Επιστρέφουμε με νοσταλγία στο φετινό Rethymno Rocks Festival #5, όπου είχα την χαρά και την τιμή να μιλήσω με τον μεγάλο Fernando Ribeiro, τον αρχηγό και frontman των ιστορικών Πορτογάλων gothic metallers Moonspell για διάφορα θέματα, μουσικά και μη.
Τον συνάντησα στο ξενοδοχείο όπου διέμενε στο Ρέθυμνο, το πρωί της Παρασκευής 29 Αυγούστου, πριν οι Moonspell μας χαρίσουν αυτή την επική εμφάνιση, η οποία, βρίσκεται στο προσωπικό μου top-3 για φέτος, μαζί με αυτές του King Diamond στην Μαλακάσα (10 Ιουλίου) και την πιο πρόσφατη των Candlemass στο Rock Hard Festival, στην Τεχνόπολη (13 Σεπτεμβρίου).
Στην σύντομη συνέντευξη του, μας μιλάει για την επετειακή περιοδεία των 30 ετών από την κυκλοφορία του ντεμπούτου τους Wolfheart (1995), για τη σχέση του ίδιου και των Moonspell με την Ελλάδα και το ελληνικό κοινό, για τον Νίκο Καζαντζάκη και την επίδρασή του στους Moonspell, για τα επόμενα βήματα τους μετά την επετειακή περιοδεία του Wolfheart καθώς και για τους Φερνάντο Σάντος, Σέρτζιο Κονσεϊσάο και Αντελίνο Βιερίνιαι. Ας δούμε παρακάτω τι είχε να μας πει!
Ερωτήσεις: ΚΩΣΤΑΣ ΤΣΙΡΑΝΙΔΗΣ
- Το Wolfheart κλείνει φέτος 30 χρόνια και το περιοδεύετε σε όλη την Ευρώπη. Πώς είναι να ξαναγυρίζεις στο άλμπουμ που ξεκίνησε τα πάντα, ειδικά σε μια εποχή που το metal έχει αλλάξει τόσο πολύ από τότε την κυκλοφορία του;
Fernando Ribeiro: Έτσι είναι, έχουν αλλάξει πολλά. Πρέπει να αγκαλιάζουμε την αλλαγή – και προσπαθώ να μην είμαι εκείνος ο «παλιός» που λέει ότι οι νέες metal μπάντες δεν αξίζουν, αλλά σίγουρα υπήρχε μια μαγεία στα ‘90s που δύσκολα αναπαράγεται σήμερα. Το Wolfheart είναι από εκείνα τα άλμπουμ που έχουν αυτή τη μαγεία, όπως στο τραγούδι των Queen. Κάθε φορά που παίζουμε αυτά τα κομμάτια στη σκηνή, νιώθω κάτι μαγικό. Μεταφέρουν την αίσθηση μιας άλλης εποχής, τότε που όχι μόνο η μουσική ήταν διαφορετική, αλλά και ο κόσμος ήταν πιο αισιόδοξος, λιγότερο σκοτεινός, πιο μελωδικός. Υπάρχει, λοιπόν, μια ξεχωριστή ενέργεια και σύνδεση. Το σκεφτήκαμε πολύ αν θα έπρεπε να το κάνουμε, γιατί δεν θέλουμε να καταντήσουμε legacy band. Θέλουμε να είμαστε οι Moonspell, όχι οι Moonspell–tribute. Από την άλλη, είναι λεπτή ισορροπία, γιατί θέλουμε να γιορτάσουμε το παρελθόν μας μαζί με τους fans – δεν μπορούμε να το ξεχάσουμε. Μην ξεχνάτε, προερχόμαστε από την Πορτογαλία, και από την Πορτογαλία δεν είναι καθόλου δεδομένο ότι θα καταφέρεις να διακριθείς στο metal, ειδικά στο εξωτερικό. Το ίδιο ισχύει για την Ελλάδα, για την Ισπανία, για την Ιταλία. Χρειάζεται να αποδεικνύεσαι συνεχώς.
Όταν, λοιπόν, πριν από 30 χρόνια, σε ηλικία 21 ετών, βγήκα με το Wolfheart – ένα τρελό ταξίδι ανάμεσα στον πορτογαλικό πολιτισμό, τη folk μουσική, το gothic και το metal – δεν ήταν εύκολο. Ζούσα σε έναν κόσμο έκπληξης και θαυμασμού. Αυτό το συναίσθημα μένει ακόμη «στο ραντάρ» μου κάθε φορά που σκέφτομαι το Wolfheart. Γι’ αυτό αποφασίσαμε να κάνουμε μερικές συναυλίες. Έχουμε επίσης ένα νέο DVD και το επόμενο μας άλμπουμ για το 2026. Δεν νομίζω ότι θα έπρεπε να κάνουμε μια τεράστια περιοδεία, αλλά τουλάχιστον να γιορτάσουμε την επέτειο – αλλιώς θα ήταν αχαριστία προς τους fans και την ίδια μας την ιστορία. Έτσι, τελικά ενθουσιαστήκαμε με την ιδέα. Η τελευταία μας εμφάνιση στην Ιταλία ήταν φανταστική• ο κόσμος ένιωσε ότι έζησε κάτι ξεχωριστό, κι αυτός ήταν ακριβώς ο στόχος μας: να χαρίσουμε μια ιδιαίτερη βραδιά, όχι απλώς να επαναλάβουμε κάτι χιλιοπαιγμένο.
- Έχεις μια ιδιαίτερη σχέση με την Ελλάδα όλα αυτά τα χρόνια και το κοινό το δείχνει ξεκάθαρα στις συναυλίες σας. Υπάρχει κάτι το ξεχωριστό σε αυτή τη σύνδεση; Τι είναι αυτό που σε δένει προσωπικά εσένα και τους Moonspell με τους Έλληνες fans; Βρίσκεις κάποιο κοινό έδαφος;
Fernando Ribeiro: Βέβαια, πάρα πολλά. Καταρχάς, βρισκόμαστε στο ίδιο καράβι: πάντα σε κρίση και πάντα σε αγώνα για να τα βγάλουμε πέρα, να φέρουμε φαγητό στο τραπέζι για τα παιδιά μας. Από την αρχή των Moonspell είχα άμεση επαφή με πολλούς Έλληνες. Με τον Σάκη (Τόλη - Rotting Christ), τον Jim (Δημήτρης “Mutilator” Πατσούρης - πρώην Rotting Christ και νυν Yoth Iria/ Medieval Demon), τον Magus (Γιώργο Ζαχαρόπουλο, μπάσο/φωνητικά) από τους Necromantia, παιδιά από τους Varathron, και αρκετούς άλλους. Χτίσαμε έναν πολύ δυνατό δεσμό με την Ελλάδα, γιατί ήμασταν όλοι από τον ευρωπαϊκό Νότο και προσπαθούσαμε να γίνουμε μεγαλύτερες μπάντες, να φτάσουμε στο επίκεντρο της προσοχής. Ερχόμενοι από την «περιφέρεια» της Ευρώπης, ήταν πραγματικά δύσκολο. Εγώ δίνω πάντα προσοχή στην ελληνική ιστορία, γιατί δεν διαφέρει πολύ από την πορτογαλική. Είμαστε εκείνοι που «χρειαζόμαστε διάσωση», που «δεν πληρώνουμε τους λογαριασμούς μας», κυκλοφορούν διάφορες φήμες. Αλλά η αλήθεια είναι πως απλά είμαστε διαφορετικοί. Ζούμε τη ζωή στο έπακρο, δεν θέλουμε μια ζωή μόνο με υποχρεώσεις – και αυτό βγαίνει και στη μουσική μας.
Αυτές οι σχέσεις με τις ελληνικές μπάντες συνεχίζονται μέχρι σήμερα. Πιο πρόσφατα με τους Septic Flesh – o Seth (Σπύρος Αντωνίου – φωνητικά) έκανε το εξώφυλλο του δίσκου μας. Με τον Σάκη (Τόλη) είμαστε φίλοι, και αν και όχι σε καθημερινή βάση, κάθε βδομάδα θα ανταλλάξουμε ένα «πώς είσαι;». Είμαι πολύ περήφανος γι’ αυτό που έχουν γίνει οι Rotting Christ, νομίζω είναι στην καλύτερή τους φάση τώρα.
Και υπάρχουν κι άλλα: σπούδασα φιλοσοφία, οπότε η σύνδεσή μου με την ελληνική κουλτούρα είναι μεγάλη. Από τους προσωκρατικούς, τον Σωκράτη και τον Πλάτωνα, τον Ηράκλειτο και τον Διογένη – διάβασα τα πάντα, αποσπάσματα, βιβλία. Και αγαπώ πολύ και την ελληνική λογοτεχνία, ειδικά τον Νίκο Καζαντζάκη.
Ξέρω ότι είσαι κάτι σαν «μελετητής» του Καζαντζάκη. Έχεις διαβάσει όλο το έργο του;
Fernando Ribeiro: Ε, «μελετητής» είναι βαριά λέξη… αλλά ναι, είμαι φανατικός αναγνώστης του. Έχω διαβάσει τον «Καπετάν Μιχάλη» και τον «Βίο και Πολιτεία του Αλέξη Ζορμπά». Στην Πορτογαλία μάλιστα συμμετείχα σε αρκετές συζητήσεις γύρω από τον Ζορμπά και με είχαν καλέσει να σχολιάσω και για τη νέα μετάφραση του βιβλίου στην πλήρη και αναθεωρημένη του έκδοση. Δυστυχώς δεν μπορώ να διαβάσω ελληνικά – θα το ήθελα πολύ, αλλά είναι δύσκολο. Παρ’ όλα αυτά, έχω διαβάσει πολλά έργα του. Μάλιστα, έχουμε και τραγούδι των Moonspell, το Magdalene (από το Sin/Pecado, 1998), που είναι άμεσα επηρεασμένο από το βιβλίο του «Ο Τελευταίος Πειρασμός».
Γι’ αυτό λέω ότι υπάρχει ένας πολύ δυνατός δεσμός ανάμεσα σε εμένα, τους Moonspell και την Ελλάδα. Είναι μια χώρα συναρπαστική. Ίσως για εσάς τους Έλληνες να φαίνεται σαν παράδοξο: νιώθετε ότι είστε συνεχώς στο χείλος του γκρεμού – ότι θα χαθείτε, θα πτωχεύσετε, θα σας σβήσει η λήθη – κι όμως πάντα έρχεται ένα «θείο χέρι» και σας σηκώνει ξανά.
Είναι αλήθεια. Καμιά φορά νιώθουμε πως υπάρχουμε κατά τύχη, αλλά αυτό που μας κρατάει ζωντανούς είναι η παράδοσή μας και η γλώσσα μας. Η γλώσσα είναι ένα ισχυρό εργαλείο.
Fernando Ribeiro: Ακριβώς. Είναι ταυτότητα. Και όπως πολλές όμορφες χώρες με θάλασσα σαν την Ελλάδα – με την Κρήτη, την Μύκονο, την Αθήνα, την Θεσσαλονίκη, τους Δελφούς – πρέπει να «πληρώσετε» και το τίμημα της ομορφιάς σας. Έχω μιλήσει με πολλούς Έλληνες που νιώθουν καταραμένοι, όπως κι εμείς οι Πορτογάλοι. Έχουμε μεν ανεξάρτητες χώρες, αλλά πάντα παλεύουμε για την ελευθερία μας.
Είναι αυτό που λέμε «Ελευθερία ή Θάνατος»…
Fernando Ribeiro: Είναι ακριβώς όπως το βιβλίο του Καζαντζάκη «Καπετάν Μιχάλης (Ελευτερία ή Θάνατος)» – για τον πόλεμο, αλλά και για την ψυχή ενός λαού. Αν δεν έχεις χρόνο να μελετήσεις όλη την ελληνική ιστορία, αρκεί να διαβάσεις Καζαντζάκη: γράφει για την ίδια την ψυχή.
Μετά την επέτειο του Wolfheart, ποια είναι τα επόμενα μουσικά βήματα για τους Moonspell; Θα συνεχίσετε την πιο εσωστρεφή ατμόσφαιρα του τελευταίου σας δίσκου ή θα εξερευνήσετε κάτι πιο βαρύ;
Fernando Ribeiro: Σπάνια συνεχίζουμε στον ίδιο δρόμο με το προηγούμενο άλμπουμ. Συνήθως, το προηγούμενο μας δείχνει περισσότερο τι να μην κάνουμε – όχι εξαιτίας της επιτυχίας του, αλλά σαν κατεύθυνση. Το Hermitage (2021) ήταν διχαστικό άλμπουμ, όπως πολλά δικά μας: κάποιοι το λάτρεψαν, κάποιοι όχι. Αυτό πονάει μερικές φορές, αλλά είναι και ο πιο τίμιος τρόπος να κάνουμε μουσική. Πάντα λέω ότι δεν έχουμε «ασυλία» – δεν είμαστε η μπάντα που βγάζει άλμπουμ και όλα είναι τέλεια. Μάλιστα, κάποτε αστειευόμουν με τους μία σουηδική μπάντα που περιοδεύαμε μαζί, λέγοντάς τους: «Εσείς βγάζετε άλμπουμ και όλοι το γουστάρουν, ποιο είναι το μυστικό σας;». Εμείς δεν ακολουθούμε κάποιον σίγουρο δρόμο. Αυτός ήταν και ένας λόγος που κάναμε την περιοδεία για το Wolfheart, τα legacy shows, το DVD: γιατί είπα «χρειάζεται όντως να βγάλουμε νέο δίσκο; Το Irreligious(1996) θα γίνει 30 ετών του χρόνου, μετά ακολουθεί το Sin/Pecado(1998), έπειτα το The Butterfly Effect (1999)… έχουμε ήδη ένα λαμπρό παρελθόν που μας φτάνει για δέκα χρόνια ακόμη!».
Αλλά τελικά βρήκαμε ξανά τη σπίθα. Ξεκίνησα να γράφω και να συνθέτω μαζί με τον Pedro (Paixão – πλήκτρα) και τον Ricardo (Amorim – κιθάρα), και ανακαλύψαμε μια νέα κατεύθυνση. Οπότε, ο δίσκος του 2026 θα είναι ένα κλασικό dark gothic metal άλμπουμ: μελωδικό, γεμάτο υπέροχα τραγούδια, με μια έντονη gothic ατμόσφαιρα – ίσως ο πιο gothic δίσκος μας μέχρι σήμερα – αλλά πάντα με το metal στοιχείο.
Δεν θα είναι ούτε πολιτικός ούτε κοινωνικός δίσκος, ούτε με κάποιο «μήνυμα». Θα είναι πιο φαντασιακός, συναισθηματικός και ευαίσθητος. Νομίζω αυτό έχουμε όλοι ανάγκη αυτή τη στιγμή – και αυτό θα δώσουμε, πρώτα σε εμάς και ύστερα στον κόσμο.
Ανυπομονούμε! Σε ευχαριστούμε πολύ, Fernando, και τα λέμε στη σκηνή απόψε!
Fernando Ribeiro: Κι εγώ σε ευχαριστώ!
Με το που τελείωσε η συνέντευξη μιλήσαμε λίγο για την metal επικαιρότητα των ημερών, λίγο για τον Φερνάντο Σάντος, τον Σέρτζιο Κονσεϊσάο και τον Αντελίνο Βιερίνια – καθότι ο Fernando είναι και φίλος της Πόρτο, λόγω του πατέρα του – ενώ ταυτόχρονα υπέγραψε όλα τα CD που του έφερε ένας μεγάλος fan του συγκροτήματος, άρτι αφιχθείς από Πτολεμαΐδα (!) για το φεστιβάλ και κυρίως για τους Moonspell. Δεξιά στη φωτογραφία, ο Ribeiro, o Όμηρος (ο fan από την Πτολεμαίδα, γνωστός και με τα ονόματα, Κόλυβας, Ζαχαροπλάστης και Σοκαλάτας!) και ο Κώστας Τσιρανίδης.
Την άλλη Κυριακή: Ο διοργανωτής του Fantasy Festival, Κώστας Στριφτος, μιλάει για τις προσδοκίες και τις απαιτήσεις του φετινού φέστιβάλ που θα γίνειε 4 και 5 Οκτωβρίου στο Εκθεσιακό Κέντρο Περιστερίου.
Φωτογραφίες: ΠΑΝΟΣ ΚΟΣΜΙΔΗΣ
Δυστυχώς η τελευταία παράγραφος που συνοδεύει την φωτογραφία, θυμίζει πρωινές ή μεσημεριανές εκπομπές εποχής trash TV... Κρίμα
ΑπάντησηΔιαγραφή