Η πρόσφατη συναυλία των Heir Apparent στην Αθήνα, μού γέννησε την ιδέα ενός άρθρου με τα Καλύτερα Progressive Metal Συγκροτήματα, που κατέθεσαν τον ήχο τους τις τελευταίες δεκαετίες. Για να δοθεί χώρος στα (πολλά) συγκροτήματα, ΑΦΗΣΑ ΕΞΩ τα Μεγαθήρια Queensryche, Dream Theater, Savatage, Rush, Opeth, Tool ακόμα και τους Fates Warning που είναι οι ηγέτες του κινήματος και παρουσιάζω τα Σημαντικότερα συγκροτήματα, τόσο από Αμερική, Σουηδία και Μ.Βρετανία, όσο κι από τη χώρα μας. Βέβαια ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΔΥΝΑΤΟΝ ΝΑ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΤΟΥΝ ΟΛΑ, γι αυτό γίνεται μια επιλεκτική παρουσίαση, ξεκινώντας από τον όρο, τι είναι Progressive Metal που είναι η σύγχρονη μετεξέλιξη του Progressive Rock της δεκαετίας του 70, με πολλά heavy metal στοιχεία, αλλά και σύνθετους ρυθμούς/μελωδίες που το κάνουν να ξεχωρίζει. Εμπλουτισμένο με πολλά πειραματικά στοιχεία, εξαιρετική τεχνική των μουσικών, λοξές ματιές στην κλασσική μουσική (σ.σ. σίγουρα λιγότερες απ΄ότι τα αντίστοιχα συγκροτήματα της δεκαετίας του 70) και ήχο σύνθετο και πομπώδη, πολύ σύντομα κέρδισαν μεγάλη μερίδα ακροατήριου. Η συντριπτική πλειοψηφία των ονομάτων που θα διαβάσετε είναι Αμερικάνοι ενώ υπάρχουν και ορισμένα Σουηδικά. Όσοι έχετε σαφή άποψη για το progressive rock της δεκαετίας του 70, εύκολα θα διαπιστώσετε ότι στα περισσότερα συγκροτήματα ο ήχος τους είναι επηρεασμένος από Yes της πρώτης περιόδου, Gentle Giant και Genesis της πρώτης περιόδου Phil Collins (1976-1978)
Ας ξεκινήσουμε με τους Αμερικάνους Symphony X των Michael Romeo, Michael Pinnella, Jason Rullo, Russell Allen και Michael LePond, που από το 1994 έχουν κυκλοφορήσει 9 άλμπουμ, με προεξέχοντα τα The New Mythology Suite, Paradise Lost και Iconoclast, με τον ήχο τους να είναι πιο metal από progressive. Έχουν σιγήσει από το 2015 με τα μέλη του να ασχολούνται με προσωπικά σχήματα, με πιο γνωστό τους Allen/Lande (ο γνωστός Jorn Lande).
Τη γλυκύτητα του ήχου των Αμερικάνων Shadow Gallery, δεν την έχει κανένα συγκρότημα. Πήραν το όνομά τους από την ομώνυμη μυστική βάση, που αναφέρεται στο βιβλίο του Alan Moore, V for Vendetta κι έχουν κυκλοφορήσει 6 άλμπουμ, όλα καλά. Εύχομαι να τους έχετε ανακαλύψει.
Από τα κορυφαία σχήματα του είδους, οι Τεξανοί Watchtower, έχουν κυκλοφορήσει 2 δίσκους, τους Energetic Disassembly (1985) και Control and Resistance (1989), όπου και τα 2 αποτελούν θεμέλια του είδους. Αν το ψάξουμε πολύ, θα συναντήσουμε στοιχεία κι από thrash, πάντα δεμένα με το progressive metal. Για προχωρημένους.
Με ήχο αρκετά κοντά στο κλασικό progressive rock, οι Spock's Beard μετρούν 32 (!) χρόνια καριέρας και ο ήχος τους είναι ότι πιο αντιπροσωπευτικό του progressive metal. Με προεξέχοντες τους Neal Morse (τραγούδι, πλήκτρα, κιθάρα) και Nick D'Virgilio (ντραμς), το συγκρότημα έχει κυκλοφορήσει 13 άλμπουμ, με επαναλαμβανόμενο ήχο.
Από τα σημαντικότερα σχήματα του progressive metal, οι Transatlantic σχηματίστηκαν από τους Neal Morse (πρώην Spock's Beard), Roine Stolt (Kaipa, Flower Kings), Pete Trewavas (Marillion, Edison's Children)και Mike Portnoy (Dream Theater). Όλοι ένας κι ένας. Κυρίο χαρακτηριστικό τους οι μακρόσυρτες συνθέσεις, το υψηλής τεχνικής παίξιμο και τα πολλά στοιχεία από τον κλασικό ήχο του progressive rock. Τα πρώτα 3 άλμπουμ τους έχουν πολύ ενδιαφέρον.
 |
| Watchtowe/Shadow Gallery/Spock's Beard |
Από τις σημαντικότερες προσωπικότητες του αμερικάνικου metal, ο κιθαρίστας Jim Matheos, εκτός από το μόνιμο σχήμα του, τους Fates Warning, έχει δραστηριοποιηθεί σαν OSI(Office of Strategic Influence) ένα αρκετά δύσκολο progressive rock συγκρότημα, με τη συνδρομή του πρώην Dream Theater, Kevin Moore. Στα πρώτα 2 άλμπουμ τους, ντραμς παίζει ο Mike Portnoy. Ένα δεύτερο σχήμα με το οποίο ασχολήθηκε ο Matheos (σ.σ. έχει παίξει ακόμα με τους Gordian Knot, Memories of Machines, Tuesday the Sky κ.α. ενώ έχει και 3 προσωπικά άλμπουμ) είναι οι Arch/Matheos, με τον πρώην τραγουδιστή των FW, John Arch. Έχουν κυκλοφορήσει 2 άλμπουμ, με πιο πρόσφατο το Winter Ethereal (2019). Έχουν ενδιαφέροντα ήχο, θα τον χαρακτήριζα μοντέρνο και αρκετά προσωποποιημένο.
Δεν αισθάνομαι ότι ο ήχος των Coheed and Cambria πέρασε έστω και στο ελάχιστο στην Ευρώπη. Έχοντας μια ιστορία 35 (!) χρόνων, οι Claudio Sanchez (τραγούδι, πλήκτρα, κιθάρα), Travis Stever (κιθάρα/τραγούδι), Josh Eppard (ντραμς, πλήκτρα)και Zach Cooper (μπάσο), έχουν κυκλοφορήσει περισσότερα από 10 άλμπουμ, όλα δύσκολα» αλλά πολύ ενδιαφέροντα σε όσους εντρυφήσουν. Με έντονες επιρροές από Faith No More και λιγότερο Rush, οι Coheed and Cambria απαιτούν προσεκτικό άκουσμα. Οι Heir Apparent οι οποίοι ήταν η αφορμή για αυτό το άρθρο είναι από τα αδικημένα συγκροτήματα του χώρου, καθώς λόγω διάφορων συγκυριών ποτέ δεν κατάφεραν κερδίσουν την ευρεία αναγνώριση και την επιτυχία που άξιζαν. Τα πρώτα 2 άλμπουμ τους (Graceful Inheritance 1986 και One Small Voice, 1989), τους φέρνουν στην πρώτη σειρά αξίας των συγκροτημάτων του ιδιώματος.
Ακόμα ένα αμερικάνικο, progressive rock συγκρότημα οι King’s X των Jerry Gaskill ντραμς, τραγούδι, Doug Pinnick μπάσο και Ty Tabor κιθάρα/τραγούδι, συνεχίζουν από το 1979, οι ίδιοι ΧΩΡΙΣ αλλαγές! Έχουν ένα δικό τους ύφος, με φωνητικά που σε ορισμένες περιπτώσεις θυμίζουν Beatles, ενώ ο ήχος τους είναι ευρύς και ποικιλόμορφος. Πάντως αξίζει να τους ακούσετε.
 |
| Jon Oliva/Coheed and Cabria/Pain of Salvation/Arch-Mateos |
Πραγματικά ξεχωριστό συγκρότημα οι Σουηδοί Pain of Salvation, στην ουσία είναι το όχημα των ιδεών του Daniel Gildenlöw, που τα κάνει …όλα . Περίπλοκες φωνητικές μελωδίες, εναλλαγές μουσικών περασμάτων και ενδιαφέροντα riffs, κάνουν τη μουσική των Pain of Salvation, ιδιαίτερα ελκυστική. Τελευταίο άλμπουμ τους το Panther(2000), με κάθε άλμπουμ τους να έχει ένα κεντρικό θέμα.
Οι Jon Oliva's Pain έχουν μια ιδιαίτερη θέση στην καρδιά του Έλληνα μεταλλά αφού είναι το συγκρότημα του τραγουδιστή, οργανίστα των Savatage, Jon Oliva. Δεν έχουν την ποιοτική στόφα των Savatage, ούτε τις συνθέσεις, αλλά έχουν Oliva!
Οι Αμερικάνοι Mastodon (Troy Sanders μπάσο/τραγούδι, Brent Hinds κιθάρα, τραγούδι, αποχώρησε το 2025 και Bill Kelliher κιθάρα/τραγούδι), έχουν κυκλοφορήσει 8 άλμπουμ κι αν μπορούσα να ξεχωρίσω κάποια αυτά είναι τα Leviathan που βασίζεται στο έργο του Herman Melville,Moby-Dick, Crack the Skye (2009) και Once More 'Round the Sun(2014). Όσο για τα εξώφυλλα τους, πραγματικά έργα τέχνης!
Από τα συγκροτήματα με ιδιαίτερη εκτίμηση στη χώρα μας, είναι οι Psychotic Waltz, με έναν δαιδαλώδες ήχο και ακανόνιστους ρυθμούς τους. Ίσως σε ένα καινούργιο ακροατή, τα κομμάτια τους να ακουστούν…απλά, αλλά δεν είναι έτσι.
Στη συνέχεια, δύο σουηδικά συγκροτήματα που συνδέονται μεταξύ τους. Πρώτα οι Kaipa, με κιθαρίστα τον 17χρονο Roine Stolt που στη συνέχεια σχημάτισε τους Flower Kings, που ξεκίνησαν σαν συγκρότημα που συνόδευε τον Stolt στην περιοδεία όπου θα έπαιζε το καινούργιο άλμπουμ του, Flower Kings. Αποφάσισαν να σχηματίσουν συγκρότημα, κρατώντας το όνομα και μέχρι σήμερα έχουν κυκλοφορήσει 17 άλμπουμ. Ο ήχος τους είναι κοντά σε αυτόν των Genesis, εποχής A Trick of the Tale. Έχουν ενδιαφέρον αν δεν σας κουράζουν τα μεγάλης διάρκειας κομμάτια.
Οι Omar Rodríguez-López και Cedric Bixler-Zavala αποτελούν τους Mars Volta που δεν είναι καθαρόαιμο progressive metal αλλά ένα κράμα από hardcore, ψυχεδέλεια, free jazz και πειραματικό rock. Για όσους αντέχουν…
Να κι ένα βρετανικό progressive metal συγκρότημα. Οι Tesseract (ή TesseracT) σχηματίστηκαν το 2003 και ο ήχος τους είναι ξεχωριστός γι αυτό και χαίρουν ιδιαίτερη εκτίμησης, αν και έχουν κυκλοφορήσει μόνο 5 studio άλμπουμ. Εξεζητημένος ήχος με συγκεκριμένο ακροατήριο.
Ξανά γυρνάμε στην Αμερική και στους Periphery που στα 7 άλμπουμ τους έχουν ένα δικό τους groove ήχο. Για όσους ψάχνονται! Αξίζει να ακούσετε τους Ισραηλίτες Orphaned Land που στη μουσική τους συνδυάζουν στοιχεία από την ανατολίτικη μουσική, για να περάσουμε στα ελληνικά progressive metal συγκροτήματα, αρχής γενομένης από τους Mother of Millions όπου με το πρόσφατο άλμπουμ τους Magna Mater, επιβεβαίωσαν την καλή τους πορεία. Έντονα ατμοσφαιρική και με πολλά στοιχεία, οι Sorrowful Angels βρίσκουν χώρο σε αυτό το αφιέρωμα και σας προτείνω το Remedie (2015). Με πολύ ταλέντο οι Horizon’s End, κυκλοφόρησαν το 1998 το πρώτο τους άλμπουμ με τίτλο Sculpture of Ice και μετά από αρκετές αλλαγές στα μέλη του, το 2001 κυκλοφόρησε το δεύτερο άλμπουμ του, με τίτλο Concrete Surreal. Φροντίστε να τους ακούσετε, έστω κι αν έχουν διαλυθεί.
Μακράν ένα από τα καλύτερα ελληνικά progressive metal σχήματα, οι Fragile Vastness, άφησαν πίσω τους 2 (πολύ) καλά άλμπουμ, τα Excerpts και A Tribute to Life που το ψάχνω στα μεταχειρισμένα και δεν το βρίσκω. Δύο άλμπουμ έβγαλαν και οι Wastefall (Fallen Stars and Rising Scars και Soulrain) με αρκετό funk και μυρωδιά Pain of Salvation. Απ τα παλαιότερα σχήματα του είδους οι Dark Nova, ισορροπούν μεταξύ power, progressive neoclassical. Δισκογραφικά έχουν μια καλή πορεία από το 1991 που κυκλοφόρησαν το πρώτο demo τους έως και το 1993 που κυκλοφόρησαν το Dark Rhapsodies και ποτέ δεν είναι αργά να τους ανακαλύψετε.
Δημοσίευση σχολίου