Έχετε σκεφτεί ποιος δίσκος κλασικής μουσικής έχει τις μεγαλύτερες πωλήσεις; Η 5η Συμφωνία του Beethoven; Το κοντσέρτο για πιάνο και Ορχήστρα Ν1 του Chopin;, Τα Βραδεμβούργια Κοντσέρτα του Johan Sebastian Bach; Οι 4 Εποχές του Vivaldi ή κάποιο άλλο;
Κι αυτή ακριβώς είναι η απάντηση: Κάποιο άλλο, αλλά ποιο; Σε χώρες όπως Αμερική αλλά και σε αρκετές της Ευρώπη, υπάρχει ξεχωριστό chart (πίνακας πωλήσεων) για την κλασική μουσική και στις μεγάλες αγορές, υπήρχε product manager που χειριζόταν το κομμάτι της κλασικής μουσικής. Στην Ελλάδα, η Sony είχε άνθρωπο, τον Θόδωρο Μητσάνη, ο οποίος παράλληλα με τη δουλειά του στο τμήμα πωλήσεων, ήταν και Υπεύθυνος του Κλασικού Ρεπερτορίου. Το ίδιο και η Polygram η οποία είχε τον δυνατότερο παίκτη κλασικής μουσικής, τη Deutsche Grammophon, με laber manager τον Στέλιο Κόνιαρη και η WEA που αντιπροσώπευε την Erato, ένα επίσης δυνατό label κλασικής μουσικής. Η Sony ήταν η πρώτη εταιρεία που «είδε» τις δυνατότητες της κλασσικής μουσικής πέραν του κλασικού ακροατηρίου , για αυτό με το label Sony Classics που είχε τακτικές κυκλοφορίες, οι οποίες δεν έβγαιναν απλά στην αγορά, αλλά υπήρχε διαρκής παρακολούθηση από το τμήμα πωλήσεων. Αλλά για να είμαστε προσγειωμένοι, στη χώρα μας, το κοινό της κλασικής μουσικής ήταν μεν λίγο, αλλά σταθερό. Στην Ευρώπη, πρώτα ερχόντουσαν οι γερμανόφωνες χώρες, μετά η Μ.Βρετανία και μετά οι Σκανδιναβικές.
Το label Sony Classical αναπτύχθηκε ιδιαίτερα όταν άρχισε να κυκλοφορεί soundtracks (μόνο το score,δηλαδή τη μουσική επένδυση της ταινίας, χωρίς τραγούδια) όπως Arachnoverture | Spider-Man του Michael Giacchino, Memoirs of a Geisha(2005) με τον Yo Yo Ma (ΑμερικανοΚινέζος τσελίστας), Star Wars Episode I: The Phantom Menace (1999) με τον John Williams και πολλά άλλα. Στην ουσία, πέρασε soundtracks με κλασική ή κλασικίζουσα μουσική επένδυση ταινιών που σε άλλη περίπτωση θα κυκλοφορήσουν από τα γνωστά label της εταιρείας, σε ένα εξειδικευμένο label που παραδοσιακά είχε χαμηλές ή αν θέλετε σταθερές πωλήσεις, αυξάνοντας έτσι τη δυναμική του στην αγορά (market share). Και φθάνουμε στην αρχική ερώτηση, «Ποιος δίσκος κλασσικής μουσικής, έχει τις μεγαλύτερες πωλήσεις;» Για να μην το κουράζουμε, το soundtrack του Τιτανικού πούλησε 60.000(!) και το cd single My Heart Will Go On με τη Celine Dion, 25.000! Μόνο στην Ελλάδα, γιατί σε παγκόσμιο επίπεδο οι συνολικές πωλήσεις ήταν 27.000.000 αντίτυπα. Κανείς δεν αμφιβάλλει ότι η δουλειά του συνθέτη James Horner ήταν εξαιρετική αλλά αν δεν υπήρχε η Celine Dion και το τραγούδι (σύνθεση των James Horner και στίχοι του Will Jennings)
να εκτινάξει τις πωλήσεις, το κείμενο αυτό δεν θα γραφόταν. Και βέβαια εκείνο που πρέπει να σημειωθεί είναι ότι η Sony συμπεριέλαβε ένα pop τραγούδι σε ένα soundtrack, προσπαθώντας να τονώσει τις πωλήσεις του, χωρίς βέβαια να μπορεί να φανταστεί τις τεράστιες πωλήσεις που θα έκανε.
Στο παρελθόν υπήρξαν αρκετά soundtracks που βασίστηκαν στην κλασική μουσική, βάζοντας τα σε μια χρονολογική σειρά, να ξεκινήσω από το εμβληματικό soundtrack Fantasia του Disney με μουσική, Bach, Beethoven, Stravinsky, το Barry Lyndon(1975) (σ.σ.πολύ καλή ταινία) με μουσική Shubert, Vivaldi, Hendel που θεωρείται σημείο αναφοράς στα soundtracks, το Amadeus(1984) με μουσικής του Mozart, από τα πιο πετυχημένα soundtrack και το Out of Africa(1985) με συνδυασμό μουσικής από τον John Barry και τον Mozart.
Η ΚΛΑΣΙΚΗ ΜΟΥΣΙΚΗ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ
Οι πωλήσεις στη χώρα μας δίσκων κλασικής μουσικής ήταν περιορισμένες. Αν εξαιρέσουμε τις γερμανόφωνες χώρες και ίσως την Αγγλία και Σκανδιναβία, οι υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες έχουν χαμηλά ποσοστά πωλήσεων. Τις δεκαετίες 80 και 90 που ήταν οι χρυσές δεκαετίες του δίσκου στην Ελλάδα, υπήρξαν καταστήματα που πωλούσαν ΜΟΝΟ κλασική μουσική όπως η “Η Λέσχη του Δίσκου» που διακινούσε το μεγαλύτερο ποσοστό δίσκων κλασικής μουσικής στην Ελλάδα, η «Μουσική Προσφορά», ο Τζαμαλής (και οι 2 στην στοά Όσκαρ), το Opera Compact Disc (κι αυτό μέσα στη στοά Όπερα, επί της οδού Ακαδημίας 57, δίπλα από τη Λυρική Σκηνή), με ένα κλαβιέ πιάνου αποτελεί το χερούλι της πόρτας(!), που βρίσκεται δίπλα από τον κινηματογράφο και ακόμα και αν έχει αλλάξει ονόματα και χέρια, είναι ο πιο παλιός χώρος που λειτουργεί ως δισκάδικο κλασικής μουσικής. Στη Θεσσαλονίκη, υπήρξε ο Πάτσης, το Stereo Disc καιτ ο Blow Up, όλα μεγάλα καταστήματα, όλα ενημερωμένα. Ήταν τόση η δίψα του κοινού, που καλές δισκογραφικές εταιρείες όπως η Naxos , αντιπροσωπευόταν στην Ελλάδα από το κατάστημα «Η Λέσχη του Δίσκου».
Καμία φορά, ένα απλό pop γεγονός (σ.σ. προσέξτε τη λέξη pop) μπορεί να συμπαρασύρει ένα ολόκληρο είδος μουσικής. Οι Carreras Domingo Pavarott, αρχής γενομένης με την κυκλοφορία του Carreras Domingo Pavarotti in Concert (1990, επανακυκλοφόρησε με τίτλο The Three Tenors in Concert), κατάφερνα να μπουν σε χιλιάδες σπίτια που δεν είχαν στη δισκοθήκη τους κανένα δίσκο κλασικής μουσικής. Το δισκογραφικό ταξίδι τους συνεχίστηκε με άλλα 3 άλμπουμ, με τελευταίο το The 3 Tenors Christmas(2000).
Και δεν φθάνουν αυτοί, είχαμε και τις ελληνικές παραγωγές με τους «4 χορούς του Σκαλκώτα" υπό τη διεύθυνση του Δημήτρη Μητρόπουλου και 6 άλμπουμ του Μάριου Φραγκούλη που κυκλοφόρησαν και στο εξωτερικό!
Να ευχαριστήσω τον Θοδωρή Μητσάνη που είχε εργαστεί για πολλά χρόνια στο τμήμα πωλήσεων της CBS/ και SONY για την μεγάλη βοήθειά του.
ΑΛΕΑΝΔΡΟΣ ΡΙΧΑΡΔΟΣ
9/10/25
Δημοσίευση σχολίου