Οι Camel είναι ένα συγκρότημα που έχει ποιότητα στο παίξιμό του, ποιότητα που μεταφέρεται και στα live τους. Έτσι το πρώτο live άλμπουμ τους A Live Record (1978), μεταφέρει σχεδόν αυτούσιο, με λίγες εξαιρέσεις, τον studio ήχο τους. Πολλοί ίσως το θεωρούν θετικό στοιχείο, με την έννοια ότι δεν ξεφεύγουν από την αρχική γραμμή, άλλοι, όπως ο γράφων, ίσως να ζητούν ένα πολυπλοκότερο και διαφορετικό παίξιμο, χωρίς όμως να χάνεται η αρχική δομή των συνθέσεων.
Στο 2πλό A Live Record (δεν μπήκε καν στο βρετανικό chart, παρά μόνο στο γερμανικό Νο34), παρουσιάζονται ηχογραφήσεις από 3 διαφορετικές περιοδείες τους, την Mirage tour 1974, την Rain Dances tour1977, ενώ η 3η και 4η πλευρά του βινύλιου, παρουσιάζει την ηχογράφησή του The Snow Goose, στο Royal Albert Hall, τον Οκτώβριο του 1975, όπου συνοδεύονται από την London Symphony Orchestra υπό τη διεύθυνση του David Bedford.
Θα ξεκινήσω από την ηχογράφηση στο Royal Albert Hall, που σύμφωνα με τον Andy Latimer (κιθάρα/φωνή), έκαναν μόνο μια πρόβα, η οποία δεν πήγε πολύ καλά, αλλά για καλή τους τύχη η συνεργασία με την LSO (London Symphony Orchestra) ήταν πολύ... ενδιαφέρουσα. «Θέλαμε να κάνουμε το The Snow Goose με ορχήστρα, ώστε οι fans να ακούσουν το ακούσουν σε όλο του το μεγαλείο. Δεν υπήρχε περίπτωση να έχουμε την οικονομική δυνατότητα να πάρουμε μια ορχήστρα σε περιοδεία, οπότε η ιδέα ήταν να κάνουμε μια συναυλία σε έναν κορυφαίο χώρο του Λονδίνου και να της δώσουμε μια μεγαλοπρέπεια». Και συνεχίζει ο Andrew Latimer. «Το 1975, όταν πήγαμε για πρώτη φορά στο Albert Hall, ήταν ένα σημάδι ότι το συγκρότημα είχε φτάσει σε ένα ορισμένο επίπεδο αναγνώρισης. Μπορούσα να πω στη μαμά και τον μπαμπά μου ότι παίζαμε εκεί και αυτό θα τους εντυπωσίαζε - αντί να με ρωτούν πότε θα έβρισκα μια κανονική δουλειά!»
Οι γονείς του ίσως να είχαν δίκιο αφού τα οικονομικά στοιχεία δεν ήταν θετικά. Έστω κι αν πωλούσαν όλα τα εισιτήρια στο Royal Albert Hall, η ενοικίαση της LSO, θα τους έβαζε μέσα 5.000 λίρες, αλλά οι Camel ανησυχούσαν σε αντίθεση με το management) γιατί νόμιζαν ότι τα όποια παραπάνω έξοδα θα πλήρωνε η εταιρεία. Έλα όμως που η συμφωνία δεν έλεγε κάτι τέτοιο! Σε συνέντευξή του στο Classic Rock ο Andy Latimer λέει: “Είχα πάει στην αίθουσα (εννοεί του Royal Albert Hall) μερικές φορές στο παρελθόν ως επισκέπτης. Πήγα στις συναυλίες της Joan Baez και των Peter, Paul and Mary, η σύντροφός του Susan Hoove ήταν μεγάλη θαυμάστρια και των δύο. Το να καθίσω στο Albert Hall μου έκανε μεγάλη εντύπωση και η ατμόσφαιρα ήταν συναρπαστική’. Εκπληκτική αλλά απόλυτα ρεαλιστική είναι η δήλωση του Latimer για το γυναικείο πληθυσμό στις συναυλίες τους. «Μετά τη συναυλία μας στο Royal Albert Hall, οι γυναίκες άρχισαν να έρχονται στις συναυλίες μας. Όχι πολλές, αλλά σίγουρα πολύ περισσότερες από παλαιότερα. Το 1975, οι μόνες γυναίκες στον χώρο ήταν εκείνες που οι σύζυγοι ή οι φίλες των μελών και του crew! Στοιχηματίζω ότι μισούσαν κάθε λεπτό που έμεναν μαζί μας»!
Εκείνο που κάνει εντύπωση, είναι η δήλωση του Latimer ότι δεν ήταν όλοι οι μουσικοί της LSO ενθουσιασμένοι με την ιδέα συνεργασία με τους Camel. «Περίπου οι μισοί ενδιαφέρθηκαν, οι άλλοι μισοί... δεν τους ένοιαζε καθόλου. Ο μαέστρος (David Bedford) ήταν αυτός που κράτησε υπό έλεγχο όλη την Ορχήστρα και το αποτέλεσμα βγήκε καλό. «Ως ενορχηστρωτής ήταν εξαιρετικός (1937-2011), αλλά δυσκολευόταν να επιβάλλει την τάξη»! Υπήρξαν τεχνικά προβλήματα με την τοποθέτηση των μικροφώνων αλλά και ακόμα χειρότερα, ακούγονται συνομιλίες μεταξύ των μουσικών που έπαιζαν πνευστά, οι οποίες σβήστηκαν αλλά σαν γεγονός ήταν απαράδεκτο. Έτσι ξανά ηχογραφήσαμε το κόρνο ρωτούσαν ο ένας τον άλλον τι ώρα τελείωνε η συναυλία και κανόνιζαν να πάνε στην παμπ».
Ολόκληρο το Snow Goose απλώνεται στις Γ! και Δ! πλευρές του βινύλιου, αλλά όχι το encore που έπαιξαν τα Nimrodel, Supertwister και Lady Fantasy (από το Mirage) και σίγουρα είναι μια πολύ ενδιαφέρουσα ηχογράφηση, που δεν ξεφεύγει από την αρχική ηχογράφηση, παρ όλη τη συμμετοχή της LSO.
Να γυρίσουμε στο πρώτο δίσκο που περιλαμβάνει ηχογραφήσεις του 1977 στο ιστορικό Hammersmith Odeon και Colston Hall του Bristol όπου η σύνθεσή τους αποτελείται από τους Andrew Latimer κιθάρα, φλάουτο, φωνητικά, Peter Bardens πλήκτρα, Andy Ward ντραμς, Richard Sinclair μπάσο και Mel Collins alto σαξόφωνο. Τα Never let go και Song within a Song, αμφότερα ηχογραφημένα στο Hammersmith Odeon, έχουν όλη την ομορφιά της studio εκτέλεσης όπως και το 9λεπτο Lunar Sea που κλείνει την Α πλευρά του βινύλιου. Μην ανησυχείτε, το πανέμορφο Lady Fantasy: Encounter/Smiles for You/Lady Fantasy, ηχογραφήθηκε στο Marquee και σας περιμένει τελευταίο στη Β1 πλευρά, διατηρώντας όλη τη ζεστασιά και γαλήνη που διαθέτει.
Το A Live Record δεν είναι το άλμπουμ που παρουσιάζει τη μουσική των Camel διαφορετική, live ούσα. Όπως διαβάσατε και στην αρχή, οι μουσικές διαφορές με τις studio εκτελέσεις είναι ελάχιστες αν όχι ανύπαρκτες. Προσωπικά, επιζητώ μια διαφοροποίηση, ακριβώς για να αισθανθώ τη δυναμική του συγκροτήματος και πέραν των studio ηχογραφήσεων. Εξαρτάται πως το βλέπει κανείς!
ΤΙ ΕΚΑΝΑΝ ΜΕΤΑ
Τον Σεπτέμβριο της ίδιας χρονιάς, κυκλοφόρησαν ακόμα ένα καλό άλμπουμ, το Breathless ( 1978).
TRIVIA
Η remastered έκδοση του cd του 2002 περιέχει 7 bonus κομμάτια.
ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΡΙΧΑΡΔΟΣ
19/8/25
Δημοσίευση σχολίου