Το να εκθειάσω τούτο το μνημειώδες έργο για πολλοστή φορά μοιάζει περιττό, από τα αποδυτήρια.
Οι ωδές που το ακολουθούν αμέτρητες. Άλλη μια, γιατί;
Το να καταγράψω όμως το αντίκτυπο που είχε πάνω μου η φαεϊνή ιδέα του λατρεμένου μου Doug Ferguson, ο οποίος θεωρούσε την αντίστοιχη σουίτα Nimrodel / The Procession / The White Rider που είχε προηγηθεί απολύτως επιτυχημένη, ίσως έχει κάποια σημασία για όσους σπεύσουν να αναγνώσουν το εν λόγω αφιέρωμα για το The Snow Goose του Paul Gallico.
Διηγείται ο Χρήστος Κισατζεκιάν.
Ε, λοιπόν, ο δίσκος αυτός έχει θρονιαστεί στην πιο βαθιά γωνιά της καρδιάς μου. Στο πιο ψηλό σκαλί της εκτίμησής μου. Και αν με την κυκλοφορία του σημείωσε μεγάλη επιτυχία στην Ευρώπη και την Αμερική όπου οι Camel αναδείχθηκαν ως «η μεγαλύτερη Βρετανική ελπίδα για το μέλλον» (ψηφοφορία των αναγνωστών του Melody Maker), απλά “δικαιώθηκαν” τα αισθήματά μου.
«Όταν τελειώναμε κάθε σύνθεση νιώθαμε πραγματικά ένα υπέροχο συναίσθημα. Μόνο όμως μετά την ολοκλήρωση του δίσκου μπορέσαμε να αντιληφθούμε το μέγεθος της προσπάθειάς μας» δήλωνε την εποχή εκείνη ο λατρεμένος μου Andy Latimer.
Προτιμώ λοιπόν να μοιραστώ μαζί σου την ανυπέρβλητη εμπειρία μου από τον ζωντανό επαναπροσδιορισμό του έργου από σκηνής που απαθανάτισα τη Δευτέρα 28 Οκτωβρίου του 2013 στο The Barbican του Λονδίνου, αφού σκιαγραφεί τα όσα νιώθω για τούτο το άλμπουμ...
Τέλη Μαρτίου του 2013 έμαθα για το εν λόγο Snow Goose Reunion Tour. Αρχές Απρίλη έβαλα αγγελίες για να πουλήσω ένα από τα μπάσα μου, δεν επρόκειτο να λείπω από αυτή τη φάση με την καμία.
Sold-Out το Barbican Hall παρακαλώ. Μέσος όρος ηλικίας, σαρανταβάλε. Άσπρισαν τα μαλλάκια του ευμενέστατου Andrew, όμως με το που «μίλησε» η κιθάρα του, ένας πανύψηλος Ερωτευμένος Έφηβος έστεκε στα δεξιά της σκηνής. Οι Camel του 2013 δεν ήταν οι Camel των 70’ς, λογικό και επόμενο. Όμως ο Colin Bass παραμένει κολλητός & στυλοβάτης του Latimer, όπως και ο μακροβιέστερος μπασίστας & συν-τραγουδιστής του (φωνή καμπάνα!). Οι Denis Clement, Gu LeBlanc και Jan Schelhaus ήταν επίσης καθ’ όλα αξιοπρεπείς.
Δύο τα set της βραδιάς. Στο πρώτο, το Snow Goose αναστήθηκε επί σκηνής 38 χρόνια μετά την τελευταία του παρουσίαση, ολόκληρο. Επικές στιγμές. Μυσταγωγία και βουβές ανατριχίλες. Στο δεύτερο, ένα χορταστικό best of από το 1975 του ομώνυμου ντεμπούτο έως και το 2002 που κυκλοφόρησε το A Nod and a Wink μας πήγε μπρος-πίσω δυνατά. Κοινός παρονομαστής; Η αλλόκοσμη ευαισθησία του Andrew σε κάθε του νότα. Νότα που χώνει στο μεδούλι μας τόσο, μονάχα ένας Gilmour… Πόνος Ζωοποιός. Καληνύχτες.
Σας πληροφορώ όμως ότι έως τις δέκα και δέκα το πρωί τη μέρα της πτήσης μου, ανήμερα της συναυλίας, το μόνο που είχα στα χέρια μου μετά από μισό χρόνο από το management ήταν ένα σκέτο Press Pass για να παρακολουθήσω την sold-out βραδιά και να γράψω το κείμενο αυτό. Ο επιμένων νικά όμως. Τίποτε δεν είναι τυχαίο. Η Τύχη ΔΕΝ έρχεται να χτυπήσει την πόρτα σου ποτέ. Πρέπει να βγεις εκεί έξω, «εκτεθειμένος», κι πάλι μονάχα αν το θελήσει, σταματά.
Τι εννοώ;
Επτά το απόγευμα μου είχαν πει να βρίσκομαι στον πολυχώρο για να παραλάβω Photo & Press Pass; Εγώ ήμουν εκεί, μπάστακας, από τις πεντέμιση για σιγουριά.
Αποτέλεσμα νούμερο ένα: με πλησιάζει Άγγλος συνάδελφος, μου πιάνει κουβέντα και ναι, ήταν ο επίσημος φωτογράφος των Camel! Που το πάω; Θα δείτε…
Με τα πολλά τον ρωτώ αν ξέρει την Susan Hoover, σύντροφο ζωής και στιχουργό των τελευταίων albums της μπάντας από το “Nude” και δώθε. «Φυσικά» μου απαντά, «αυτή εκεί είναι». «Θα μου τη συστήσεις;» τον ρωτώ. Πέρασε ώρα και την χάσαμε από τα μάτια μας. Όμως αργότερα, παρέα πλέον με τον εκλεκτό συνάδελφο Τάκη Κρεμμυδιώτη (βλέπε περιοδικό ZOO), την πλησιάζουμε, της σφίγγουμε το χέρι και με το που της λέω το όνομά μου, μου λέει «Χρήστο χίλια συγνώμη, ξέρω τον αγώνα που έκανες από τον Απρίλιο για μια επιτόπου συνέντευξη με τον άντρα μου, μα ειλικρινά, παραμένει αδύνατον, αφού με το που τελειώσει το show, φεύγουμε με το tour bus για Γερμανία». Πιάνω την ευκαιρία και της ζητώ να πάρει εκείνη τα ανυπόγραφα εξώφυλλα μας πίσω (τα λίγα που είχα αποκτήσει μετά την θρυλική τους εμφάνιση στο «ΡΟΔΟΝ») και να τα πάρουμε στο τέλος.
Αποτέλεσμα νούμερο δυο: όλα υπογεγραμμένα, και η κόρη του φίλτατου Τάκη με ένα μοναδικό memorabilia στη συλλογή της. Ένα χάρτινο στρογγυλό πιάτο, με ευχές και υπογραφή του Andrew. Για κάδρο φυσικά!
Και ενώ δεν είχα Photo Pass έως το τέλος, γεγονός που για μένα ήταν ικανό ώστε να ματαιώσω το ταξίδι μου (ειλικρινά), βρέθηκα με ένα υπογεγραμμένο στο στήθος να τραβώ παρέα με τρεις μονάχα αυτόχθονες συναδέλφους, τα τρία πρώτα τραγούδια του πρώτου set όπου το Snow Goose ζωντάνεψε τριανταοκτώ(!!!) χρόνια μετά την τελευταία του παρουσίαση, και πρόσεξε, τα τρία πρώτα του δεύτερου best off, all around set, σύνολο έξη τραγούδια. Και πού’σαι: τραγούδια της γνωστής διαρκείας- Γιορτές και Πανηγύρια σου λέω!!!
Αποτέλεσμα νούμερο τρία λοιπόν.
Έχω και άλλα, μη φύγετε. Αποτέλεσμα νούμερο τέσσερα;
Όπως τραβώ διακριτικά πλην όμως μανιωδώς φωτογραφίες, καθισμένος στα αμφιθεατρικά σκαλιά, αντιλαμβάνομαι με την περιμετρική μου όραση μια παρουσία αριστερά μου. Σταματώ, γυρνώ και βλέπω την Mrs. Hoover να κάθεται δίπλα μου υπομονετικά να τελειώσω τα καρρέ μου. Χαμογελαστά, μου δίνει ένα backstage pass και ψιθυριστά μου λέει «μόνο για σένα Χρήστο, έλα να με βρεις αριστερά της σκηνής στο τέλος, μη φύγεις»…
Κοκκίνισα, είμαι σίγουρος, και ένωσα τα χέρια μου και υποκλίθηκα σε αυτήν.
Οι Camel πατούν τα πόδια τους στη σκηνή. Το έντονο χειροκρότημα των θεατών που έχουν σηκωθεί από τις καρέκλες τους κρατά τρία λεπτά της ώρας-μέτρα να δεις πόσο είναι! Συγκείμενοι, οι μουσικοί υποκλίνονται και ανταποδίδουν. Δυο λεπτά μετά, η πτήση ξεκινά.
Τρεις οι φορές μονάχα που στα ελάχιστα διαλείμματα δευτερολέπτων τούτη η ονείρωξη διαταράχθηκε από τα παλαμάκια. Όλο το υπόλοιπο πρώτο set, ήταν κυριολεκτικά μυσταγωγικό. Όπως του άρμοζε δηλαδή.
«Άσπρες τρίχες στην κεφαλή» του Andrew, όμως τα δάχτυλα του ακόμη ικανά για να μας ανατριχιάσουν πολλάκις. Και όχι μόνο στο “feeling” που τα χρόνια πολλαπλασιάζουν αντί να μειώνουν. Και στα roller coaster riffs, ο Latimer, ο αδελφικός συνοδοιπόρος του Collin και οι τρεις συνεργάτες τους απέδωσαν τα μέγιστα. Έπος.
Ένα διάλλειμα μισής ώρας και το δεύτερο set όπου το λατρεμένο μου Never Let Go ξεκινά unplugged και τελειώνει ηλεκτρικό, με αντίκτυπο φανερό στην περιοχή των ματιών μου…
Πίσω-μπρος στα χρόνια, πέρα-δώθε στα αντίστοιχα albums (βλέπε setlist), το γαϊτανάκι έμοιαζε ονειρικό και όπως κάθε όνειρο όμορφο, απευχόμουν το τέλος του ρουφώντας νότα-νότα τα δρώμενα. Η φωνή του Bass παρεμπιπτόντως δεν έχασε τίποτε μα τίποτε στο πέρασμα του χρόνου και η συνδρομή του μαρκοβιέστερου μπασίστα της μπάντας ήταν καθ’ όλα σημαίνουσα.
Όσο αναμενόμενο κι αν ήταν ως encore το Lady Fantasy, οι ιαχές θριάμβου από πλευράς μας με το που μπήκαν τα χαρακτηριστικότατα πλήκτρα σκέπασαν την ένταση του P.A. προς στιγμήν! Το ίδιο ακριβώς συνέβηκε και στο τέλος.
Το ένα τέταρτο της ώρας που έχαιρα εγώ, δυο ανιψιές του Andrew και ένας συνάδελφος από το Sweden Rock Magazine στα παρασκήνια μετά το πέρας της συναυλίας με γέμισε ανείπωτη χαρά. Το πρώτο πράγμα που έκανα ήταν αυτό που ονειρευόμουν δεκατρία ολόκληρα χρόνια: του έσφιξα το χέρι λέγοντας του πόσο τον αγαπώ, αυτόν και τη Μουσική που γεννά, και πόσο χαρούμενος/οι είμαστε που είναι ξανά κοντά μας. Και ναι. Του είπα πως θα κάνουμε τα πάντα για να φέρουμε τους Camel στην Ελλάδα! «Τη λατρεύω την Ελλάδα, μακάρι να έρθουμε, αλλά όπως ξέρεις, δεν εξαρτάται από μένα αυτό, μα από το management μας και τους Έλληνες promoters» μου απάντησε και συνέχισε «μας έχει μείνει αξέχαστη η βραδιά στο κατάμεστο «ΡΟΔΟΝ», δεν έπεφτε καρφίτσα και όλοι κλαίγαμε… Άλλωστε έως τον Απρίλιο του 2014 θέλω να ελπίζω πως θα έχουμε ολοκληρώσει και το νέο μας άλμπουμ, καιρός δεν ήταν;» και χαμογελά.
Όνειρα που δεν έγιναν Αλήθεια μέχρι και σήμερα δυστυχώς...
Όμως να τι εννοώ λοιπόν!
Όταν εμμένεις και κυνηγάς αυτά που ονειρεύεσαι με πάθος, επιμονή, υπομονή και πείσμα σε σημείο έως και παρεξηγήσιμο από τον περίγυρό σου, το Σύμπαν σε ανταμείβει κάποια στιγμή, κάπου, κάποτε, σε ανύποπτο χρόνο και κατά βούληση…
ΧΡΗΣΤΟΣ ΚΙΣΑΤΖΕΚΙΑΝ
5/9/25
Ο ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΡΙΧΑΡΔΟΣ ΓΙΑ ΤΟ SNOW GOOSE
Όταν ζήτησα από τον Χρήστο να γράψει το επιμύθιο για το τρίτο άλμπουμ των Camel, ήξερα ότι θα έγραφε κάτι αρκετά μεγάλο, αλλά δεν φανταζόμουν κάτι τέτοιο, το οποίο στέκει από μόνο του, σαν ολοκληρωμένο κείμενο. Έτσι σκέφτηκα να γράψω αντί επιμύθιου, όπως φαίνεται στις παρουσιάσεις των δίσκων στη Σήραγγα του Χρόνου, ένα μικρό ιστορικό του δίσκου για να μπορέσουν οι νεότεροι να καταλάβουν το νόημα.
To Snow Goose (1975, No22 UK, No 162 USA) είναι το τρίτο studio άλμπουμ των Camel, και βασίζεται εξ ολοκλήρου στο βιβλίο του Paul Gallico, The Snow Goose του οποίου η κυκλοφορία για λόγους νομικούς άλλαξε σε Music Inspired by The Snow Goose. Μάλιστα αρχικά οι στίχοι βασιζόντουσαν στο κείμενο του Gallico, ιδέα που εγκαταλείφθηκε λόγω των αντιρρήσεων περί πνευματικών δικαιωμάτων. Για την πληρέστερη ηχογράφηση, χρησιμοποίησαν την London Symphony Orchestra υπό τη διεύθυνση του David Bedford.
Να εξηγήσω στους νεότερους ότι το Snow Goose είναι ένα από τα αρτιότερα άλμπουμ του progressive rock, που οι λέξεις που μπορούν να το χαρακτηρίσουν είναι ευαισθησία, ονειρικές μουσικές ακολουθίες και ανθρώπινα συναισθήματα που γεννιόνται από την ευφάνταστη συγκινητική ιστορία που προέρχεται από το μυθιστόρημα. Αναμφίβολα η καλύτερη στιγμή των Camel, ένα συμφωνικό prog άλμπουμ που διατηρεί τη μουσική πολυπλοκότητα του είδους, με έντονο ανθρώπινο στοιχείο.
Δημοσίευση σχολίου