διασκευές τους .
Το 1968 οι Deep Purple γνώρισαν μια αναπάντεχη επιτυχία με τη διασκευή τους στη σύνθεση του Joe South, "Hush" που μόλις ένα χρόνο νωρίτερα είχε κάνει επιτυχία (Νο 52 Αμερική) ο Billy Joe Royal.
Οι Τιτανοτεράστιοι συμπεριέλαβαν το "Hush" (Νο 58 Μ.Βρετανία, Νο 4 Αμερική) στο πρώτο άλμπουμ τους, Shades of Deep Purple κι έκτοτε δεν είχαν καμία άλλη επιτυχία στους μικρούς δίσκους, τόσο της Αμερικής όσο και της Μ.Βρετανίας, παρά το 1970 με το Black Night. Η σύνθεση των Τιτανοτεράστιων στην εκτέλεση του 1968 ήταν Rod Evans τραγούδι, Nick Simper μπάσο, Jon Lord πλήκτρα, Ritchie Balckmore ντραμς και Ian Paice ντραμς και έδωσαν στο τραγούδι μια φρεσκάδα που παραμένει αναλλοίωτη έως και σήμερα. Το 1988 το επαναηχογράφησαν και το συμπεριέλαβαν στο live άλμπουμ τους Nobody’s Perfect σε studio εκτέλεση με τον Ian Gillan φωνητικά αλλά το κομμάτι δεν πέρασε. Η πρώτη διασκευή τους του 1968 παραμένει κορυφαία και η άποψη του γράφοντος είναι ότι στο συγκεκριμένο κομμάτι ο Jon Lord κάνει το καλύτερο σόλο του. To "Hush" γνώρισε πολλές διασκευές με σημαντικότερη αυτή των Kula Shaker (1997, Νο 2 Μ.Βρετανία).
Το 1979 κυκλοφόρησε το καλύτερο live άλμπουμ στην ελληνική rock δισκογραφία, το Live στου Ζωγράφου με τον Δημήτρη Πουλικάκο. Διάβασεεδώτην ιστορία του άλμπουμ. Αν και στη συναυλία οι συμμετέχοντες είχαν παίξει και δικά τους τραγούδια, στο άλμπουμ που κυκλοφόρησε συμπεριέλαβαν μόνο διασκευές. Μια από τις καλύτερες διασκευές που έχω ακούσει είναι αυτή του "Crazy love" του Δημήτρη Πουλικάκου στο κλασικό pop τραγούδι του Paul Anka του 1958. Ένα κλασικό σαχλοτράγουδο περασμένων δεκαετιών, παίρνει μια τελείως διαφορετική μορφή τόσο από την ενορχήστρωση όσο κι από την ερμηνευτική δυνατότητα του Πουλικάκου αλλά και την πολύ καλή ενορχηστρώσει των πνευστών που του δίνουν βάθος κι όγκο. Το ίδιο συμβαίνει και με την πανέξυπνη διασκευή του στο «Υπάρχω» του Στέλιου Καζαντζίδη. Εκείνη την εποχή η λογική ένας rock καλλιτέχνης να διασκευάσει λαϊκό τραγούδι (σ.σ και μάλιστα του Καζαντζίδη) ήταν από τρέλα έως ανοησία. Όπως δήλωσε αργότερα ο Πουλικάκος, όταν το πρότεινε στους μουσικούς του, αντέδρασαν αρνητικά. Τελικά η διασκευή του «Υπάρχω» είναι μια από τις καλύτερες και πληρέστερες που έχω ακούσει. Αν και εκείνη την ημέρα (10 Ιουνίου 1979) παίχτηκε στου Ζωγράφου, δεν συμπεριλήφθηκε στο άλμπουμ και ακούγόταν πάντα στις ζωντανές εμφανίσεις του για να συμπεριληφθεί στο άλμπουμ του Αδέσποτα Σκυλιά του 2001.
Σίγουρα οι Δανοί Pretty Maids όταν ηχογραφούσαν για το άλμπουμ τους Sin Decade το "Please Don't Leave Me" δεν μπορούσαν να φανταστούν την επιτυχία που θα έκαναν. Ένα άγνωστο και εντελώς ξεχασμένο τραγούδι, σύνθεση του κιθαρίστα John Sykes που είχε κυκλοφορήσει σε single και είχε αποτύχει έγινε ξαφνικά πετυχημένη power μπαλάντα από τους Pretty Maids. Ο Sykes το είχε ηχογραφήσει το 1982 με μέλη των Thin Lizzy (Phil Lynott, Brian Downey, Darren Wharton) πριν ακόμα γίνει μέλος τους! Τελικά στην αιωνιότητα το πέρασαν οι Pretty Maids που το έκαναν «δικό του»!
Γράφοντας για τους Thin Lizzy να θυμηθούμε την πετυχημένη διασκευή τους στο παραδοσιακό ιρλανδέζικο τραγούδι “Whiskey in the jar” που ήταν το πρώτο πετυχημένο single τους (Νο 6 Μ.Βρετανία). Διαβάστε εδώτην ιστορία του τραγουδιού όπως παρουσιάστηκε στη στήλη, Έτσι γράφτηκε.
Όταν λέγεσαι Slayer και διασκευάζει τόσο σωστά και καλά ένα τεράστιο ψυχεδελικό τραγούδι σαν το "In-A-Gadda-Da-Vida" (σ.σ. πρώτη εκτέλεση το 1968 από τους Iron Butterfly) τότε μόνο συγχαρητήρια μπορείς να εισπράξεις. Η διασκευή των Slayer για το συγκεκριμένο τραγούδι έγινε για το soundtrack, Less than Zero (1987) και η επιτυχία είναι ότι διάλεξαν το "In-A-Gadda-Da-Vida" όχι για κανένα άλλο λόγο αλλά γιατί η δομή του είναι εντελώς heavy! Διαβάστε εδώτην ιστορία του τραγουδιού όπως παρουσιάστηκε στη στήλη Έτσι γράφτηκε.
Τεράστια επιτυχία είχε κι έχει η διασκευή των Nazareth, "Love Hurts"στη σύνθεση του Boudleaux Bryant που πρωτοηχογράφησαν οι Everly Brothers το 1960. Οι Nazareth το συμπεριέλαβαν στη συλλογή τους Hot Tracks(1976) αλλά στην Ελλάδα έγινε διάσημο από μια άλλη συλλογή το Greatest Hits που δεν έλειψε από κανένα πάρτι της δεκαετίας του 70.Εξαιρετική η ερμηνεία του Dan McCafferty, εξαιρετική η ενορχήστρωση. Όμως οι σκοτσέζοι Nazareth έχουν κι άλλο ένα τραγούδι – διασκευή στο ρεπερτόριο τους και δεν είναι άλλο από το "This Flight Tonight" σύνθεση της Joni Mitchell. Το τραγούδι στην εκτέλεση της Mitchell έγινε συμπεριλήφθηκε στο άλμπουμ της Blue και οι στίχοι μιλούν για ένα ζευγάρι που αποχωρίζεται καθώς ο ένας από τους δύο μπαίνει στο αεροπλάνο. Οι Nazareth το διασκεύασαν το 1973 στο άλμπουμ τους Loud 'n' Proud άλλαξαν εντελώς τη δομή του τραγουδιού, κάνοντας το δικό τους και φθάνοντας το έως το Νο2 του Βρετανικού Chart και στο Νο1 του chart μικρών δίσκων της Γερμανίας.
Το πώς έφθασαν οι Nazareth να διασκευάσουν το "This Flight Tonight" εξηγεί ο ντράμερ, Pete Agnew: "To είχαμε ακούσει από το ραδιόφωνο όταν είμαστε περιοδεία μέσα στο van. Το γράψαμε σε κασέτα και το ακούγαμε συνέχεια. Έτσι καταλήξαμε να το διασκευάσουμε». Από τη δική της πλευρά, η Joni Mitchell η οποία τραγουδάει μπαλάντες, έμεινε έκπληκτη όταν έμαθε ότι το τραγούδι της διασκευάστηκε από ένα rock συγκρότημα, που καλά καλά δεν ήξερε και μάλιστα είχε γίνει επιτυχία! Όταν εμφανίστηκε στο Λονδίνο, ξεκίνησε τη συναυλία της με αυτό το τραγούδι, λέγοντας: 'Ξεκινώ τη συναυλία μου με ένα τραγούδι των Nazareth'!"
Έχω αναρωτηθεί πολλές φορές αν ο κόσμος ήξερε το “All along the Watchtower” αν δεν το είχε διασκευάσει ο Jimi Hendrix; Το τραγούδι είναι σύνθεση του Bob Dylan και εμφανίστηκε στο άλμπουμ του John Wesley Harding(1967, κυκλοφόρησε τότε σαν single αλλά δεν έκανε επιτυχία. Ο Hendrix ευφυώς το διασκεύασε την επόμενη κιόλας χρονιά και σαν single πήγε στοΝο5 του chart της Μ. Βρετανίας και στο Νο 20 του αμερικάνικου. Σε αυτή τη διασκευή σε δύο πράγματα πρέπει να εστιάσουμε: Το πρώτο είναι η εξαιρετική διασκευή του Hendrix που πληροί τον όρο «κάνει δικό του το τραγούδι» και ο δεύτερος πως του ήλθε η ιδέα να το διασκευάσει. Ο χρυσόδετος κι ασήκωτος τόμος της ιστορίας του rock μας λέει ο μηχανικός ήχου Andy Johns έδωσε μια κασέτα στον Hendrix με το τραγούδι κι ο Hendrix) την άκουσε στο studiο. Βέβαια όλα τα λεφτά είναι η κιθάρα του και η πραγματική αλλαγή που κάνει στην αρχική σύνθεση. Περκάσινος στο κομμάτι παίζει ο κιθαρίστας των Rolling Stones, Brian Jones! O Hendrix δεν έμεινε ικανοποιημένος από την αρχική ηχογράφηση και πήρε τις ταινίες και έκανε overdubbing τα κιθαριστικά μέρη στο Record Plant της Νέας Υόρκης με μηχανικό ήχου τον Tony Bongiovi, ξάδελφο του John Bon Jovi με το γνωστό εξαιρετικό αποτέλεσμα που ξέρουμε!Το τραγούδι έχει διασκευαστεί και στα ελληνικά από τον Διονύση
Σαββόπουλο με τίτλο «Ο παλιάτσος κι ο ληστής». Το 2001 ο Δημήτρης
Πουλικάκος το έχει διασκευάσει με τίτλο «Γύρω γύρω στη Σκοπιά»,
γράφοντας στο ένθετο του δίσκου του, Αδέσποτα Σκυλιά την εξής σημαντική
σημείωση. «Το 1968 τραγουδήσαμε στα ελληνικά με τους M.G.C (σ.σ
πρωτοπόρο ελληνικό συγκρότημα της δεκαετίας του 60)το “All along the
Watchtower” του Bob Dylan. Είχα κάνει τη μετάφραση κι ένα βράδυ που
παίζαμε στου Λεωνίδα στην Πλάκα, είχε έλθει να μας ακούσει ο Διονύσης
Σαββόπουλος, ο οποίος μου ζήτησε τα λόγια, του τάδωσα και αλλάζοντας
αρκετά τους στίχους, το έβγαλε ως «Ο παλιάτσος κι ο ληστής». Είχαμε
θελήσει κι εμείς να το βγάλουμε τότε ως 45αρι και μάλιστα και μάλιστα
πριν από τον Νιόνιο, αλλά η εταιρεία μας (Music Box) που όλως τυχαίως
είναι η και τωρινή μας (σ.σ. ο συγκεκριμένος δίσκος Αδέσποτα Σκυλιά κυκλοφόρησε
από την Music Box) το βρήκε αντεμπορικό και μας πρότεινε το ιταλικό hit
της εποχής “Ablausi” που βέβαια τώρα κανένας δεν το θυμάται. Αρνηθήκαμε
και σπάσαμε το συμβόλαιο μας! Η διασκευή του Σαββόπουλου υπάρχει στο
δίσκο του Ο Μπάλος ενώ το 1992 τη διασκευή του Σαββόπουλου,
διασκεύασαν(!!!) κι οι Χάρης και ο Πάνος Κατσιμίχας που το κυκλοφόρησαν
στο οποίες κυκλοφόρησε στο Mini lp «Υπάρχει λόγος».
Όμως ο Bob Dylan συμμετέχει και με δεύτερο (σε λίγο και με τρίτο) τραγούδι του στο άρθρο με τις διασκευές. Το "Knockin' on Heaven's Door" εμφανίστηκε το 1973 στο soundtrack Pat Garrett and Billy the Kid (σ.σ. ταινιάρα)και έγινε επιτυχία φθάνοντας έως το Νο12 του αμερικάνικου chart. Στην Ελλάδα το "Knockin' on Heaven's Door" έγινε επιτυχία στην εκτέλεση του Eric Clapton ώσπου να το ξαναδιασκευάσουν το 1990 οι Guns’n’Roses στο άλμπουμ τους Use Your Illusion II. Η διασκευή τους είναι μακράν η καλύτερη, εντελώς διαφορετική από αυτή του Dylan και του Clapton. Ο ορισμός «το έκαναν δικό τους».
Όμως ξανασυναντάμε τον Eric Clapton, αυτή τη φορά χάρις στη διασκευή του στο "Cocaine", σύνθεση του J.J. Cale που είχε παρουσιαστεί στο άλμπουμ του αμερικανού μουσικού, Troubadour 91976). Ο Eric Clapton του έδωσε περισσότερη ένταση και το…έκανε δικό του. Το ίδιο έκαναν και οι Lynyrd Skynyrd με ένα άλλο τραγούδι του J.J. Cale , το Call me the breeze. Επιτυχία δεν το έκανα αλλά σίγουρα του έδωσαν μεγαλύτερη διάσταση κι όγκο σε σχέση με την εκτέλεση του συνθέτη του!
Έως και το 1983 τους Quiet Riot δεν τους ήξερε κανείς. Είχαν κυκλοφορήσει δύο άλμπουμ στην Ιαπωνία που δικαιολογημένα είχαν περάσει απαρατήρητα, έστω κι αν έπαιζε μαζί τους ο Randy Rhoads (διαβάστε εδώτην συνέχεια της μεγάλης καριέρας του με τον Ozzy). Η κυκλοφορία του τρίτου άλμπουμ τους Metal Health τον Μάρτιο του 1983 άλλαξε εντελώς την καριέρα τους αφού το άλμπουμ πήγε στο Νο1 του αμερικάνικου chart, παίρνοντας τον τίτλο του πρώτου αμερικάνικου heavy metal άλμπουμ στην ιστορία του αμερικάνικου chart που πήγε στο Νο1! Η πρώτη εκτέλεση του "Cum On Feel the Noize" ανήκει στους άγγλους Slade κι έγινε το 1973 (Νο1 Μ.Βρετανία). Η διασκευή των Quiet Riot πατάει πολύ πάνω στην πρώτη εκτέλεση κι έγινε μετά από μεγάλη επιμονή της δισκογραφικής εταιρείας τους που ήξερε ότι το κομμάτι ήταν επιτυχία στην Μ.Βρετανία αλλά όχι στην Αμερική. Επίσης, ταίριαζε στη φωνή του τραγουδιστή τους, Kevin DuBrow και τέλος αποτελούσε ίσως την τελευταία τους ευκαιρία για επιτυχία, η οποία δεν είχε έρθει μέχρι στιγμής.
Και πάνω από όλα καταλάβαινε ότι ταίριαζε απόλυτα στους Quiet Riot! Το συγκρότημα όμως επέμενε να σαμποτάρει (!) την ηχογράφηση του γιατί ο τραγουδιστής Kevin DuBrow το απεχθανόταν κι αντιπαθούσε τους Slade! Όταν έφτασε όμως ο κόμπος στο χτένι και τους ανακοινώθηκε η ημερομηνία της επίσημης ηχογράφησης, αναγκάστηκαν να μπουν στο στούντιο, χωρίς φυσικά καμία προετοιμασία. Όχι μόνο αυτό, αλλά έκαναν και πλάκα στον ηχολήπτη αποκαλύπτοντάς του όλο το παρασκήνιο και λέγοντάς του, ότι θα παίξουν ‘ό, τι τους έρθει’ και αν θέλει ο ίδιος το ηχογραφεί για να γελάσει με τη σίγουρη αποτυχία.
Πράγματι, ξεκίνησαν να παίζουν, και μάλιστα χάνοντας ένα στίχο και ένα ρεφρέν, αφού δεν ήξεραν καλά το κομμάτι. Παίζοντας όμως, άρχισαν να ‘τη βρίσκουν’, ξέχασαν τις αντιδράσεις τους και τα έδωσαν όλα. Περιττό να πούμε ότι ο μάνατζερ ήταν ενθουσιασμένος ενώ ο Kevin DuBrow έξαλλος που θα έπρεπε τελικά να το τραγουδήσει.
Η διασκευή, που πατάει αρκετά στην πρωτότυπη εκτέλεση, έφθασε στο Νο.5 (με τους Slade είχε φτάσει στην Αμερική μόνο έως το Νο.98) και είναι η μεγαλύτερη single επιτυχία του αμερικάνικου συγκροτήματος.
Ήταν τεράστιο hit (το πρώτο heavy metal τραγούδι που μπήκε στα charts), έβαλε τους Quiet Riot στο πάνθεον των μεγάλων συγκροτημάτων, οι οποίοι ένα χρόνο μετά, επανέλαβαν τη συνταγή και με το ‘Mama were all crazee now’ επίσης των Slade, ενώ στη συνέχεια σιγά σιγά ξεχάστηκαν. Διαβάστε εδώτην ιστορία του τραγουδιού όπως παρουσιάστηκε στη στήλη Έτσι Γράφτηκε.
Η διασκευή των Blue Oyster Cult στο "Born to Be Wild" , σύνθεση του καναδού Mars Bonfire (κανονικό όνομα Dennis Eugene McCrohan, μέλος των Sparrows) παρουσιάστηκε στο live άλμπουμ τους On Your Feet or on Your Knees (12975, No 22 Αμερική). Να εξηγηθώ ότι θεωρώ την πρώτη εκτέλεση των Steppenwolf αξεπέραστη, αλλά και η live ηχογράφηση των Blue Oyster Cult είναι πολύ καλή. Ίσως η εισαγωγή με την αναγγελία, ίσως το καταιγιστικό ύφος….Όμως πολύ καλή είναι και η διασκευή του Ozzy Osbourne με την Mrs. Piggy από το άλμπουμ 'Kermit Unpigged' (1994) με τους διαλόγους μεταξύ Ozzy και Mrs. Piggy να ξεχωρίζουν. Διαβάστε εδώτην ιστορία του άλμπουμ των Muppets.
Ο κιθαρίστας των καναδών Loverboy, Paul Dean έχει κυκλοφορήσει τρία προσωπικά άλμπουμ, με πρώτο το Hard Core (1989) όπου είχε συμπεριλάβει και το τραγούδι "Sword & Stone" σύνθεση των Desmond Child, Paul Stanley και Bruce Kulick. Αν και στην Ελλάδα το τραγούδι είναι πιο γνωστό από την εκτέλεση των Bonfire (σ.σ.υπάρχει στο soundtrack Shocker) η εκτέλεση του Dean είναι πολύ καλύτερη με πολύ όγκος και πλουσιότερη παραγωγή.
Το «Black Magic Woman" είναι μια υπέροχη σύνθεση του κιθαρίστα των Fleetwood Mac, Peter Green και είχε κυκλοφορήσει σε single αλλά και στη συλλογή του συγκροτήματος English Rose για την αμερικάνικη αγορά και The Pious Bird of Good Omen για την βρετανική αγορά. Η διασκευή των Santana άλλαξε εντελώς τη δομή του τραγουδιού, δίνοντάς του μαγεία και αισθησιασμό (Νο 4 Αμερική). Σίγουρα μεταξύ των 5 καλύτερων διασκευών όλων των εποχών.
Η διασκευή του “I shot the Sheriff” από τον Eric Clapton έγινε πολύ μεγαλύτερη επιτυχία σε σχέση με την πρώτη εκτέλεση του Bob Marley από το 1973. To κομμάτι ακόμα και σήμερα ακούγεται στην εκτέλεση του Slowhand. Διαβάστε εδώ την ιστορία του τραγουδιού όπως παρουσιάστηκε στη στήλη Έτσι γράφτηκε.
Στις αρχές του 1972 οι Yes βρισκόντουσαν στο studio για πρόβα όταν τους ειδοποίησαν από τη δισκογραφική τους εταιρεία ότι θέλουν άμεσα ένα τραγούδι τους για ένα δίσκο δείγμα (sampler). Πριν προχωρήσω στην μικρή ιστορία των Yes θα εξηγήσω ότι παλαιότερα οι δισκογραφικές εταιρείες κυκλοφορούσαν δίσκους, κι αργότερα cd, με καινούργια τραγούδια καλλιτεχνών για να τα προωθήσουν στο ραδιόφωνο. Εννοείται ότι αυτοί οι δίσκοι (sampler) δεν κυκλοφορούσαν στο εμπόριο κι ήταν (και παραμένουν) σπάνιοι και οι συλλέκτες τους κυνηγούν μανιωδώς. Επειδή εκείνη τη στιγμή δεν είχαν ένα καινούργιο τραγούδι να δώσουν, ηχογράφησαν τη διασκευή τους στο κλασικό “America” σύνθεση του Paul Simon των Simon and Garfunkel. Τα 3:34 της αρχικής εκτέλεσης έγινα 9:40 από τους μεταμορφώνοντας το τραγούδι και δίνοντας του μια εντελώς progressive διάσταση, που ο συνθέτης του δεν θα μπορούσε ποτέ να διανοηθεί.
Η διασκευή των UFO στο κλασικό rock’n’roll anthem ‘C'mon Everybody", σύνθεση των Eddy Cochran και Eddie Capehart με κανένα τρόπο δεν ξεπερνά την πρώτη εκτέλεση του Eddy Cochran αλλά μνημονεύεται γιατί ήταν η πρώτη επιτυχία τους κι επειδή ήταν το πρώτο τραγούδι που άκουσα από τους UFO. Ο χρυσόδετος κι ασήκωτος τόμος της ιστορίας του rock μας θυμίζει ότι κιθάρα στο συγκεκριμένο τραγούδι παίζει ο Mick Bolton (σ.σ. καμία σχέση με τον Michael Bolton).
Οι Heart στη δεύτερη και πολύ πετυχημένη περίοδο της καριέρας τους έχουν πολύ μεγάλες επιτυχίες με τραγούδια διασκευές. Το "What About Love" (διαβάστε εδώ άρθρο για την τριετία 1981-1983 που οι Heart δοκιμάστηκαν) αρχικά ερμηνεύτηκε από το καναδέζικο συγκρότημα των Toronto αλλά πέρασε απαρατήρητο. Έπρεπε να φθάσουμε στο 1985 για να το κάνουν τεράστια επιτυχία οι Heart. Το καταπληκτικό είναι ότι οι Torontio ποτέ δεν το κυκλοφόρησαν σε δίσκο αφού όταν το παρουσίασαν στη δισκογραφική τους εταιρεία, υπήρξαν αμφιβολίες(!) για το αν θα έπερεπε να το συμπεριλάβουν στο άλμπουμ και το άφησαν έξω. Έτυχε στο studio να βρίσκεται ηNancy Wilson που το άκουσε σε κασέτα και το έπαιξε με τους Heart. Οι άτυχοι Toronto το συμπεριέλαβα σαν bonus track στην επανακυικλοφορία του τρίτου άλμπουμ τους Get it on Credit (1982) αλλά ήταν πια αργά. To ίδιο συνέβη και με το τραγούδι "Alone", σύνθεση των Steinberg και Kelly που το ηχογράφησαν σαν I-Ten το 1983.Δηλαδη οι δύο συνθέτες, στιχουργοί σχημάτισαν τους I-Ten! Την επόμενη χρονιά το ερμήνευσαν οι ηθοποιοί/τραγουδιστές Valerie Stevenson και John Stamos για την ταινία Dreams. Τελικά το 1987 οι Heart το πήγαν Νο1 στην Αμερική και το έκαναν δικό τους.
Έως και την κυκλοφορία του single "Once Bitten, Twice Shy", το αμερικάνικο συγκρότημα των Great White δεν είχε καμία επιτυχία στο αμερικάνικο chart μικρών δίσκων. Δυο πολύ καλά δικά τους τραγούδια, το “Rock me’ και το "Save Your Love" είχαν σταματήσει πολύ χαμηλά στο Top. Απορίας άξιο είναι που άκουσαν το “Once Bitten, Twice Shy" και πως πείστηκαν να το διασκευάσουν. Το τραγούδι είναι σύνθεση του Ian Hunter, τραγουδιστή και κιθαρίστα του αγγλικού συγκροτήματος Mott the Hoople κι όταν είχε κυκλοφορήσει το 1975 είχε φθάσει στοΝο14 του βρετανικού chart.
To 1989 οι Great White το διασκεύασαν για το άλμπουμ τους …Twice Shy και κυκλοφόρησε και σε single γνωρίζοντας επιτυχία, αφού πήγε στο Νο5 του αμερικάνικου chart και στο Νο97 της Μ.Βρετανίας. Σχεδόν όλοι σήμερα θεωρούν το τραγούδι σαν ένα τραγούδι των Great White!
Πολλές διασκευές έχουν κάνει και οι Metallica, αλλά μόνο δύο αξίζει να αναφερθούν. Εξ’ άλλου, το άρθρο έχει θέσει σαν βασικό όρο η καινούργια διασκευή να ξεπερνά την αρχική. Η πρώτη είναι η διασκευή τους στο "Am I Evil?" των Diamond Head από το 1980. Διασκευή που τίμησαν με εξαιρετικό τρόπο οι Αμερικάνοι Metallica γνωρίζοντας το κομμάτι στον κόσμο, που στο εν τω μεταξύ είχε ξεχάσει τους Diamond (σ.σ. όσοι τους ήξεραν). Το ίδιο έκαναν και με τη σύνθεση του Bob Seger, “Turn the Page” (1973) ένα τραγούδι τους που οι στίχοι του μιλούν για τη ζωή του καλλιτέχνη στο δρόμο και την απουσία της οικογένειας του.
Όρθα ο Δικαιόπολις στα προσέθεσε σχόλια την εξαιρετική διασκευή του Joe Cocker στη σύνθεση των Lennon/McCartney "With a little help of my friends" που πρωτοπαρουσιάστηκε στο Sgt. Pepper's Lonely Hearts Club Band (1967) των Beatles. Η ερμηνεία του τόσο στο Woodstock όπου όλος ο πλανήτης έμαθε το τραγούδι όσο και στο προσωπικό του δίσκο, έκαναν το κομμάτι πασίγνωστο και '"δικό του" με τους Lennon/ Mc Cartney να του στέλνουν τις ευχαριστίες τους! Διαβάστε εδώ την μεγάλη πορεία του άγγλου τραγουδιστή και το ευχαριστήριο γράμμα των 2 Beatles. Λίγο πριν το τέλος του άερθρου, θα διαβάσετε για το live άλμπουμ των Emerson Lake and Palmer, Pictures at an Exhibition(1971) όπου σε ολόκληρο το άλμπουμ κι όχι σ’ ένα μόνο τραγούδι, διασκευάζουν το έργου του Ρώσου συνθέτη Modest Mussorgsky (1839 –1881) δίνοντας του μια σύγχρονη μορφή Οι Emerson Lake and Palmer είχαν καθιερωθεί σαν ένα μεγαλοπρεπές progressive συγκρότημα και το Pictures at an Exhibition ήταν το τρίτο άλμπουμ της καριέρας τους, ηχογραφημένο ζωντανά στο δημαρχείο του Newcastle. Με κλασικές καταβολές ο πιανίστας/οργανίστας του συγκροτήματος Keith Emerson κατάφερε να δώσει μια καινούργια πνοή στο βαρύ έργο του Mussorgsky και να κάνει προσιτό στη νεολαία.
Τελευταία άφησα τη διασκευή(;) της Patti Smith στη σύνθεση του Bruce Springsteen "Because the Night". Και έβαλα το ερωτηματικό για τον απλό λόγο ότι δεν είχε προηγηθεί πρώτη εκτέλεση από τον Springsteen. Η ιστορία ξεκινά από το συνεργάτη του Bruce Springsteen, Jimmy Iovine που έδωσε μια κασέτα με το τραγούδι, σύνθεση του Boss. H ιστορία γίνεται κατανοητή όταν την πάρουμε από την αρχή. Ο Springsteen ηχογραφούσε τα τραγούδια του άλμπουμ του Darkness on the Edge of Town. Μεταξύ των τραγουδιών που ηχογραφούσε ήταν και το "Because the Night" που το τελικό αποτέλεσμα δεν του άρεσε καθόλου. Έτσι αποφάσισε να μην το τελειώσει καν(!) χαρακτηρίζοντας το σαν «ένα ακόμα love song”. H Patti Smith ήταν στο διπλανό studio κι ηχογραφούσε το τρίτο άλμπουμ της με τίτλο Easter, όταν ο συνεργάτης του Springsteen της έδωσε μια κασέτα με το τραγούδι που ο Boss δεν το ήθελε. Η Patti Smith το έφερε στα μέτρα της και έγινε η μεγαλύτερη επιτυχία της (Νο 13 Αμερική, Νο 5 Μ.Βρετανία) με τον Springsteen να της απονέμει το παράσημο για την επιτυχία της.. Αρκετά χρόνια αργότερα ο Springsteen …το τελείωσε αλλά δεν το συμπεριέλαβε σε κανένα άλμπουμ του παρά μόνο στο box set Live -1975-1985 (1986) και στη συλλογή The Promise (2010).
Συγχαρητήρια!!! Πελώριο κεφάλαιο, εξαιρετικές επιλογές! θα ήθελα όμως να προσθέσω, πρώτα απ' όλα, το With a Little Help from my Friends,των Beatles, από τον Joe Cocker! Θα συμφωνείς, φαντάζομαι, ότι είναι μνημειώδης διασκευή. Μπορώ να προσθέσω 2-3 που μου έλειψαν; I'll be your baby tonight (Bob Dylan) - Robert Palmer/UB40 Help (Beatles) - Τιτανοτεράστιοι Kiss (Prince) - Tom Jones
Συγχαρητήρια!!! Πελώριο κεφάλαιο, εξαιρετικές επιλογές! θα ήθελα όμως να προσθέσω, πρώτα απ' όλα, το With a Little Help from my Friends,των Beatles, από τον Joe Cocker! Θα συμφωνείς, φαντάζομαι, ότι είναι μνημειώδης διασκευή.
ΑπάντησηΔιαγραφήΜπορώ να προσθέσω 2-3 που μου έλειψαν;
I'll be your baby tonight (Bob Dylan) - Robert Palmer/UB40
Help (Beatles) - Τιτανοτεράστιοι
Kiss (Prince) - Tom Jones