Πρέπει να ήταν μεταξύ 1972- 1975 όταν μάθαμε για τη συναυλία των Pink Floyd στην Πομπηία και όλων η φαντασία δούλευε ακατάσχετα, πλάθοντας με το μυαλό μας ένα τεράστιο κοινό να τους αποθεώνει κι αυτοί να παίζουν μέσα στα ερείπια της φημισμένης αρχαίας πόλης. Ήμουν μαθητής της 5ης ή 6ης γυμνασίου στο Η’ Γυμνάσιο Αθηνών όταν κάποιος τόλμησε να μάς χαλάσει το φανταστικό δημιούργημα μας, λέγοντας ότι είχαν παίξει σε ένα άδειο αρχαίο θέατρο! Σε λίγα λεπτά τον είχαμε βάλει μέσα στη γούρνα που πίναμε νερό και ακολούθησε ένα ξεγυρισμένο «σύννεφο». Ακούς εκεί, συναυλία χωρίς κόσμο. Βέβαια στο reunion που κάναμε καμία 30χρόνια αργότερα μας υπενθύμισε το περιστατικό και κανείς μας δεν έβαλε άχνα!
48 χρόνια αργότερα, ο Αλέξανδρος Ριχάρδος γράφει ότι ξέρει για τη μεγαλειώδη εμφάνιση των Pink Floyd στην Πομπηία, εμφάνιση που επανήλθε στις μνήμες μας λόγω της συναυλίας που έδωσε ο κιθαρίστας του συγκροτήματος David Gilmour ακριβώς στο ίδιο μέρος. Αυτή τη φορά όμως με θεατές.
Η ιδέα ανήκε στον Άγγλο σκηνοθέτη Adrian Maben που είχε επισκεφθεί την Ιταλία και την Πομπηία και αμέσως του ήλθε η ιδέα για να συναυλία στο αρχαίο αμφιθέατρο. Ο Maben ζούσε στο Παρίσι κι εργαζόταν για τη γαλλική τηλεόραση και οι καλύτερες δουλειές του ήταν ψαγμένα ντοκιμαντέρ για πρόσωπα της τέχνης, ενώ δούλευε και για τη βέλγικη τηλεόραση για την οποία έκανε ντοκιμαντέρ για
τους East Of Eden και τους Family.
Με αυτή την εμπειρία και με κίνητρο την αγάπη του για την τέχνη και τη μουσική, πλησίασε τον manager των Pink Floyd, Steve O’Rourke και τού πρότεινε την ιδέα του, να παίξουν στο αρχαίο θέατρο της Πομπηίας. Πέρασαν αρκετές ημέρες και δεν έλαβε καμία απάντηση κι ο Maben ξανατηλεφώνησε στον O’Rourke κι αυτή τη φορά κανόνισε συνάντηση με την παρουσία του Gilmour. H συνάντηση των τριών έγινε σε πολύ καλό κλίμα με τον David Gilmour να εμφανίζεται πολύ θετικός, αλλά και πάλι δεν πήρε καμία απάντηση! Τελικά δέχονται και ξεκινούν οι διαδικασίες για την άδεια από το Ιταλικό Υπουργείο Πολιτισμού.
Όταν τον πληροφόρησαν ότι το συγκρότημα θα έπαιζε μόνο του(!) χωρίς την παρουσία θεατών, η συζήτηση πήρε θετική τροπή. Και πάλι όμως δεν ήταν απόλυτα θετικός γιατί δεν ήξερε τους Pink Floyd αλλά τελικά η άρνησή του κάμφθηκε μετά από παρέμβαση του καθηγητή Carputi. Μια άλλη δυσκολία ήταν ότι για να γίνουν οι απαραίτητες προετοιμασίες, το αμφιθέατρο έπρεπε να κλείσει για 6 ημέρες, η οποία τελικά ξεπεράστηκε! Ο Maben, σαν σκηνοθέτης που ήταν, είχε στο μυαλό του μια ξεκάθαρη ιδέα για το τι ήθελε να γυρίσει, ένα Anti-Woodstock. Σιωπή στο χώρο, εντυπωσιακές εικόνες από τα ερείπια της πόλης και να ακούγεται μόνο μουσική.
Το συγκρότημα επισκέφθηκε την Πομπηία μετά το τέλος μια μικρής ευρωπαϊκής περιοδείας τους κι αφού ηχογράφησαν για το BBC το Sounds Of The Seventies. Από την αρχή ο Maben είχε ξεκαθαρίσει ότι τα γυρίσματα θα διαρκούσαν 6 ημέρες. Το πρώτο και βασικό πρόβλημα παρουσιάστηκε αμέσως κι αφορούσε την παροχή ηλεκτρικού ρεύματος! Πώς να παίξεις και πώς να κινηματογραφήσεις χωρίς ρεύμα! Τα φορτηγά με τον εξοπλισμό είχαν έλθει και δεν υπήρχε ρεύμα για να γίνουν οι απαραίτητες συνδέσεις. Αφού πέρασαν δύο ημέρες άκαρπες, πήραν ρεύμα από τη σύγχρονη πόλη της Πομπηίας και το πρόβλημα λύθηκε αλλά ήδη είχαν χαθεί δύο ημέρες.
![]() | |
Το οπισθόφυλλο του bootleg. |
Βρισκόμαστε σε μια εποχή που ο όρος space rock είναι ιδιαίτερα διαδεδομένος και οι Pink Floyd με άλμπουμ σαν τα More, Ummagumma, Atom Heart Mother και Meddle είναι στην κορυφή. Η κινηματογράφηση διήρκεσε 4 ήμερες και η συμφωνία ήθελε το συγκρότημα να μεταφέρει όλο τον εξοπλισμό του, στο οποίο συμπεριλαμβανόταν και μια 8κανάλη κονσόλα ηχογράφησης! Το συγκρότημα επέμενε να ηχογραφήσουν σε πολυκάναλο, πράγμα που αποδείχθηκε χρήσιμο στο τελικό μιξάρισμα. Οικονομικά το όλο εγχείρημα, καλύφθηκε από το Belgian Radio Télévision Belge Francophone, τη γερμανική εταιρεία Bayerischer Rundfunk και τη γαλλική εταιρεία Radiodiffusion-Télévision Française. Μέρος των εξόδων μετακίνησης, πλήρωσε ο Maden με χρήματα που πήρε από την μητέρα του (2.000 λίρες) έναντι της κληρονονμίας που ΘΑ του άφηνε!!!! Ο παραγωγός Reiner Moritz, πρότεινε η συναυλία να καλυφθεί με 3κάμερο και να χρησιμοποιήσουν φιλμ 35mm υψηλής πιστότητας. Έτσι κατέληξαν, το συγκρότημα να παίξει Live στο αμφιθέατρο και όχι playback με τον road manager Peter Watts να υπόσχεται ότι θα βρει τα πάντα για να καλύψει τον ήχο κι όλες τις απορρέουσες ανάγκες για μια συναυλία." Τα κομμάτια είχαν μεγάλη δόση αυτοσχεδισμού, γιατί άκόμα δεν ήταν δομημένα" λέει ο Roger Waters στο περιοδικό Classic Rock (τευχ.339. Μαρτιος 2025), ενώ στο ίδιο άρθρο ο Nick Mason λέει "ακόμα ψάχναμε να βρούμε μουσική κατεύθυνση". Χαρακτηριστικό είναι ότι αρχικά δεν προβλεπόταν να παίξουν το Echoes αλλά μια ημέρα πριν το πρώτο γύρισμα ο O'Rourke είπε στον Maden ότι το συγκρότημα ήθελε να το παίξει (σ.σ. να θυμίσω ότιτο κομμάτι διαρκεί 23 λεπτά). Τότε ο Maden βρήκε ένα μεταφερόμενο πικ απ με ενσωματομένα ηχείο και ενισχυτή και άκουσε το κομμάτι για να έχει άποψη και να σχεδιάσει τις γωνίες που θα έστηνε τις κάμερες. Ο David Gilmour έχει χαρακτηρίσει το Echoes, σαν τη μήτρα του The Dark Side o f the Moon!
Οι άνθρωποι πίσω από τις κάμερες ήταν επιλεγμένοι από τον Maben και ήταν οι καλύτεροι στην Ευρώπη: ο Gábor Pogány και ο Willy Kurant με το δεύτερο να έχει δουλέψει με τους Serge Gainsbourg και Orson Welles. Για να κάνουν οικονομία, το φιλμ το παρήγγειλαν σε studio της Ρώμης κι όχι από το Παρίσι όπως αρχικά είχαν προγραμματίσει. Ο εξοπλισμός έφθασε στην Πομπηία στις 4 Οκτωβρίου και τελικά μόνο τρία τραγούδια ηχογραφήθηκαν στο αμφιθέατρο, τα Echoes, One Of These Days και A Saucerful Of Secrets και μάλιστα το μάλιστα το Echoes μετά από πρόταση του Ο’Rourke για να προωθήσουν το άλμπουμ Meddle που είχαν κυκλοφορήσει. Από την ημέρα που έφθασε ο εξοπλισμός έως την ημέρα που ξεκίνησαν τα γυρίσματα, οι 4 Floyd εκμεταλλεύτηκαν τον απλετο χώρο κι έπαιζαν...frisbee, ενώ επισκέφτηκαν και την κορυφή του ηφαίαστειου,που ονομάζεται Solfatara και σύμφωνα με το μύθο, είναι η είσοδος στην κόλαση .
Η 7 Οκτωβρίου 1971 ήταν η τελευταία ημέρα γυρισμάτων γιατί αμέσως μετά το συγκρότημα πέταγε για Αμερική για περιοδεία. Όταν όμως ο Maben είδε τα γυρίσματα, κατάλαβε ότι χρειαζόταν κι άλλες σκηνές, οι οποίες γυριστήκαν σ ένα studio κοντά στο δάσος της Βουλώνης στις 13 Δεκεμβρίου. Το συγκεκριμένο γύρισμα παρουσιάστηκε στο dvd, Director’s Cut (2003). Σε εκείνο το Studios κινηματογράφησαν τα Careful With That Axe, Eugene και Set The Controls For The Heart Of The Sun.
Η πρώτη εμφάνιση στο κοινό της ταινίας Live At Pompeii, έγινε στο φεστιβάλ του Εδιμβούργο το 1972 χωρίς να το ξέρει ο σκηνοθέτης, αφού το διάβασε την επομένη ημέρα (σ.σ. δηλ αφού είχε παιχτεί η ταινία) στην εφημερίδα! Στο Λονδίνο προβλήθηκε στις 25 Νοεμβρίου 1972 με 3.000 fans να περιμένουν ουρά έξω από τον κινηματογράφο για να τη δουν. Κι όπως συμβαίνει σε αυτές τις περιπτώσεις, ο σκηνοθέτης δεν ήταν ευχαριστημένος με το τελικό αποτέλεσμα, γιατί βλέποντας την ταινία στον κινηματογράφο, θεώρησε ότι το συγκρότημα παίζει ακίνητο σαν άγαλμα χωρίς την παραμικρή κίνηση κι έτσι τους ζήτησε να κάνει ορισμένα ακόμα γυρίσματα. Επειδή ήταν αδύνατον να τα κάνουν στην Πομπηία, πήγε στο studio όπου ηχογραφούσαν το The Dark Side of the Moon. Χωρίς να το ξέρει ο Maben έδωσε ραντεβού με την ιστορία κινηματογραφώντας μέρος των ηχογραφήσεων του σημαντικότερου άλμπουμ στην ιστορία της μουσικής!
Το Live At Pompeii εξερεύνησε ένα άγνωστο χώρο, αυτόν της μουσικής με το αρχαίο χώρο. Κάτι που εμείς στην Ελλάδα χρειάστηκαν να περάσουν πολλές δεκαετίες για να καταλάβουμε ότι μόνο θετικά συμπεράσματα μπορούν να έχει. Θυμηθείτε τη μαγεία της συναυλίας των Jethro Tull του Yianni αλλά και των Foo Fighters στο Ηρώδειο.
Υπάρχουν τρεις διαφορετικές εκδόσεις της ταινία, η πρώτη του 1972 η δεύτερη του 1974 και η τρίτη του 2003. “Πιστεύω ότι η ταινία δεν ολοκληρώθηκε ποτέ’ λέει ο σκηνοθέτης Adrian Maben, “πάντα θα υπάρχει υλικό για να την ξαναπαρουσίασω. Νιώθω σαν τον Γάλλο ζωγράφο, Pierre Bonnard που ακόμα κι όταν τα έργα του παρουσιαζόντουσαν στο Λούβρο, ήθελε να τα αλλάξει. Γι αυτό το λόγο είχε μαζί του πάντα τα σύνεργά του. Τον είχαν μάθει οι φύλακες του μουσείου και τον σταματούσαν αλλά αυτός συνέχιζε να προσπαθεί να αλλάξει τον αρχικό δικό του πίνακα»!
Το Live at Pompeii είχε κυκλοφορήσει σε VHS βιντεοκασέτα, laser discs και DVD αλλάόχι σε cd και βινύλιο!
Η ΚΑΙΝΟΥΡΓΙΑ ΕΚΔΟΣΗ ΒΙΝΥΛΙΟΥ CD 2025
Η καινούργια έκδοση είναι πλήρως αποκατεστημένη καρέ καρέ και βελτιωμένη από πλευράς ήχου και εικόνας, πάντα βασισμένη στην αρχική ταινία του σκηνοθέτη Adrian Maben του 1972! Η ταινία θα βγει στους κινηματογράφους και για πρώτη φορά θα κυκλοφορήσει επίσημα σε βινύλιo και cd, Digitally re-mastered σε 4K βασισμένη στο υλικό της ταινίας των 35mm, με τον ήχο να έχει επιμεληθεί ο Steven Wilson. Τα γυρίσματα έγιναν στα ερείπια του αρχαίου Ρωμαϊκού Αμφιθεάτρου στην Πομπηία, με το συγκρότημα να παίζει live, χωρίς κοινό! Η συναυλία κινηματογραφήθηκε τον Οκτώβριο του 1971 και εκτός από τα κομμάτια που παίζουν, η ταινία περιλαμβάνει σπάνια πλάνα από τα παρασκήνια όπου το συγκρότημα δουλεύει το The Dark Side of the Moon στα Abbey Road Studios. Να σημειωθεί ότι το αυθεντικό αρνητικό των 35 χιλιοστών, ανακαλύφθηκε σε πέντε σιδερένια κουτιά (σ.σ. αυτά που βάζουν τις ταινίες) στα αρχεία των Pink Floyd. Η Lana Topham, Διευθύντρια Αποκατάστασης τως Pink Floyd είπε ότι διατηρήσε την ακεραιότητα και την ομορφιά της αρχικής εικόνας, με το φιλμ να σαρώνεται στα 4K χρησιμοποιώντας προηγμένες τεχνικές για να εξασφαλιστεί η καλύτερη και ευκρινέστερη λεπτομέρεια. Τα χρώματα βελτιώθηκαν και κάθε πλαίσιο εξετάστηκε και επισκευάστηκε σχολαστικά, διατηρώντας μια φυσική και ζωντανή εμφάνιση με ελάχιστες ρυθμίσεις κόκκων. Όπως είπε η Topham, «Από το 1994, έψαχνα για τις ταινίες των Pink Floyd στην Πομπηία κι όταν τις ανακάλυψα, ήταν για εμένα μια πολύ ιδιαίτερης στιγμή. Η καινούργια έκδοση, παρουσιάζει την πρώτη πλήρη ταινία διάρκειας 90 λεπτών με ένα 60λεπτο ντοκουμέντο από το Abbey Road Studio”. Η ταινία διαθέτει μια εκπληκτικής ποιότητα ήχου με μια νέα μίξη θεατρικής και οικιακής ψυχαγωγίας από τον Steven Wilson σε 5.1 και Dolby Atmos που ενισχύει το βάθος και τη διαύγεια της ταινίας, διατηρώντας την αυθεντικότητα και το πνεύμα της αρχικής κυκλοφορίας του 1972. Ο στόχος του Wilson ήταν να παραμείνει πιστός στο πώς θα ακουγόταν το συγκρότημα εκείνες τις καυτές μέρες του 1971 και το πέτυχε απόλυτα, αφού ο ήχος είναι τουλάχιστον εξαιρετικός. "Από τότε που ο μπαμπάς μου μού έκανε πλύση εγκεφάλου ως παιδί παίζοντας το The Dark Side of the Moon, οι Pink Floyd ήταν το αγαπημένο μου συγκρότημα. Είναι οι Beatles μου, βαθιά ριζωμένοι στο μουσικό μου DNA. Είδα για πρώτη φορά την Πομπηία από ένα κοκκώδες στάμπα σε έναν τοπικό κινηματογράφο. Ήταν τιμή μου να αναμιγνύω το soundtrack για να συνοδεύσω την απίστευτη αποκατάσταση της ταινίας από τη Lana Topham, η οποία φαίνεται ότι θα μπορούσε να είχε γυριστεί χθες» είπε ο Wilson.
Η κυκλοφορία του cd βινύλιου θα γίνει στις 2 Μαϊου κι ο τίτλος είναι Pink Floyd at Pompeii – MCMLXXII.
Pink Floyd at Pompeii – MCMLXXII Track Listing
Side A
1. Pompeii Intro
2. Echoes – Part 1
3. Careful With That Axe, Eugene
Side B
1. A Saucerful of Secrets
2. Set the Controls for the Heart of the Sun
Side C
1. One of These Days
2. Mademoiselle Nobs
2. Echoes – Part 2
Side D
1. Careful With that Axe, Eugene – Alternate take
2. A Saucerful of Secrets – Unedited
Pink Floyd at Pompeii – MCMLXXII Track Listing
Side A
1. Pompeii Intro
2. Echoes – Part 1
3. Careful With That Axe, Eugene
Side B
1. A Saucerful of Secrets
2. Set the Controls for the Heart of the Sun
Side C
1. One of These Days
2. Mademoiselle Nobs
2. Echoes – Part 2
Side D
1. Careful With that Axe, Eugene – Alternate take
2. A Saucerful of Secrets – Unedited
TRIVIA
- Το 2002 επανακυκλοφόρησε σε dvd με τίτλο Director’s Cut.
- Η Πομπηία βρίσκεται πολύ κοντά στη Νάπολη και καταστράφηκε το 79μ.Χ από την έκρηξη του ηφαίστειου Βεζούβιου! Υπολογίζεται ότι οι νεκροί ξεπέρασαν τις 11.000, οι οποίοι βρήκαν τραγικό θάνατο, αφού θάφτηκαν κάτω από τις στάχτες και τη λάβα! Τα ερείπια της πόλης ήλθαν στο φως στις αρχές του 16ου αιώνα και αποτελούν ένα από τα σημαντικότερα αρχαιολογικά ευρήματα.
- Αν και μιλάμε για 46 χρόνια πίσω, το «πάντρεμα» μουσικής με κινηματογραφικά γυρίσματα είχε αρχίσει. Οι Cockney Rebel, οι Beatles, οι Rolling Stones, οι Family, οι Pink Floyd, Jethro Tull και άλλα συγκροτήματα έμπαιναν σε ένα καινούργιο χώρο που με τη σειρά του τούς πέρναγε στην αιωνιότητα.
- H εμφάνισή τους στο άδειο από κόσμο θέατρο, ενέπνευσε πολλά συγκροτήματα και καλλιτέχνες να βιντεοσκοπήσουν video clips σε χώρους συναυλιών χωρίς κόσμο.
- Τα γυρίσματα έγιναν σε φιλμ 35mm για να παιχτεί στην τηλεόραση. Από τις πλέον χαρακτηριστικές σκηνές των γυρισμάτων ήταν όταν ο Roger Waters χτύπαγε το το gong του οποίου η παρουσία και μόνο ήταν ιδιαίτερα εντυπωσιακή.
O DAVID GILMOUR ΣΤΗΝ ΠΟΜΠΗΙΑ
Στις 7 και 8 Ιουλίου 2016 ο David Gilmour εμφανίστηκε στο ίδιο αρχαίο αμφιθέατρο που είχε εμφανιστεί μα τους Pink Floyd πριν 45 χρόνια. Αυτή τη φορά όμως με θεατές και ήταν η πρώτη φορά μετά από 2.000 χρόνια που κόσμος γέμιζε το αρχαίο θέατρο. Το cd/dvd και βινύλιο με τίτλο Live at Pompeii (Νο 3 Μ.Βρετανία) κυκλοφόρησε το 2017.
ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΡΙΧΑΡΔΟΣ
2/12/18/
Δημοσίευση σχολίου