Μπορεί στους νεότερους, ο όρος Kraut Rock να μην λέει απολύτως τίποτε όπως και τα ονόματα των Guru Guru, Neu, Kraftwerk (αυτούς ίσως τους ξέρουν σαν όνομα), Can, Faust, Amon Duul κ.α. Σε εμάς τους άνω των 60, που γράφαμε στο ξύλινο θρανίο τα ονόματα των αγαπημένων συγκροτημάτων, σε εμάς που η βόλτα στη Στροφή του Μανάκου, στο Music Corner, στο Jazz Rock, στο Happeining, στη Πιπίνου 21 και τόσα άλλα δισκάδικα στο κέντρο της Αθήνας, ήταν εκδήλωση πολιτισμού, το kraut rock δεν ήταν ένας απλά μουσικός όρος, αλλά μια άγνωστη μουσική ξενάγηση, μακριά από ότι ακούγαμε τότε! Στο σημερινό άρθρο, θα διαβάσετε τα 10 Καλύτερα και πλέον Αντιπροσωπευτικά Άλμπουμ του kraut rock και φυσικά στα σχόλια μπορείτε να προσθέστε αυτά που τυχόν απουσιάζουν και κατά τη γνώμη σας, διαμόρφωσαν το είδος. Πριν ξεκινήσετε την ανάγνωση, θα ήθελα να υπογραμμίσω ότι συγκροτήματα όπως οι Eloy, δεν ανήκουν στην έννοια του kraut rock, αφού η μουσική τους ήταν επηρεασμένοι από το βρετανικό progressive ύφος. Όμως η γερμανική καταγωγή τους, τούς φέρνει μέσα σε αυτό το αφιέρωμα (άσε που μου αρέσουν!). Ας ξεκινήσουμε με τον όρο kraut rock, που στα γερμανικά kraut σημαίνει βότανο αλλά χρησιμοποιεί για τα χορταρικά χαμηλής βλάστησης (krauter). Δεν υπάρχει μια ξεκάθαρη προέλευση όρου kraut, άλλοι λένε ότι επινοήθηκε από τον Άγγλο ραδιοφωνικό παραγωγό John Peel, άλλοι ισχυρίζονται ότι προέκυψε από το κομμάτι των Amon Duul “Mama Duul und ihre Saurtakrautaband spleit auf’ από το πρώτο άλμπουμ τους Psychedelic Underground (1969), ή ακόμα κι από τους Αμερικάνους κατά τη διάρκεια του Β!Παγκοσμίου Πολέμου που αποκαλούσαν τους Γερμανούς, Krauts επειδή έτρωγαν Sauerkraut (ξυνολάχανο, που ταιριάζει απόλυτα με λουκάνικο!!!). Για να κάνουμε τα πράγματα πιο απλά, ο όρος krautrock χρησιμοποιήθηκε από τους Βρετανούς μουσικούς δημοσιογράφους, μάλλον κοροϊδευτικά, για να περιγράψουν τα γερμανικά συγκροτήματα, που παρουσίασαν στις αρχές του 1970 ένα ξεχωριστό κράμα μουσικής βασισμένο στην ηλεκτρονική μουσική που ήταν στο ξεκίνημά της, τη ψυχεδέλεια, την avant-garde, το prog space rock έως και τη μινιμαλιστική ηλεκτρονική μουσική. Πραγματικό κράμα μουσικών ειδών! Η αλήθεια είναι ότι αρκετά γερμανικά συγκροτήματα (Tangerine Dream, Eloy) πήραν στοιχεία από το βρετανικό progressive και κυρίως από τους Pink Floyd, αλλά αυτό δεν είναι κακό, αφού ειδικά οι πρώτοι, ήταν πρωτοπόροι της ηλεκτρονικής μουσικής. Εκείνο που πρέπει να τονίσουμε είναι η μεγάλη προσπάθεια των γερμανικών συγκροτημάτων να αποφύγουν τα αμερικανικά κλισέ του rock'n'roll και να δημιουργήσουν τη δική τους ευρωπαϊκή αλλά μη-αγγλική ταυτότητα και μια ριζοσπαστική ταυτότητα. Αν ψάξουμε, θα δούμε ότι υπάρχουν 3 καλλιτέχνες που τα γερμανικά συγκροτήματα δανείστηκαν την εφευρετικότητά τους, οι Velvet Underground, ο Frank Zappa και οι Pink Floyd. Και στο κάτω κάτω της γραφής, γιατί το Tubular Bells είναι ευφυής δίσκος και δεν είναι το Autobahn των Kraftwerk;
Πριν ξεκινήσουμε, θα ήθελα να επιστήσω την προσοχή στους νεότερους, ΝΑ ΜΗΝ παρασυρθούν και αγοράσουν κάποιον από τους παρά κάτω προτεινόμενους δίσκους ΠΡΙΝ τους ακούσουν.
Η …παρέλαση των 10 Σημαντικότερων Άλμπουμ του Kraut Rock, ξεκινάει με το Yeti(1970) των Amon Düül 2, που προήλθαν από τη διάσπαση της μουσικής δυτικογερμανικής ομάδας μουσικών, που έδρευε στο Μόναχο. Βασικό χαρακτηριστικό του ήχου τους είναι o αυτοσχεδιασμός.To Yeti είναι το πλέον αντιπροσωπευτικό άλμπουμ, με πολλά στοιχεία δομημένων συνθέσεων. Εκείνο που κατάφεραν ήταν το σύνολο των κομματιών να ακούγονται δεμένα, έστω κι αν το στοιχείο του αυτοσχεδιασμού είναι έντονο.
Οι Harmonia ήταν ένα από τα πρώτα γερμανικά super group, αφού σχηματίστηκαν το 1973 από μέλη των Cluster (Hans-Joachim Roedelius και Dieter Moebius) και του κιθαρίστα των Neu!, Michael Rother. Το πρώτο άλμπουμ τους Musik von Harmonia είναι ένα δύσκολο άλμπουμ για όσους δεν είναι εξοικειωμένοι με τον αυτοσχεδιασμό, αλλά σίγουρα είναι από τα κορυφαία του είδους.
Ένα πολύ σημαντικό συγκρότημα που η μουσική του έπαιξε σημαντικότατοι ρόλο στην εξέλιξη της ηλεκτρονικής μουσικής, είναι οι Neu! Που σχηματίστηκαν το 1971 στο Düsseldorf, από τους Klaus Dinger και Michael Rother, μετά την αποχώρησή τους από τους Kraftwerk. Το πρώτο άλμπουμ με τίτλο το όνομά τους ήταν δίσκος αναφοράς για τα ηλεκτρονικά συγκροτήματα, αφού με τον πειραματισμό του, επηρέασε όλους όσους το άκουσαν (και συνεχίζει μέχρι σήμερα).
Το πιο γνωστό ηλεκτρονικό συγκρότημα είναι οι Kratfwerk (Ralf Hütter φωνή, πλήκτρα, ηλεκτρονικά, Florian Schneider φωνή, πλήκτρα, ηλεκτρονικά, Klaus Röder βιολί, κιθάρα και Wolfgang Flür περκάσιονς) από το Düsseldorf. Κι αν τότε τους θεωρούσαμε απρόσωπους, ίσως να κάναμε λάθος αφού η μουσική τους ήταν ο πιο γλυκός και ρομαντικός ηλεκτρονικός ήχος που είχα(με) ακούσει!
Το Autobahn είναι ένα σημαντικό άλμπουμ αυτής της σχολής, που βασίζεται στα συνθεσάιζερ και drum machine, με μονότονα και υπνωτικά (ελάχιστα) φωνητικά, με απλές μελωδίες και αρμονίες, στοιχεία με τα οποία δεν είμαστε καθόλου εξοικειωμένοι. Στο 22λεπτο κομμάτι που καλύπτει την πρώτη τη πλευρά του δίσκου αλλά και στα 4 ξεχωριστά της Β πλευράς (στην ουσία και πάλι ένα είναι), αναπτύσσεται ένας επίμονος μουσικός παλμός με επαναλαμβανόμενους ρυθμούς που ίσως και να περιγράφονται κι ως εξτασιακοί! Το πιο απίθανο ήταν η κυκλοφορία του Autobahn σε μικρό δίσκο (στο άλμπουμ καταλαμβάνει την Α πλευρά) με το ανάλογο σε edit. Στο Autobahn (Νο7 Δ.Γερμανία, Νο 5 Αμερική, Νο4 Μ.Βρετανία), βρίσκονται οι ρίζες του electro, της ambient και της synth pop, είδη που αναπτύχθηκαν δεκαετίες αργότερα.
Οι Guru Guru έφτιαξαν ένα δικό τους είδος μουσικής, συνδυάζοντας τη free jazz με στοιχεία από το rock των Jimi Hendrix, Frank Zappa, The Crazy World Of Arthur Brown, Pink Floyd και ψυχεδέλειας. Ίσως γι αυτό και η μουσική τους να είναι πιο προσιτή. Θα συνιστούσα το τέταρτο άλμπουμ με τίτλο το όνομά τους (1973).
Οι Can, το συγκρότημα των Holger Czukay, Irmin Schmidt ,Michael Karoli, Jaki Liebezeit, Malcolm Mooney και του γιαπωνέζου Damo Suzuki, σχηματίστηκε στην Κολωνία το 1968 και είναι από τους πρωτεργάτες του kraut rock. Ο ήχος τους ήταν ή καλύτερα είναι πρωτοποριακός, συνδυάζοντας στοιχεία avant-garde μουσικής, jazz και ψυχεδέλειας. Το Tago Mago(1971) είναι από τα χαρακτηριστικότερα άλμπουμ τους, με στιγμές εμπνευσμένης τρέλας και έμπνευσης.
Οι Popol Vuh σχηματίστηκαν το 1969 από τον οργανίστα Florian Fricke κι έχουν μια πολύ μεγάλη δισκογραφία, όπου βασικό χαρακτηριστικό του ήχου τους είναι τα synthesizers, συνδυασμένα με στοιχεία world music, εξαιρετικά πειραματικό για την εποχή.Το Letzte Tage - Letzte Nächte
(Last Days - Last Nights) είναι ενδεικτικό δείγμα του ήχου τους.
Το πιο εκκεντρικό(!) kraut rock συγκρότημα είναι οι Embryo από το Μόναχο, με βασικά μέλη τους, τους Christian Burchard (ντραμς, πλήκτρα,vibraphone, σαντούρι) και Edgar Hofmann (πνευστά). saxophone, flutes). Με ήχο κοντά σε αυτόν των King Crimson, οι Embryo συνδύασαν το progressive rock, τη jazz αλλά και την world music, ακολούθησαν την μοίρα όλων των άλλων kraut rock συγκροτημάτων και περιορίστηκαν στη γερμανική αγορά. Η δισκογραφία τους περιλαμβάνει δεκάδες άλμπουμ, θα έλεγα να ξεκινούσατε από το Zack Gluck.
Οι Edgar Froese, Conrad Schnitzler και Klaus Schulze ήταν τα αρχικά μέλη των Tangerine Dream, που σχηματίστηκαν το 1967! Έως και σήμερα, έχουν περάσει από τις τάξεις τους περισσότεροι από 30 μουσικούς, ενώ στο σημερινό σχήμα, η Bianca Froese-Acquaye, χήρα του ιδρυτή Edgar Froese, χωρίς να είναι μουσικός, παρακολουθεί από κοντά το συγκρότημα. Στην ατελείωτη δισκογραφία τους, υπάρχουν ορισμένα άλμπουμ-σταθμοί στο χώρο της ηλεκτρονικής μουσικής όπως το Zeit(1972, Χρόνος) αλλά και το Phaedra(1974). Τελευταίοι έμειναν οι Eloy, το συγκρότημα του Frank Bornemann, που σχηματίστηκε το 1969 στο Αννόβερο και μετά από ένα αδιάφορο πρώτο ομώνυμο άλμπουμ, κυκλοφόρησαν το λαμπρό δείγμα kraut progressive rock, Inside (1973), με ισορροπημένη δόση κιθάρας και πλήκτρων (Hammond) που για να είμαστε ειλικρινείς, ακούγονται πολύ κοντά στον ήχο των Pink Floyd. Η αλήθεια είναι ότι οι Eloy ΔΕΝ συμπεριλαμβάνονται στα kraut rock συγκροτήματα, αφού ο ήχος τους είναι progressive, αλλά η γερμανική καταγωγή τους και το μοναδικό ύφος τους, τους φέρνει μέσα σε αυτήν τη λίστα.
Η ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΤΟΥ KRAUT ROCK ΣΤΟΝ DAVID BOWIE
Δύσκολα θα βρούμε καλλιτέχνες από τη Μ.Βρετανία αλλά και την Ευρώπη που να επηρεάστηκαν από το kraut rock. Σύμφωνα με τους δημοσιογράφους που έχουν ασχοληθεί βαθιά με τη μουσική αλλά και τη ζωή του David Bowie, την 3ετία 1976-1979, έδειξε σαφή δείγματα επηρεασμού του, ξεκινώντας από το άλμπουμ Station to Station (1976), που όσες φορές κι αν το άκουσα δεν βρήκα ψείγματα kraut rock, παρά μόνο ένα έντονο funk/soul ήχο, κάτι που συνάντησαν στα 3 επόμενα άλμπουμ του Low (πολύ έντονα επηρεασμένο, 1977), Heroes (1977) και Lodger (1979), που ονομάστηκαν Berlin Trilogy! Η συμμετοχή του Brian Eno (συμμετέχει συνθετικά και στα τρία), «έδεσε» με την πειραματική προσέγγιση του Bowie στην ηλεκτρονική μουσική και ambient. Και στα 3 παραγωγή έκανε ο Αμερικάνος Tony Visocnti (δεύτερη σύζυγος του ήταν η τραγουδίστρια Maryn Hopkins), ενώ σοφά ο Bowie κι ο Visconti, πήραν στις ηχογραφήσεις τα κατάλληλα «εργαλεία» κι έτσι εκτός του Eno στα άλμπουμ παίζουν και οι κιθαρίστες Robert Fripp, Adrian Belew και Carlos Alomar, που ο ήχος τους έδεσε με την ηλεκτρονικής κατεύθυνση που ήθελε να δώσει ο Bowie.
Μπορεί η έκταση αναφοράς στον Bowie να είναι μεγάλη, αλλά είναι εμφανής ο επηρεασμός του από το kraut rock με τον ίδιο τον Bowie να τα χαρακτηρίζει Berlin trilogy και μουσική τριλογία του «DNA» του!. Μπορεί καλλιτεχνικά αυτά τα τρία άλμπουμ να θεωρούνται σημαντικά, εμπορικά δεν πήγαν καλά καθώς ήταν μακριά από το κλασικό ύφος του.
Την επόμενη Κυριακή: Η Σκοτεινή Πλευρά του Roger Waters
ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΡΙΧΑΡΔΟΣ
5/11/23
Δημοσίευση σχολίου