Πρέπει να ψάξουμε βαθιά στη δεκαετία του 60, για να βρούμε τις ρίζες των πρωτοπόρων της αμερικάνικης ψυχεδελικής σκηνής, Jefferson Airplane που κατέχουν ένα μοναδικό ρεκόρ για την εποχή τους: εμφανίστηκαν και στα 4 μεγάλα φεστιβάλ εκείνης της δεκαετίας, το Monterey Pop Festival (1967), το Woodstock (1969), το περίφημο Altamont Free Concert (1969) αλλά και στο πρώτο Isle of Wight Festival (1968) της Μ.Βρετανίας! Όμως στην ιστορία δεν έμειναν για αυτές τις εμφανίσεις τους, ούτε για τα all time classic hits "Somebody to Love" και "White Rabbit". Έμειναν για τη διάθεσή τους να παίξουν μια διαφορετική μουσική, γεμάτη στίχους που ήθελε να ακούσει η αμερικάνικη νεολαία και φυσικά θεμελίωσαν τη ψυχεδελική μουσική (μαζί με τους Grateful Dead). Είχαν την τύχη να έχουν 2 πολύ καλές φωνές, τον Marty Balin και την Signe Toly Anderson,στην αρχή που το 1966 την αντικατέστησε Grace Slick που με τη καθάρια φωνή της, έδωσε στο συγκρότημα την ώθηση που χρειαζόταν. Η χημεία των 2 φωνών (Balin/Slick) ήταν τόσο καλή που και οι ίδιοι απόρησαν με την συγκυρία! Μάλιστα, οι περισσότεροι νόμιζαν ότι ήταν ζευγάρι και στη ζωή, πράγμα που δεν συνέβη, με την Slick δεκαετίες αργότερα να λέει ότι «ο Balin μετά το live ήταν απομακρυσμένος και καθόλου φιλικός. Ήταν ο μόνος που δεν πήδηξα από το συγκρότημα»!!!
Το συγκρότημα ξεκίνησε από τον Balin που αρχές της δεκαετίας του 60 είχε ένα συγκρότημα, τους Town Criers με τους οποίους είχε κυκλοφορήσει 2 singles αλλά χωρίς επιτυχία. Όταν άκουσε τους Byrds κατάλαβε ότι έπρεπε να αλλάξει ύφος και να ψάξει κάτι μεταξύ folk και ήχου των Beatles. H γνωριμία του στο Drinking Gourd club με έναν νεαρό ξανθό κιθαρίστα που έπαιξε banjo, έμελλε να αλλάξει τη ζωή του. O νεαρός που ήταν ο Paul Kantner ψαχνόταν μουσικά και στην λιγοστή παρέα των 2, προστέθηκε ο κιθαρίστας Skip Spencer που ο Balin τον έπεισε να παίξει ντραμς! Χρειαζόντουσαν κι έναν δεύτερο κιθαρίστα, που τον βρήκαν στο πρόσωπο του Jorma Kaukonen, του μόνου που είχε επαγγελματική πείρα και αρχικά ήταν πολύ δύσπιστος για να ενταχθεί στο no name συγκρότημα, αλλά τελικά οι όποιος σκέψεις του κάμφθηκαν, φέροντας στο μπάσο τον συμμαθητή του από το γυμνάσιο Jack Casady. Από τις πρώτες πρόβες, οι Balin και Kantner κατάλαβαν άτι χρειαζόντουσαν και μια γυναικεία φωνή, που τη βρήκαν στην folk τραγουδίστρια Signe Anderson.
O Paul Kantner το 1966 |
ΠΩΣ ΒΓΗKE ΤΟ ΟΝOΜΑ JEFFERSON AIRPLANE
Κι αφού είχαν συμπληρώσει το παζλ των μελών, χρειαζόντουσαν κι ένα όνομα, που τους το προσέφερε ο Kaukonen. Στην αρχή στο άκουσμα των λέξεων Jefferson Airplane όλοι γέλασαν, για να καταλήξουν τελικά σε αυτό! »Όταν ζούσα στο Berkley είχα ένα φίλο που τον έλεγαν Steve Talbot, που τού άρεσε να «βαφτίζει» τους άλλους με αστεία ονόματα. Με φώναζε Blind Thomas Jefferson Airplane, από τον blues μουσικό Blind Lemon Jefferson κι όταν ψάχναμε όνομα και κανένα δεν μάς άρεσε, τους είπα: »Θέλετε να ακούσετε ένα αστείο όνομα, Jefferson Airplane» Στην αρχή όλοι γέλασαν, αλλά τελικά το δέχτηκαν» λέει ο Kaukonen.
ΟΙ ΠΡΩΤΕΣ ΕΜΦΑΝΙΣΕΙΣ
Ακούγεται αρκετά περίεργο, αλλά το συγκρότημα έκανε την πρώτη εμφάνισή του σε «ιδιόκτητο» έδαφος, στις 13 Αυγούστου 1965 στο club Matrix, συνιδιοκτησίας του Marty Balin, παίζοντας διασκευές Beatles,Byrds και Lovin' Spoonful, για να «φτιάξουν" σύντομα όνομα και να παίζουν κάθε εβδομάδα στα Fillmore, Avalon και Carousel. Σχεδόν αμέσως έγιναν η κινητήριος δύναμις της νέας μουσικής σκηνής που ξεπεταγόταν από το Σαν Φρανσίσκο, τη ψυχεδέλεια (τότε το Σαν Φρανσίσκο ήταν η μουσική πρωτεύουσα του πλανήτη, το Λος Άντζελες απλώς υπήρχε στο χάρτη!). Υπέγραψαν συμβόλαιο με την RCA Records, εισπράττοντας 25.000$ για να κυκλοφόρησει τον Αύγουστο του 1966 το πρώτο άλμπουμ τους με τίτλο Takes Off(Νο 128 Αμερική) με τον Spence να έχει αποφασίσει να πάει στο Μεξικό κι αντικατασταθεί από τον Spencer Dryden, η δε Signe Anderson, που δεν κατάφερε να συνδυάσει το όνομά της με το συγκρότημα, αποχώρησε τον Οκτώβριο της ίδιας χρονιάς, επειδή δεν μπορούσε να παρακολουθήσει τις όποιες μετακινήσεις τους, λόγω….εγκυμοσύνης. Το συγκρότημα, βλέποντας ότι μπροστά του ανοίγεται ένας καινούργιος ορίζοντας, απέλυσε τον manager Matthew Katz ο οποίος λίγο αργότερα ανακάλυψε τους It’s A Beautiful Day!
ΟΙ GREAT SOCIETY ΚΑΙ ΤΟ “SOMEBODY TO LOVE”
Στο Σαν Φρανσίσκο υπήρχαν μόνο 2 γυναίκες που ξεχώριζαν, η Janis Joplin, τραγουδίστρια στους Big Brother and the Holding Company και η Grace Slick που τραγουδούσε στους Great Society, οι οποίοι σχηματίστηκαν…επειδή είδαν τους Jefferson Airplane να παίζουν! Στο συγκρότημα, μεταξύ άλλων έπαιζαν ο πρώτος σύζυγός της, Jerry Slick, ο αδελφός του Darby Slick και φυσικά η όμορφη Grace Slick που εκτός από τραγουδίστρια ήταν και μοντέλο. Οι Great Society δεν κατάφεραν παρά να κυκλοφορήσουν μόνο 1 single κι αυτό ήταν η σύνθεση του κιθαρίστα Darby Slick, "Someone to Love" που έκανε μικρή επιτυχία, κι αυτή μόνο στην περιοχή της Καλιφόρνια. Όταν άλλαξαν εταιρεία και υπέγραψαν στην Autumn Records, δούλεψαν με παραγωγό τον Sylvester Stewart, ο οποίος έγινε γνωστός με το όνομα Sly Stone και το συγκρότημά του Sly and the Family Stone. Όμως ο Stewart αποχώρησε από την παραγωγή με το συγκρότημα να υπογράφει στην Columbia Records, αλλά ώσπου να έλθει ταχυδρομικά το συμβόλαιο, η Slick αποδέχτηκε την πρόταση να αντικαταστήσει την Signe Anderson, με αποτέλεσμα οι Great Society να διαλυθούν και οι Grace και Jerry Slick να χωρίσουν. Οι Jefferson Airplane, επαναηχογράφησαν το "Someone to Love" αλλάζοντας ελαφρά τον τίτλο σε "Somebody to Love"αλλά και τη σύνθεση της Slick, "White Rabbit", δίνοντας και στα 2 τραγούδια πολύ καλύτερη παραγωγή κι ακόμα καλύτερα φωνητικά, συμπεριλαμβάνοντας τα στο δεύτερο άλμπουμ τους Surrealistic Pillow(Νο3 Αμερική).
Ένα άλμπουμ που στοίχισε $8.000 και κυκλοφόρησε σε όλο τον κόσμο (και στην Ελλάδα), ξεπερνώντας σε πωλήσεις το 1.000.000 αντίτυπα στην Αμερική. Κι εκεί που με το πρώτο άλμπουμ τους, δεν είχε κουνηθεί φύλλο, με το Surrealistic Pillow, τους ανήκει ολόκληρος ο κόσμος. Ένας κόσμος που άλλαζε, αλλά οι άνθρωποι δεν το είχαν καταλάβει. Ο πόλεμος στο Βιετνάμ, που χαρακτήρισε την Αμερική και όλες εκείνες τις γενιές, το LSD και η ηρωίνη που έμπαινε εύκολα στις ζωές των νέων και οι δομικές αλλαγές που ερχόντουσαν σε πολλούς τομείς, συνδυάστηκαν με τη ψυχεδέλεια. Να μείνω λίγο ακόμα στους Great Society, που 2 χρόνια μετά τη διάλυσή τους, το 1968 είδαν το άλμπουμ τους Conspicuous Only in Its Absence να κυκλοφορεί από την Columbia και να αποτελεί ένα καλό άλμπουμ εκείνης της εποχής.
Η ΩΡΑ ΤΗΣ ΑΠΟΓΕΙΩΣΗΣ
Προσλαμβάνουν manager τον Bill Graham και στις 14 Ιανουαρίου εμφανίζονται μαζί με τους Grateful Dead και Quicksilver Messenger Service στο Golden Gate Park που επισημοποίησε το "Summer of Love" που έστω για λίγα χρόνια θα κυριαρχούσε στη μουσική.
Ο τίτλος Surrealistic Pillow, προτάθηκε από τον σκιώδη παραγωγό τους Jerry Garcia (των Grateful Dead), ο οποίος θεώρησε ότι ο ήχος του άλμπουμ ακούγεται σαν "as surrealistic as a pillow is soft". Η RCA δεν γνώριζε τη συμμετοχή του Garcia στην παραγωγή και αναφέρεται στο εξώφυλλο μόνο σαν "πνευματικός σύμβουλος".
Εκτός από τις 2 μεγάλες επιτυχίες "White Rabbit" και "Somebody to Love", το Surrealistic Pillow είχε κι άλλα καλά τραγούδια όπως τα "My Best Friend" που ήταν το πρώτο single που απέτυχε εμπορικά, "Plastic Fantastic Lover" και "Today". Η εμφάνισή τους στο Monterey International Pop Festival, τον Ιούνιο του 1967 βοήθησε τη φήμη τους να εξαπλωθεί για να μην αναφερθώ στη θρυλική εμφάνισή τους στο Woodstock. Εμφανίσεις που καλύφθηκαν τηλεοπτικά και οδήγησαν το συγκρότημα στην κορυφή, μια κορυφή που ότι οι ίδιοι την φανταζόντουσαν. Οι τηλεοπτικές εμφανίσεις τότε ήταν μεγάλο γεγονός, αφού η τηλεόραση είχε μπει στα σπίτια των Αμερικάνων. Την τεράστια επιτυχία του Surrealistic Pillow, διαδέχτηκε το άλμπουμ After Bathing at Baxter's( 1967, Νο17 Αμερική) με το συγκρότημα να κρατάει το ψυχεδελικό ήχο του αλλά και να προσθέτει πιο hard στοιχεία, που ήταν έντονα λόγω της επιτυχίας των Cream και Jimi Hendrix, με τους Kantner και Slick να αναδεικνύονται σαν βασικοί συνθέτες του συγκροτήματος και με την επιρροή του Marty Balin να μειώνεται.
Το τρίτο άλμπουμ δεν έβγαλε καμία επιτυχία τύπου "White Rabbit" και "Somebody To Love" αλλά τα "The Ballad of You and Me and Pooneil", "Watch Her Ride" και "A Small Package of Value Will Come To You Shortly" να είναι καλά δείγματα, αλλά έως εκεί. Το 1968 λαμβάνει τέλος η συνεργασία τους με τον manager Bill Graham μετά από σύγκρουση που είχε με την Grace Slick, που είπε «ή εγώ ή αυτός»! Η δημοτικότητά τους είναι πλέον ανερχόμενη, έστω και μετά την εμπορική αποτυχία του After Bathing at Baxter's και το περιοδικό Life τους κάνει εξώφυλλο και κεντρικό θέμα για να ακολουθήσει ευρωπαϊκή περιοδεία μαζί με τους Doors (σ.σ. που είμαστε εμείς τότε!!!).
ΤΟ ΕΠΕΙΣΟΔΙΟ ΜΕ ΤΟΝ JIM MORRISON
Κατά τη διάρκεια της πρώτης περιοδείας τους στην Ευρώπη και συγκεκριμένα στο Amsterdam, συνέβη το γνωστό περιστατικό με τον Jim Morrison, κατά τη διάρκεια της εμφάνισής των Jefferson Airplane, όταν ερμήνευαν το "Plastic Fantastic Lover". Ο τραγουδιστής των Doors, με εμφανή τα σημάδια χρήσης ναρκωτικών, ανέβηκε στη σκηνή κι άρχισε να χορεύει, με το συγκρότημα να αυξάνει την ταχύτητα παιξίματός του, με αποτέλεσμα ο Morrison να καταρρεύσει επάνω στη σκηνή, πέφτοντας στα πόδια του Marty Balin. Φυσικά ήταν αδύνατον να εμφανιστεί με τους Doors και τα τραγούδια στη συναυλία, ερμήνευσε ο Ray Manzarek. Σύμφωνα με την αυτοβιογραφία της Slick, Somebody To Love?(1998), κατά τη διάρκεια της περιοδεία, η Slick κι ο Morrison είχαν σχέση, ενώ αναφέρει ότι ο Morrison είχε διαθέσει(!) τον οργανισμό του στα παραισθησιογόνα, χαρακτηρίζοντας τον lab rat! Μάλιστα περιγράφει ένα στιγμιότυπο όπου περπατούσαν μαζί στους δρόμους τουAmsterdam όπου ο κόσμος τους προσέφερε χόρτο ή αλλά ναρκωτικά κι αυτή το κράταγε για αργότερα ενώ ο Morrison το χρησιμοποιούσε την ίδια στιγμή.
Το συγκρότημα ξανά γύρισε στις επιτυχίες με το τέταρτο άλμπουμ του, Crown of Creation (1968, Νο 6 Αμερική) με το τραγούδι "Lather" που ανοίγει το άλμπουμ να περιγράφει τη σχέση της Slick με τον ντράμερ Spencer Dryden (σ.σ. αμ, δεν άφησε και κανέναν) ενώ η σύνθεση της "Greasy Heart"(με στίχους όπου το σεξουαλικό περιεχόμενο ήταν έντονο) κυκλοφόρησε σε single. Το άλμπουμ σε γενικές γραμμές ακούγεται αρκετά ακουστικό, ειδικά η πρώτη πλευρά με το ομώνυμο τραγούδι να ξεχωρίζει εύκολα. Τον Αύγουστο του 1969, ακολουθεί η μεγαλειώδης εμφάνιση στο Woodstock με τον Nicky Hopkins στο πιάνο όπου ερμήνευσαν 8 τραγούδια (The Other Side of This Life, Somebody to Love, 3/5 of a Mile in 10 Seconds, Won't You Try/Saturday Afternoon, Eskimo Blue Day, Plastic Fantastic Lover, Wooden Ships και Uncle Sam Blues) με τη καθάρια φωνή της Grace Slick να κλέβει την παράσταση. To 1969 η Grace Slick αντιμετώπισε κάποια προβλήματα με τις φωνητικές της χορδές και ακολούθησε θεραπεία. Σε αυτό το διάστημα, το συγκρότημα έκανε ένα διάλειμμα με τους Jorma Kaukonen και Jack Casady να σχηματίζουν τους Hot Tuna, από το στίχο ενός τραγουδιού των Grateful Dead. Στην αρχή έκαναν κάποιες ακουστικές εμφανίσεις, με τη συνδρομή και των Paul Kantner και Joey Covington για να αρχίσουν να ανοίγουν τις συναυλίες των Jefferson Airplane!
ΤΑ ΜΠΛΕΞΙΜΑΤΑ ΜΕ ΤΟ ΝΟΜΟ
Σε μια ταραχώδη εποχή για την Αμερική, που διάδοση του LSD ήταν κάτι παραπάνω από έντονη, τα μέλη των J.A. βρισκόντουσαν μέσα στο μάτι του κυκλώνα. Έχοντας παίξει σε μια φιλανθρωπική εκδήλωση (στην ουσία πολιτική συγκέντρωση) του Robert Kennedy, μόλις 2 μήνες πριν δολοφονηθεί, εμφανίζονται στις 19 Νοεμβρίου 1968 στην ταράτσα ενός κτηρίου στη Νέα Υόρκη, ένα χρόνο πριν οι Beatles κάνουν την ίδια κίνηση. Το συγκρότημα είχε δεχτεί πρόταση του Γάλλου σκηνοθέτη Jean-Luc Godard στην ταινία του One A.M. (for One American Movie) και τα γυρίσματα έγιναν στην ταράτσα του 9όροφου ξενοδοχείου που βρίσκεται στο Νο 57 W. 45th Street, πολύ κοντά στην Τimes Square. Ο Godard είχε ζητήσει τη βοήθεια του κινηματογραφιστή D.A. Pennebaker που είχε συνδυάσει το όνομά του με τα γυρίσματα στο Monterey Pop, ο οποίος τούς «τράβηξε» από την απέναντι ταράτσα, χωρίς φυσικά να έχει ζητήσει κάποια άδεια (σ.σ. τι είδους άδεια χρειαζόταν άραγε;). Αξίζει να δείτε το video όπου το κρύο που επικρατούσε πρέπει να ήταν πάρα πολύ! Κι αν η …αναρρίχηση στην ταράτσα δεν επέφερε νομικές επιπτώσεις, η χρήση ναρκωτικών ουσιών απ΄όλα τα μέλη τους είχε κάνει γνωστούς και μη εξαιρετέους στην αστυνομία. Ειδικά ο Casady είχε το θράσος να προσφερθεί(!) για να δοκιμάσει ένα καινούργιο παραισθησιογόνο, το STP, ενώ η αστυνομία τους είχε κατατάξει στους Μαοϊκούς(σ.σ. φίλους του Μάο Τσε Τουνγκ, ηγέτη της Κουμμουνιστικής Κίνας).
Στο μεταξύ οι Hot Tuna συνέχισαν το «ταξίδι τους» κυκλοφορόντας το 1970 το πρώτο επώνυμο άλμπουμ τους (Νο 30 Αμερική) με τη σύνθεσή τους να αλλάζει συχνά καταλήγοντας σε ένα εναλλακτικό συγκρότημα του ήχου των J.A , χωρίς απαραίτητα να έχουν τόσες ομοιότητες, αλλά με τους Casady και Kaukonen να έχουν βασικό ρόλο.
Το Δεκέμβριο του 1969, οι J.A. εμφανίζονται στο Altamont Free Concert της Καλιφόρνια μαζί με τους Rolling Stones, στο φεστιβάλ που σημειώθηκε η δολοφονία ενός θεατή από τους Hell’s Angels, με τον Marty Balin να δέχεται γροθιά από ένα μέλος τους. Τους πρώτους μήνες του 1969, η Grace Slick αναρρώνει από εγχείρηση στις φωνητικές χορδές και οι Kaukonen, Casady, Kantner με τη συνδρομή του ντράμερ Joey Covington,δεν χάνουν τον καιρό τους και σχηματίζουν το side project, Hot Tuna, δίνοντας συναυλίες στην περιοχή του Σαν Φρανσίσκο με πολλά τραγούδια από το set lists να προέρχονται από δίσκους των J.A. H Slick αναρρώνει πλήρως και το Νοέμβριο του 1969 κυκλοφορούν το Volunteers(Νο13 Αμερική) που ηχογραφήθηκε σε 16κάναλο, κάτι που τότε είχε θεωρηθεί μεγάλη τεχνολογική επιτυχία. Υπήρξε κάποια καθυστέρηση στην κυκλοφορία του γιατί άλλαξε ο τίτλος που αρχικά ήταν Volunteers of America (σ.σ. έτσι ακούγεται στους στίχους) αλλά και για το τραγούδι "We Can Be Together" με στους στίχους γραμμένους από τον Paul Kantner, εμπνευσμένους από μια συγκέντρωση των Μάυρων Πάνθηρων όπου χρησιμοποιούσαν τις λέξεις "Up against the wall, motherfucker" που ακούγονται και στους στίχους. Στην έκδοση του single 45 στροφών, η λέξη "motherfucker" χαμηλώθηκε στη μίξη και δεν ακούγεται, ενώ στο άλμπουμ ακούγεται καθαρά! Ο τίτλος του άλμπουμ προήλθε από την πινακίδα ενός φορτηγού που με το θόρυβό του ξύπνησε τον Balin, όπου έγραφε Volunteers of America. Ο Balin έγραψε αμέσως τους στίχους κι ο Kantner τη μουσική. Στο άλμπουμ συμμετέχουν εκτός του Nicky Hopkins στο πιάνο και οι Stephen Stills,
Jerry Garcia (Grateful Dead), Joey Covington (αργότερα έγινε μόνιμο μέλος τους) κι ο David Crosby.
Η δεκαετία του 70 δεν μπήκε καλά για τον ντράμερ Spencer Dryden που απολύθηκε κι αντικαταστάθηκε από τον Joey Covington των Hot Tuna. Πάντως τον επόμενο χρόνο ο Dryden έγινε μέλος των New Riders of the Purple Sage, ενώ στην ομάδα προστίθεται κι ο βιολιστής Papa John Creach, με το συγκρότημα αυτή την περίοδο να κυκλοφορεί μόνο το single "Mexico"/ "Have You Seen the Saucers?"με τους στίχους του "Mexico" να είναι γραμμένους από την Slick και να καταφέρονται κατά του Προέδρου Richard Nixon και την απόφασή του να κλείσει τα σύνορα Αμερικής και Μεξικού για να εμποδίσει τη μεταφορά ναρκωτικών.
Την ίδια χρονιά οι Grace Slick και Paul Kantner τα έφτιαξαν (σ.σ. επί τέλους, χάθηκαν τα δικά μας παιδιά, όλο με «εξωσχολικούς» τα έφτιαχνε) και έρχεται στον κόσμο η κόρη τους China Wing Kantner χωρίς το ζευγάρι να παντρευτεί ποτέ επίσημα. Το 1971 ο Marty Balin αποχωρεί με βασική αιτία το…θάνατο της Janis Joplin λέγοντας ότι δεν μπορεί να τραγουδάει όταν εκείνη έχει φύγει από τη ζωή.
Το συγκρότημα δεν τον αντικαθιστά με τους Kantner/Slick και Kaukonen/Casady να είναι ο κορμός τους, ενώ η Grace Slick τραυματίζεται σοβαρά σε αυτοκινητιστικό ατύχημα, κάνοντας αγώνα ταχύτητας με τον Jorma Kaukonen ο οποίος πρόλαβε και την έβγαλε από το αυτοκίνητο.
Το επόμενο άλμπουμ τους είναι το Bark(1971, Νο 11 Αμερική). Το άλμπουμ ξεχωρίζει για τα καλά κομμάτια του όπως το "Pretty As You Feel" όπου ηχογραφήθηκε μετά από ένα τζαμάρισμα με τους Carlos Santana και Michael Shrieve (ντράμερ των Santana) αλλά και το «Never Argue with a German If You're Tired or European Song" όπου οι στίχοι αναφέρονται στο ατύχημα της Slick. Αρκετά χρόνια αργότερα, ο Kantner παραδέχτηκε ότι το συγκρότημα έψαχνε να βρει ποιο δρόμο θα ακολουθούσε, μετά την αποχώρηση του Balin. H αρχική αμερικάνικη έκδοση του άλμπουμ ήταν σε σακούλα αλυσίδας σούπερ μάρκετ! Το επόμενο 7ο άλμπουμ τους ήταν το Long John Silver(1972, Νο 20 Αμερική) με τις μεταξύ τους σχέσεις να είναι τεταμένες και κάθε μέλος να ηχογραφεί ξεχωριστά στο studio. Καλεσμένος στα φωνητικά ήταν ο David Crosby (των Crosby, Stills, Nash and Young) αλλά κατόπιν παράκλησης της δισκογραφικής εταιρείας τους, τα φωνητικά απαλείφθηκαν (προφανώς για λόγους συμβολαίου). Ο Joey Covington έχει φύγει και τον έχει αντικαταστήσει ο John Barbata (πρώην The Turtles και Crosby, Stills, Nash & Young). Αξίζει να αναφερθεί ότι και πάλι αντιμετώπισαν προβλήματα με τους στίχους τους, αφού στο τραγούδι «The Son of Jesus" ακουγόταν ο στίχος "bastard son of Jesus" τον οποίο απάλειψαν από την ηχογράφηση, όχι όμως από τα Live! Τη διάλυσή τους ακολούθησε η κυκλοφορία της συλλογής Early Flight (1974) με ακυκλοφόρητα τραγούδια από το 1966-1970, τρία απλό τα οποία προέρχονται από την περίοδο που τραγουδίστρια ήταν η Signe Toly Anderson και ντράμερ ο Skip Spence. Επίσης υπάρχουν τα "Mexico" και "Have You Seen the Saucers?" που τότε παρουσιαζόντουσαν για πρώτη φορά σε συλλογή.
Live στην ταράτσα |
Το 1996 η παραπάνω μουσικοί έγιναν μέλη του Rock and Roll Hall of Fame, αλλά η Grace Slick δεν μπόρεσε να ταξιδεύσει για ιατρικούς λόγους.
ΤΙ ΕΚΑΝΑΝ ΜΕΤΑ
Οι Kaukonen και Casady, συνέχισαν με τους Hot Tuna έχοντας κυκλοφορήσει 14 άλμπουμ, με τελευταίο το Steady as She Goes (2011).
Η Grace Slick κυκλοφόρησε 4 προσωπικά άλμπουμ με τελευταίο το Software (1984). Σήμερα στα 82 της παραμένει να έχει εκείνα τα ωραία μάτια που είχε και νέα. Όπως διαβάσατε πιο πάνω, ο πρώτος της γάμος ήταν με τον ντράμερ Gerald "Jerry" Slick, από το 1961 έως και το 1971. Ακολούθησε ο τεχνικός φωτισμού Skip Johnson (1976- 1994).Ήταν αλκοολική και χρήστης LSD και marijuana κι εξ αιτίας τους ακυρώθηκαν αρκετές συναυλίες των J.A. επειδή δεν ήταν σε θέση να τραγουδήσει. Σε μια συναυλία τους στη Γερμανία, επετέθηκε στο κοινό…γιατί έχασε τον Β Παγκόσμιο Πόλεμο! Έχει εισαχθεί 2 φορές για αποτοξίνωση, τη δεύτερη με την κόρη της. Συμμετείχε και στους Jefferson Starship και στους Starship.
Grace Slick |
Η πρώτη τραγουδίστρια τους Signe Anderson έκανε την τελευταία εμφάνισή της μαζί τους στις 15 Οκτωβρίου 1966 στο Fillmore West με την συναυλία να κυκλοφορεί αρχικά σε bootleg και μετά κανονικά με τον τίτλο Live at The Fillmore Auditorium 10/15/66: Late Show – Signe's Farewell.. Στην ηχογράφηση, ο Balin ανακοινώνει την αποχώρησή της και την Anderson να λέει: "Θέλω όλοι να φορέστε το χαμόγελό σας και να κρατάτε στα χέρια σας μαργαρίτες. Σας αγαπώ όλους. Σας ευχαριστώ και γειά σας». Επέστρεψε στον Oregon όπου τραγουδούσε με τους Carl Smith and the Natural Gas Company. Τη δεκαετία του 70 προσεβλήθει από καρκίνο αλλά τον νίκησε. Το 1977 παντρεύτηκε και συνέχισε να τραγουδάει με τον Carl Smith. Η υγεία της αντιμετώπισε κάποια σοβαρά προβλήματα όπως εγχείρηση καρδιάς για bypass αλλά και σοβαρό τραυματισμό στο σβέρκο. Πέθανε το 2016 σε ηλικία 74 ετών μετά από επιπλοκές πνευμονοπάθειας.
O Paul Kantner κυκλοφόρησε 6 προσωπικά άλμπουμ, ένα σε συνεργασία με την Grace Slick και τον David Freiberg.) Συμμετείχε στους KBC Band (Kantner Balin Casady Band) που δεν κυκλοφόρησαν άλμπουμ. Πέθανε το 2016 από πολλαπλή ανεπάρκεια οργάνων και σηπτικό σοκ αφού υπέστη καρδιακή προσβολή λίγες ημέρες νωρίτερα.
O 83χρόνος David Freiberg έχει 2 γάμους και μια κόρη. Ζει στο Novato του Σαν Φρανσίσκο και έχει συνσυνθέσει τη μεγάλη επιτυχία των Jefferson Starship «Jane». Πάντως στην ιστορία έχει μείνει σαν μπασίστας των Quicksilver Messenger Service κι όχι σαν μέλος των J.A.
Ο Spencer Dryden πέθανε το 2005 από καρκίνο στο έντερο. Εκτός από τους Jefferson Airplane και New Riders of the Purple Sage είχε παίξει και στους Dinosaurs.
Ο Martyn Jerel Buchwald όπως είναι το κανονικό όνομα του Marty Balin, έφυγε από τη ζωή το 2018 σε ηλικία 76 ετών. Κυκλοφόρησε 5 προσωπικά άλμπουμ και η μεγαλύτερη επιτυχία του ήταν το "Hearts"(1981, Νο 8 Αμερική). Ήταν μέλος και των Jefferson Starship.
O Papa John Creach με τον χαρακτηριστικό ήχο στο βιολί, πριν ενσωματωθεί στους J.A. είχε μεγάλη και καλή προσιτοί παίζοντας με τους Louis Armstrong, Fats Waller, Big Joe Turner, T-Bone Walker, Nat King Cole και Roy Milton. Ο ντράμερ Joey Covington ήταν αυτός που τον ανακάλυψε και πρότεινε στο συγκρότημα. Εκτός από τους J.A. έχει παίξει με τους, Hot Tuna, Grateful Dead και Charlie Daniels Band (σε συναυλίες). Μετά τη διάλυση των J.A., συνέχισε στους Jefferson Starship από τους οποίους αποχώρησε το 1975. Πέθανε σε ηλικία 76 ετών το 1994 εξ αιτίας πνευμονίας αλλά και καρδιακής προσβολής, έχοντας κυκλοφορήσει 8 προσωπικά άλμπουμ .
Η ΜΕΤΑΛΛΑΞΗ ΤΩΝ JEFFERSON AIRPLANE ΣΕ JEFFERSON STARSHIP
Μετά από κάποια νομικά προβλήματα χρήσης του ονόματος, οι Jefferson Airplane μεταλλάσσονται σε Jefferson Starship και αυτό γιατί μετά τη διάλυσή τους, ο Paul Kantner κράτησε τα δικαιώματα. To 1974, οι Grace Slick, Paul Kantner, David Freiberg, Papa John Creach, Craig Chaquico κιθάρα, Pete Sears μπάσο, John Barbata και Marty Balin, κυκλοφορούν το πρώτο άλμπουμ με τίτλο Dragon Fly (Νο 11 Αμερική) με τον κόσμο να αντιδρά θετικά σε αυτή την αλλαγή. Το άλμπουμ περιέχει ένα από τα καλύτερα τραγούδια τους, το “Ride the Tiger”. Σαν Jefferson Starship κυκλοφόρησαν 11 άλμπουμ με πιο πρόσφατο το Mother of the Sun (2020) με τεράστιες αλλαγές στη σύνθεσή τους.
Αξίζει να δείτε την ταινία Fly Jefferson Airplane (2004) του σκηνοθέτη Bob Sarles που έχει κυκλοφορήσει σε DVD και καλύπτει την εποχή 1965–1972 με συνεντεύξεις και 13 ολόκληρα τραγούδια. Πολύ καλό δείγμα εποχής!
TA LIVE
Πολύ νωρίς κυκλοφόρησε το πρώτο Live τους που ήταν το Bless Its Pointed Little Head(1969, Μο 17 Αμερική) με ηχογραφήσεις τους στο Fillmore West.
Ηχογραφημένο κατά τη διάρκεια της Long John Silver tour, το Thirty Seconds Over Winterland (1973, Νο 52 Αμερική) ήταν το δεύτερο live άλμπουμ τους. Και τα 2 πρώτα live τους, έχουν καταπληκτικά εξώφυλλα με το Thirty Seconds Over Winterland να γίνεται η αιτία να μηνύσουν την εταιρεία λογισμού Berkeley Systems η οποία το 1989 κυκλοφόρησε το προστατευτικό οθόνης After Dark με θέμα τις ιπτάμενες τοστιέρες. Τελικά το συγκρότημα έχασε τη δική γιατί ο δικαστής θεώρησε ότι δεν είχαν κατοχυρώσει ξεχωριστά το εξώφυλλο από την ηχογράφηση αλλά και γιατί η Berkeley ισχυρίστηκε ότι δεν είχε προηγούμενη γνώση του έργου τέχνης.
To Live at the Fillmore East ηχογραφήθηκε στις 3 και 4 Μαϊου 1968 στο Fillmore East της Νέας Υόρκης, αλλά κυκλοφόρησε το 1998. Μη σας μπερδεύει ο τίτλος, το Sweeping Up the Spotlight: Live at the Fillmore East 1969 δεν έχει καμία σχέση με το προηγούμενο live και είδε το φως της δημοσιότητα το 2007. Το Grace's Debut (2010) παρουσιάζει την πρώτη live εμφάνιση της Grace Slick και ηχογραφήθηκε τον Οκτώβριο του 1966 στο Filmore Auditorium. Το Woodstock Experience (2009) κι εκτός από τα τραγούδια που ερμήνευσαν στο φεστιβάλ, περιέχει ολόκληρο το άλμπουμ Volunteers και συνοδεύεται από πολύφυλλη αφίσα.
TO BOX SET
To 1992, την εποχή που το cd είχε επικρατήσει πλήρως του βινύλιου, έγινε της μόδας η κυκλοφορία πολυτελών cd box set με συλλεκτικές κυκλοφορίες συγκροτημάτων. Το Jefferson Airplane Loves You ήταν ένα 3πλό CD boxed set με πλούσιο ένθετο γραμμένο από τον Jeff Tamarkin που είχε γράψει και την ιστορία του συγκροτήματος στο βιβλίο Got a Revolution: The Turbulent Flight of Jefferson Airplane. Η λογική των box set ήταν να μην περιέχουν αποκλειστικά τις επιτυχίες και τα καλύτερα τραγούδια αλλά και ακυκλοφόρητα , demos, outtakes και σπάνια live. Εδώ υπάρχει το τραγούδι των Greta Society, «Free Advice" αλλά και το αρχαίο single του Marty Balin, "I Specialize in Love".
ΟΙ ΣΥΛΛΟΓΕΣ
Υπάρχουν δεκάδες συλλογές τους και επέλεξα τις καλύτερες. To The Worst of Jefferson Airplane, ήταν η πρώτη συλλογή τους που κυκλοφόρησε το 1970 (Νο 12 Αμερική), χωρίς να χρησιμοποιήσουν στον τίτλο τις λέξεις best of ή Greatest Hits, παρουσίασαν σε ένα μαύρο φόντο τον πιο έξυπνο τίτλο συλλογής που ξεπέρασε το 1.000.000 αντίτυπα σε πωλήσεις. Κι όλα αυτά, σε μια εποχή που οι δίσκοι τύπου Greatest Hits, μόλις είχαν αρχίσει να μπαίνουν στη λογική της δισκογραφίας. Το Flight Log (1966–1976) ήταν διπλή συλλογή που περιείχε και τραγούδια των Hot Tuna, αλλά κι από τα προσωπικά άλμπουμ των Paul Kantner, Grace Slick και Jorma Kaukonen καθώς και το ακυκλοφόρητο "Please Come Back". Από τις καλές συλλογές. Η 2400 Fulton Street (1987) πήρε το όνομά της από τη διεύθυνση που είχαν αγοράσει ένα κτήριο για να χρησιμοποιούν σαν κατοικία αλλά και για να στεγάσουν την εταιρεία τους, απέναντι από το πάρκο Golden Gate κοντά στο Haight-Ashbury. Επίσης καλή συλλογή. Πολύ καλό είναι και το The Essential Jefferson Airplane (2005) με 16 τραγούδια. To 2009 η Sony κυκλοφόρησε μια σειρά με τίτλο Greatest Hits σε τενεκεδένια κουτάκια. Ένα από αυτά ήταν και το Greatest Hits των Jefferson Airplane με 12 τραγούδια τους (είναι η πρώτη στην επάνω γραμμή από αριστερά). Άλλες συλλογές που μπορείται να κυττάξτε είναι οι Journey: The Best of Jefferson Airplane (1996) και The Very Best of Jefferson Airplane (2007).
ΕΝ ΚΑΤΑΚΛΕΙΔΙ
Οι Jefferson Airplane δεν έκαναν τίποτε άλλο, παρά να συντάξουν μια Μουσική Διακήρυξη Ανεξαρτησία της νεολαίας που έψαχνε για κάτι που θα την έβγαζε από το τέλμα των χαρτογιακάδων. Κινούμενοι στο χώρο των hippies (σ.σ. όρος που δεν υπάρχει πλέον), σύστησαν στον κόσμο τη ψυχεδέλεια δεν ήταν τίποτε άλλο παρά ένας νεορεαλισμός που σταδιακά οδήγησε τη μουσική σε πιο σκληρές (hard rock) φόρμες. Όσο για τους στίχους τους; Ήταν ότι καλύτερο σκεφτόταν κάθε νεαρή/ος Αμερικάνος σε μια εποχή σεξουαλικής απελευθέρωσης με τη αναφορά στα παραισθησιογόνα να είναι έντονη. Η χρησιμοποίηση δύο τραγουδιστών, έστω κι αν ο Balin αποχώρησε, βοήθησε το συγκρότημα να ξεχωρίσει στο μελωδικό κομμάτι, έστω κι αν έκανα μόνο 2 μεγάλες επιτυχίες και ορισμένες μικρότερες (Crown of Creation, Volunteers) ενώ προσέξτε ότι όλα τα άλμπουμ τους σημείωσαν εμπροική επιτυχία, έστω και χωρίς”hit single”!
TRIVIA
- Η τελευταία εμφάνιση της Signe Anderson, έγινε στις 15 Οκτωβρίου 1966 στο Fillmore και το 2010 κυκλοφόρησε με τίτλο Signe’s Farewell.
- Χρειάστηκαν περισσότερες από 50 ηχογραφήσεις (50 takes) του “Somebody to Love” για να πετύχουν την επιθυμητή ηχογράφηση που έκανε επιτυχία (Νο 5 Αμερική).
ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΡΙΧΑΡΔΟΣ
8/8/21
Το κορυφαίο αμερικανικό συγκρότημα των sixties. Αξιόλογη η πορεία τους και σαν Jefferson Starship. Αντίθετα μέτριοι σαν Starship. Ο Freiberg εξακολουθεί να παίζει live με το συγκρότημα. Αξιοσημείωτο το γεγονός ότι Paul Kantner και Signe Anderson πέθαναν την ίδια μέρα ακριβώς (28/1/2016)!
ΑπάντησηΔιαγραφήTο αντιστροφο ισχυει για μενα (αλλα αυτο ειναι το ωραιο στις διαφορετικες αποψεις ) υπεροχοι σαν Starship ,μετριοι σαν Jefferson και απλα για εκπαιδευτικους λογους (πως επαιζαν μουσικη τοτε ) σαν airplane .
ΑπάντησηΔιαγραφήΤα 2 τελευταια μου θυμιζαν μουσικη υποκρουση σε μεταχειρισμεναδικα τυπου 'Ζαχαρια ' που νομιζες οτι θα ξεπροβαλει ο Τσιβιλικας με την Βλαχοπουλου απο καμια γωνια .Το λεω οχι υποτιμητικα, μουσικαρες ηταν ,εποχες που η επαιζες τα παντα ζωντανα η δεν ησουν τιποτα , οπως λεει το κειμενο 'δειγμα εποχης'. Οπως οι μεταγενεστεροι μπορει να βρισκουν τα 70'ς, 80'ς , 90'ς κ.ο.κ