Καλοκαίρι του 1981! Με μια ημιτελή λίστα χορευτικών disco επιτυχιών και soft rock κομματιών τρέχω στο δισκάδικο για να μου γράψουν μια κασέτα. Τα τραγούδια που έχω επιλέξει καλύπτουν λιγότερο από τη μια πλευρά της κασέτας. Οι ελάχιστες μουσικές γνώσεις μου αναπόφευκτα με οδηγούν να πω:
-Βάλτε ό,τι θέλετε μετά.
Το συμπλήρωμα ήταν ολόκληρο το Making Movies των Dire Straits. Στην αρχή τα κομμάτια δε μου άρεσαν. Συχνά προχωρούσα την κασέτα για να μην τ’ ακούσω. Μού φαίνονταν μεγάλα, περίπλοκα και βαρετά. Μετά από λίγο καιρό άφηνα την κασέτα να παίζει κανονικά και αυτά τα κάποτε βαρετά κομμάτια σήμερα τα θεωρώ αριστουργήματα και το Making Movies τον κορυφαίο δίσκο που έχω ακούσει.
Η ΗΧΟΓΡΑΦΗΣΗ
Το τέλος της Communiqué Tour (στις 21 Δεκεμβρίου 1979 στο Λονδίνο) βρίσκει τους Dire Straits (David Knopfler - ρυθμική κιθάρα, φωνητικά, John Illsley - μπάσο, φωνητικά, Pick Withers - ντραμς και Mark Knopfler -κιθάρα, φωνητικά) εξουθενωμένους. Το τελευταίο τρίμηνο του 1979 ο Mark Knopfler είχε αρχίσει να συνθέτει νέα κομμάτια. Κάποια από αυτά έπαιξαν στην περιοδεία τους στις ΗΠΑ, λίγους μήνες πριν. Ήταν το Twisting By The Pool που χρησιμοποιήθηκε ως encore και τελικά κυκλοφόρησε στο EP Extendedanc EPlay στις 10 Ιανουαρίου 1983 φτάνοντας στο UK Top 20, το What's The Matter With You Baby για το οποίο συνεργάστηκε με τον Dave, το Sucker for Punishment,αλλά και το 'Suicide Towers' που ο Mark εμπνεύστηκε κατά το διάστημα που τον φιλοξενούσε στο διαμέρισμά του ο ατζέντης του group Ed Bricknell. ‘Αλλα δυο κομμάτια τα: In My Car και Bernadette, στα οποία ο Dave έκανε φωνητικά, δεν ολοκληρώθηκαν ποτέ. Από τα τραγούδια που επρόκειτο να μπουν το τρίτο άλμπουμ, μόνο το «Solid Rock και το Les Boys δημιουργήθηκαν αυτή την εποχή. Ένα άλλο κομμάτι με τίτλο «Making Movies» αποτέλεσε τη βάση για το 'Skateaway' και τελικά έδωσε στο LP τον τίτλο του. Επιπλέον, κατά την περίοδο τέλη '79/αρχές '80, ο Mark ηχογράφησε demos του 'Solid Rock'. Το 1980 ξεκίνησε με το συγκρότημα να σταματά κάθε δραστηριότητα και όλοι να φεύγουν σε διακοπές, χωρίς συγκεκριμένη ημερομηνία επιστροφής. Τον Φεβρουάριο ο Mark με τον Bricknell πηγαίνουν στις ΗΠΑ για να βρουν παραγωγό για το επερχόμενο άλμπουμ.
Έχουν καταλήξει σε δυο ονόματα: τον Jimmy Iovine και τον Jon Landau που έχουν συνδέσει το όνομά τους με τον Bruce Springsteen. Η συνάντηση με τον Landau δεν πήγε καλά, καθώς πήγε μια μέρα νωρίτερα από τη συμφωνημένη στο ραντεβού και περιφερόταν επί 5 ώρες ψάχνοντας τον Mark και τον Ed. Παράλληλα επικοινώνησαν με τον Jimmy Iovine που μόλις είχε ολοκληρώσει την παραγωγή στο Damn the torpedoes του Tom Petty. Ο Mark είχε εντυπωσιαστεί από την παραγωγή του Iovine στο τραγούδι "Because the Night" της Patti Smith, ένα τραγούδι που γράφτηκε τον Bruce Springsteen. Ο Iovine είχε επίσης εργαστεί στα άλμπουμ Born to Run και Darkness on the Edge of Town του Springsteen και έπαιξε καθοριστικό ρόλο στην πρόσληψη του κημπορντίστα της E-Street Band Roy Bittan για τις ηχογραφήσεις. Ο Mark θεωρούσε ότι το πρόβλημα με τα προηγούμενα άλμπουμς ήταν ότι δεν αποτύπωναν τη δύναμη των live εμφανίσεων του συγκροτήματος και πλησίαζαν πολύ στην ατμόσφαιρα ενός άλμπουμ του J.J. Cale. Ο Jimmy (που εμφανίστηκε ντυμένος με ένα εκκεντρικό κίτρινο κοστούμι) είχε μερικές καλές ιδέες για το πώς να πετύχει τον ήχο που ήθελε ο Mark και μετά από περίπλοκες συζητήσεις κατέληξαν σε συμφωνία. Αρχές Μαρτίου του ’80 έγιναν τα γυρίσματα ενός ντοκιμαντέρ (που περιλάμβανε συνεντεύξεις των μελών του γκρουπ) για την εκπομπή Arena του BBC2. Το Πάσχα ο Mark και ο συνεργάτης του κιθαρίστας Paul Franklin περνούν ένα Σαββατοκύριακο με τις φίλες τους σε μια παλιά βίλα στη Βρετάνη, που χαρακτηριστικό της ήταν το πλήθος βιβλίων που υπήρχαν στις βιβλιοθήκες της. Εκεί ένα πρωί ο Mark, δίπλα σε βιβλία των: Shelley, Wordsworth, Longfellow παρουσιάζει στην παρέα το Romeo and Juliet που μόλις είχε συνθέσει. Ο Ed ακούγοντας τον στίχο: "Now you just say, oh Romeo, yeah, you know I used to have a scene with him," καταλαβαίνει ότι το τραγούδι αναφέρεται στο ειδύλλιο του Mark με την Holly Vincent, αρχηγό του συγκροτήματος Holly And The Italians, καθώς μερικοί από τους στίχους δείχνουν ότι ο Mark ένιωθε ότι τον χρησιμοποίησε για να ενισχύσει την καριέρα της. Αυτό το σαιξπηρικό τραγούδι αναφέρεται σε ένα ζευγάρι που είναι ερωτευμένο, αλλά δεν μπορεί να βρει έναν τρόπο να βρίσκονται μαζί.
Ο κεντρικός ήρωας στο τραγούδι είναι ιδιαίτερα πληγωμένος, προσπαθώντας να καταλάβει πώς όλα πήγαν στραβά. Το συμπέρασμά του: Απλώς ο χρόνος ήταν λάθος, ενώ ξέρει ότι πάντα θα την αγαπάει. Η μπάντα συγκεντρώθηκε στο Wood Wharfin του Λονδίνου τον Απρίλιο για να ξεκινήσει πρόβες για το νέο άλμπουμ. Σύμφωνα με τον Ed αποτελούσαν μια ασταθή ομάδα, καθώς ο David ακόμα ανάρρωνε από την ασθένεια που τον ταλαιπώρησε στο διάστημα των διακοπών και ο John είχε να λύσει τα προσωπικά του προβλήματα. Την πρώτη φορά που έπαιξαν το Tunnel of love η δύναμη ξεχείλιζε, καθώς το έπαιξαν λες και είχαν μπροστά τους το κοινό μιας συναυλίας. Τον Ιούνιο (20/6/80) το συγκρότημα μετακόμισε στο Power Station της Νέας Υόρκης για να συνεχίσει την ηχογράφηση του άλμπουμ που είχε αποφασιστεί να έχει τον τίτλο Tunnel of Love. Το στούντιο ήταν έτοιμο το ίδιο και ο Jimmy, τα τραγούδια ήταν έτοιμα, η μπάντα πανέτοιμη και ο ενθουσιασμός ήταν μεγάλος. Τότε ο Jimmy παρουσίασε τον Roy Bittan, που με το παίξιμό του απογείωσε τα τραγούδια. Μετά από πέντε μέρες και κατά τη διάρκεια μιας ηχογράφησης του Romeo and Juliet, o Mark διαπίστωσε ότι ο David δεν μπορούσε να παίξει με τον τρόπο που του είχε ζητήσει και του πρότεινε να επιστρέψει στο ξενοδοχείο για εξάσκηση. Την επόμενη μέρα ο David δεν είχε βελτιώσει το παίξιμό του και ήταν προφανές ότι δεν είχε εξασκηθεί, αν και ορκιζόταν για το αντίθετο. Ξέσπασε μεγάλος καβγάς ανάμεσα στα δυο αδέρφια, με τον Mark να απαιτεί συγνώμη και τον David αρνείται. Γενικά υπήρχαν έντονες καλλιτεχνικές και προσωπικές διαφορές ανάμεσα στα αδέρφια, καθώς ο David ένιωθε ότι είχε περιορισμένο ρόλο στη μπάντα και δεν μπορούσε να εκφραστεί δημιουργικά όσο ήθελε. Επιπλέον, υπήρχε αυξανόμενη ένταση μεταξύ τους, ειδικά στο στούντιο, όπου ο Mark ήθελε να έχει τον απόλυτο έλεγχο της παραγωγής και του ήχου. Τελικά ο David εγκατέλειψε το συγκρότημα, με αποτέλεσμα οι Dire Straits να γίνουν μουσικό τρίο. Τα κιθαριστικά μέρη του David ήταν σχεδόν ολοκληρωμένα, αλλά ηχογραφήθηκαν εκ νέου από τον Mark. Ο David εμφανίζεται στα videoclip των Solid Rock και Les Boys, αλλά αυτές οι εμφανίσεις προηγήθηκαν της αποχώρησής του. Οι ηχογραφήσεις του άλμπουμ συνεχίστηκαν με τον session μουσικό Sid McGinnis στη ρυθμική κιθάρα, αν και το όνομά του δεν αναφέρεται στα credits του άλμπουμ, και ολοκληρώθηκαν στις 25 Αυγούστου 1980.
ΤΑ ΤΡΑΓΟΥΔΙΑ
Το αυτοβιογραφικό αριστούργημα Tunnel of love ανοίγει το άλμπουμ. Σε νεαρή ηλικία ο Knopfler ζούσε στο Newcastle-Upon-Tyne, περίπου 10 μίλια μακριά ένα μεγάλο λούνα παρκ που λειτουργούσε στο Whitley Bay από το 1909. Εκεί υπήρχε ένας χώρος διαμορφωμένος με τέτοιον τρόπο ώστε να μοιάζει με ισπανική πόλη, τον οποίο συχνά επισκεπτόταν ο Mark. Είναι η Spanish city που τον ακούμε να τραγουδά με νοσταλγία, ενώ εκεί ανάμεσα στον εκκωφαντικό βρυχηθμό από τρενάκια του λούνα παρκ, από τις φωνές των ανθρώπων που τρέχουν μανιωδώς προς το πουθενά, ένας νεαρός άνδρας και μια γυναίκα βρίσκουν ασφάλεια και παρηγοριά για λίγες πολύτιμες ώρες, μέχρι τον χωρισμό τους. Αν και γράφτηκε αποκλειστικά από τον Knopfler, το τραγούδι ξεκινά με ένα απόσπασμα του "The Carousel Waltz" των Rogers και Hammerstein, ένα τραγούδι που συνήθως ακουγόταν από τα μεγάφωνα στο λούνα παρκ. Μετά την επιτυχία του το Tunnel of love έγινε ο νέος «ύμνος» του λούνα παρκ μέχρι τη μέρα που έκλεισε στα τέλη του 1998. Το τραγούδι διαρκεί 8:11 με σήμα κατατεθέν το ατελείωτο σόλο κιθάρας του Knopfler. Κυκλοφόρησε ως single σε πολλές χώρες (Νο 54 στη Μ.Βρετανία), αλλά έπρεπε να χωριστεί σε δύο μέρη για να χωρέσει στο δίσκο 45 στροφών.
Καθώς ο απόηχος από το σόλο του Mark σβήνει, σε αγκαλιάζει η τρυφερή μελωδία του Romeo and Juliet. H κιθάρα του Mark δημιουργεί ξεχωριστό ηχόχρωμα και το πιάνο του Roy ακούγεται μελαγχολικό και θυμίζει λίγο τις μπαλάντες από το άλμπουμ Born to run του Springsteen. Ο συνδυασμός της συγκρατημένης παραγωγής του Jimmy Iovine, η ερμηνεία του Mark Knopfler και η δύναμη της ίδιας της ιστορίας κάνουν το "Romeo and Juliet" ένα από τα διαμάντια του δίσκου. Το Skateaway, που ακολουθεί, ήταν το πρώτο single, αλλά και το τραγούδι που ένας στίχος του (She’s making movies on location) χάρισε τον τίτλο στο άλμπουμ. Αφηγείται την ιστορία ενός κοριτσιού που κάνει βόλτες με τα πατίνια της στην πόλη, ακούγοντας έναν rock ραδιοφωνικό σταθμό στα ακουστικά της, σαγηνεύοντας με τις χορευτικές της κινήσεις τους οδηγούς και όσους άλλους την παρακολουθούν. Το τραγούδι είναι ύμνος για όσους επιδιώκουν να ξαναγράψουν τους κανόνες και να χαράξουν τα μονοπάτια τους, όπως ακριβώς το roller girl που κάνει πατίνια με τους δικούς της όρους. Είναι το πνεύμα της νεανικής εξέγερσης ενάντια στους περιορισμούς του κόσμου των ενηλίκων που αντηχεί σε όλο το τραγούδι. Ο Knopfler πλαισιώνει αυτή την εξέγερση όχι με θυμό, αλλά με μια παιχνιδιάρικη αναγνώριση της ελευθερίας του roller girl. Το Expresso Love ανοίγει τη β’ πλευρά και ο τίτλος του είναι λογοπαίγνιο, καθώς η λέξη "expresso" είναι ένα κοινό ορθογραφικό λάθος του "espresso". Το τραγούδι περιγράφει μια παθιασμένη, σχεδόν εθιστική σχέση, πιθανώς βραχύβια, που βασίζεται κυρίως στη σωματική έλξη και στην ένταση της στιγμής. Δεν είναι αγάπη με διάρκεια ή βάθος, αλλά κάτι έντονο, ίσως ακόμη και εφήμερο.
Το Expresso Love περιέχει επίσης μια αναφορά στο προηγούμενο τραγούδι των Dire Straits Wild West End από το πρώτο τους άλμπουμ τους, με τον στίχο "Hey mister, you want to take a walk in the wild west end sometime?". Το κομμάτι ανοίγει με βαριά, παραμορφωμένη κιθάρα, χαρακτηριστική του ήχου των Dire Straits, ενώ τα πλήκτρα από τον Roy Bittan δίνουν βάθος, ρομαντισμό και θεατρικότητα. Πραγματικά λατρεύω το Hand in Hand και το θεωρώ από τα υποτιμημένα διαμάντια του ρεπερτορίου των Dire Straits. Το τραγούδι βασίζεται σε απαλή ηλεκτρική κιθάρα με αργό ρυθμό, σχεδόν υπνωτικό, τα πλήκτρα δημιουργούν ονειρική, νοσταλγική ατμόσφαιρα. Ο Mark Knopfler σχεδόν ψιθυρίζει, ακούγεται μελαγχολικός σαν ένας άνθρωπος που κουράστηκε να ελπίζει. Το Solid Rock μετατρέπει την απογοήτευση, την ψευδαίσθηση και την αστάθεια - τόσο προσωπική όσο και κοινωνική - σε μια κραυγή συσπείρωσης για αυθεντικότητα και μονιμότητα. Το κομμάτι γράφτηκε κατά τη διάρκεια μιας μεταβατικής περιόδου: ο David Knopfler είχε μόλις αποχωρήσει από το συγκρότημα και ο Mark είχε μπει για τα καλά στον ρόλο του δημιουργικού αρχιτέκτονα. Το "Solid Rock" αντικατοπτρίζει αυτή τη μετατόπιση. Είναι ένα τραγούδι για την απόρριψη της ματαιοδοξίας, των ψεύτικων υποσχέσεων και των εύθραυστων θεμελίων υπέρ του πραγματικού που διαρκεί. Στιχουργικά, ο Knopfler χρησιμοποιεί ζωντανές μεταφορές: κάστρα στην άμμο, ραγισμένες καρδιές. Το ρεφρέν - "I'm gonna live on solid rock" - είναι μια φιλοσοφική στάση. Μουσικά, το κομμάτι είναι δυνατό και άμεσο, με οδηγό την κιθάρα του Knopfler. Η τοποθέτηση τού τραγουδιού κοντά στο τέλος του Making Movies τού δίνει την αίσθηση μιας τελευταίας λέξης - μια δήλωση αξιών μετά από ένα ταξίδι μέσα από τη ρομαντική απογοήτευση και τη συναισθηματική πολυπλοκότητα. Το "Les Boys" είναι το τελευταίο κομμάτι του άλμπουμ και ίσως το πιο ιδιόρρυθμο και παρεξηγημένο. Πρόκειται για ένα ειρωνικό, σχεδόν θεατρικό τραγούδι, που έχει προκαλέσει διφορούμενες αντιδράσεις με την πάροδο του χρόνου, τόσο για τον ήχο του όσο και για το περιεχόμενό του. Το τραγούδι περιγράφει τη ζωή μιας ομάδας drag performers που δουλεύουν σε ένα καμπαρέ—πιθανόν στο Αμβούργο ή στο Παρίσι, όπως υποδηλώνουν οι στίχοι, που είναι παιγνιώδεις, σχεδόν καρικατουρίστικοι, γεγονός που έχει οδηγήσει σε παρεξηγήσεις για το αν είναι ειρωνικοί, υποτιμητικοί ή απλώς παρατηρητικοί. Το χιούμορ του Knopfler είναι σκοτεινό, ξερό και ειρωνικό. Μουσικά είναι πολύ διαφορετικό από το υπόλοιπο άλμπουμ και γι’ αυτό πολλοί το θεωρούν σχεδόν αντισυμβατικό κλείσιμο σε έναν τόσο συναισθηματικό και δραματικό δίσκο.
ΕΞΩΦΥΛΛΟ ΚΑΙ VIDEO CLIPS
Το εξώφυλλο και οπισθόφυλλο είναι απλά και σχεδιασμένα από τον Neil Terk. Δεν υπάρχει τίποτα να παρατηρήσουμε εκτός από το όνομα της μπάντας και τους τίτλους των τραγουδιών. Εκ πρώτης όψεως είναι ένα πολύ βαρετό εξώφυλλο σε κόκκινο, μπλε και άσπρο. Μόλις κρατήσετε το εσώφυλλο στα χέρια σας, θα παρατηρήσετε τη λεπτή πρόθεση πίσω από το σχέδιο. Σε μπλε χρώμα βλέπουμε τις εντυπωσιακές φωτογραφίες των μελών του γκρουπ (Mark Knopfler, John Illsley, Pick Withers) αποτέλεσμα της συνεργασίας με τον φωτογράφο Brian Griffin. Ο συνδυασμός κάνει το εξώφυλλο πολύ αναγνωρίσιμο και καλλιτεχνικό.
Το Making Movies κυκλοφόρησε στην προ-MTV εποχή, τότε που δε γυρίζονταν video clips με μεγάλη ευκολία, αλλά και σε αυτόν τον τομέα οι Dire Straits πρωτοτύπησαν. Έφτιαξαν μια ταινία μικρού μήκους με video clips των τραγουδιών: Skateaway, Romeo And Juliet και Tunnel Of Love σκηνοθετημένα από τον φωτογράφο Lester Bookbinder. Η ταινία κυκλοφόρησε σε VHS, ενώ παίχτηκε και σε επιλεγμένες κινηματογραφικές αίθουσες. Το rollergirl στο video clip του Skateaway πιστώνεται ως Jay Carly, αλλά αρκετές πηγές ισχυρίζονται ότι ήταν πραγματικά η Jayzik Azikiwe, κόρη του Δρ Nnamdi Azikiwe, προέδρου της Νιγηρίας από το 1963 έως το 1966. Η Jayzik ήταν διάσημη ποιήτρια και πέθανε από καρκίνο το 2008 σε ηλικία 49 ετών.
ΤΙ ΕΚΑΝΑΝ ΜΕΤΑ
Οι Dire Straits μετατράπηκαν σε κουιντέτο όταν ο κιμπορντίστας Alan Clark και ο Καλιφορνέζος κιθαρίστας Hal Lindes προσλήφθηκαν ως μέλη πλήρους απασχόλησης λίγο μετά την κυκλοφορία του άλμπουμ (17/10/1980). Το Making Movies έλαβε ως επί το πλείστον θετικές κριτικές. Περιείχε μεγαλύτερα τραγούδια με πιο περίπλοκες ενορχηστρώσεις, ένα στυλ που θα συνεχιζόταν για το υπόλοιπο της καριέρας του συγκροτήματος. Το πιο επιτυχημένο single ήταν το Romeo and Juliet (νούμερο 8 στο UK Singles Chart). Αν και δεν κυκλοφόρησε ποτέ ως single, το Solid Rock εμφανίστηκε σε όλες τις ζωντανές εμφανίσεις των Dire Straits από αυτό το σημείο και μετά για το υπόλοιπο της καριέρας τους, ενώ το Tunnel of Love, ακούστηκε στην ταινία του Richard Gere του An Officer and a Gentleman (1982). Αν και το Tunnel of Love έφτασε μόνο στο νούμερο 54 στο Ηνωμένο Βασίλειο όταν κυκλοφόρησε ως single το 1981, παραμένει ένα από τα πιο διάσημα και δημοφιλή τραγούδια των Dire Straits και έγινε αμέσως ένα αγαπημένο live κομμάτι, μπαίνοντας στο setlist των συναυλιών του συγκροτήματος από αυτό το σημείο και μετά. Το Making Movies παρέμεινε στο UK Albums Chart για πέντε χρόνια, φτάνοντας στο No. 4. Το περιοδικό Rolling Stone κατέταξε το Making Movies νούμερο 52 στη λίστα του με τα «100 καλύτερα άλμπουμ της δεκαετίας του ‘80».
ΕΠΙΛΟΓΟΣ
Το Making Movies θεωρείται συχνά ως ένα μεταβατικό άλμπουμ για τους Dire Straits, καθώς γεφυρώνει την πιο λιτή, "ακουστική" περίοδο των πρώτων δίσκων με τον πιο εκλεπτυσμένο και ραδιοφωνικό ήχο που θα ερχόταν στο Love Over Gold και το Brothers in Arms. Ο Mark Knopfler είχε δηλώσει: «Αν μπορείς να μετατρέψεις την αρνητική ενέργεια σε θετική – είσαι στο πνεύμα των Dire Straits... Με κάτι που είναι θετικό, δεν πέφτεις, αντίθετα δημιουργείς. Τα τραγούδια συνδέονται με αυτή την έννοια. Δεν ήταν συνειδητό, αλλά βλέπω τους Sultans, τους Les Boys, το roller skate girl και τον Romeo να μετατρέπουν το μειονέκτημα σε πλεονέκτημα. Το Making Movies ήταν πιο κοντά σε αυτό που μου αρέσει να κάνω. Σε αυτόν τον δίσκο, ήμουν αποφασισμένος ότι τίποτα δεν θα με σταματούσε». Αν το Making Movies ήταν ταινία, θα μπορούσε να σαρώσει τα Όσκαρ.
ΘΟΔΩΡΟΣ ΤΕΡΖΟΠΟΥΛΟΣ
1/8/25
Ο ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΡΙΧΑΡΔΟΣ ΓΙΑ ΤΟ MAKING MOVIES
Και ξαφνικά, ενηλικίωση. Από τον κλασικό ήχο της δεκαετίας του 70, το συγκρότγημα, ενηλικώνεται και μπάινει στη δεκαετία του 80, ηγετικά, με ένα εξαιρετικό άλμπου, full of hits. O ήχος τους έγινε πιο ώριμος ανεβάζοντας την ένταση, με 7 τραγούδια που λειτουργούν σαν κινηματογραφικές εικόνες. Το πρώτο τους κι αυτό είναι τα καλύτερα άλμπουμ των Dire Straits της πρώτης φάσης τους και μετά από τόσα χρόνια, δεν το έχω βαρεθεί (σ.σ. όπως κανένα άλμπουμ τους).
Δημοσίευση σχολίου