ALAN PARSONS PROJECT – EYE IN THE SKY: ΚΑΙΝΟΤΟΜΟ ΚΑΙ ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΟ

 

Το 1982 είναι μια ιδιαίτερη χρονιά. Η επανάσταση του punk έχει «ξεφουσκώσει» για τα καλά και ο ηλεκτρονικός ήχος δείχνει να κυριαρχεί στην pop, αλλά και να έχει γίνει αναπόσπαστο μέρος των περισσότερων ποιοτικών rock άλμπουμς της εποχής. Πολλά συγκροτήματα,  που στα 70s είχαν ορίσει το progressive rock (Genesis, Yes, Moody Blues κ.α), προσανατολίζονται σε πιο  electro-pop ήχο. Σε αυτή τη χρονιά των αλλαγών (δυσάρεστων για πολλούς από τους οπαδούς του progressive rock) οι Alan Parsons Project κυκλοφορούν  το Eye in the sky, που θα μπορούσε να χαρακτηριστεί η «γέφυρα» που συνδέει το prog rock με την pop μουσική.
Η ΗΧΟΓΡΑΦΗΣΗ – ΤΑ ΤΡΑΓΟΥΔΙΑ
Το Eye in the sky ηχογραφήθηκε στα Abbey road studios του Λονδίνου και μαζί με το I robot ταυτίζονται με το δημιουργικό ζενίθ του Alan Parsons και του ισότιμου συνεργάτη του Eric Woolfson. Οι Alan Parsons Project, εκείνη την εποχή ήταν αυστηρά ένα στούντιο συγκρότημα, που χρησιμοποιούσε διάφορα μέλη στα φωνητικά. Ο Woolfson συνήθως ηχογραφούσε ένα φωνητικό οδηγό και ο Alan Parsons, ο οποίος ήταν ο παραγωγός του συγκροτήματος, θα αποφάσιζε ποια φωνή ταιριάζει καλύτερα στο τραγούδι. «Θέλαμε να βασίσουμε το άλμπουμ στην ιδέα ότι ο Mεγάλος Aδελφός σάς παρακολουθεί - υπάρχει πάντα μια κάμερα που σας παρακολουθεί, υπάρχει πάντα ένα ελικόπτερο στον ουρανό που σας επιβλέπει και μπορεί κάποιος να διαβάσει μια σειρά από μικρά γράμματα εφημερίδων από το διάστημα», θα δηλώσει ο Alan (επιβεβαιώνοντας όσους υποστηρίζουν ότι το άλμπουμ βασίστηκε στο ¨1984¨ του George Orwell). Ο Parsons, σαν μηχανικός ήχου, έχει συνδέσει το όνομά του με δυο ιστορικά άλμπουμς: Abbey road (των Beatles) και Dark side of the moon (των Pink Floyd). Ο ήχος του Sirius, που είναι ένα από τα πιο διάσημα instrumental, πλημμυρίζει τον χώρο καθώς το άλμπουμ ξεκινά. «Σχετίζεται με το πιο φωτεινό αστέρι στον ουρανό, σού δημιουργεί μια εικόνα διαστημική και πλανητική, γι’ αυτό το επιλέξαμε».

Το κύριο όργανο σε αυτό το κομμάτι είναι ένα clavinet, ένα είδος keyboard που χρησιμοποίησε ο Stevie Wonder στο "Superstition" και ο Parsons  χρησιμοποίησε για να δημιουργήσει έναν βρόχο που είναι το θεμέλιο του "Sirius". To Sirius έχει ακουστεί ευρέως σε αθλητικές εκδηλώσεις, ιδιαίτερα πριν την έναρξη αγώνων μπάσκετ, κυρίως επειδή οι Chicago Bulls (του υπερπαίκτη Michael Jordan) άρχισαν να το χρησιμοποιούν γύρω στο 1987. Όταν ο χαρακτηριστικός ήχος του μπάσου ακούγεται, ξεκινά το πλέον αναγνωρίσιμο κομμάτι του άλμπουμ το Eye in the Sky. Πρόκειται για  ένα ζεστό synthpop τραγούδι με μελωδικό σόλο κιθάρας από τον Ian Bairnson, που δένει άψογα με τη φωνή του Eric Woolfson. Είναι προφανές ότι  παίρνει το θέμα του από το 1984 του George Orwell, το οποίο περιστρέφεται γύρω από ένα δυστοπικό μέλλον όπου οι πολίτες παρακολουθούνται συνεχώς από μια ολοκληρωτική παγκόσμια κυβέρνηση. Ωστόσο, ακόμη και η επίσημη σελίδα του Alan Parsons δεν αναφέρει καμία σύνδεση. Δεν υπάρχει επίσης τίποτα στους στίχους που να το συνδέει με αυτό το μυθιστόρημα - όσοι έχουν διαβάσει το βιβλίο γνωρίζουν ότι δεν υπάρχουν συγκεκριμένες αναφορές σε «μάτια στον ουρανό», δηλαδή δορυφόρους κλπ, αλλά μόνο σε κάμερες και τηλεοθόνες που βρίσκονται παντού. Πιθανός θεωρείται κι ο ισχυρισμός ότι είναι μια αναφορά στις κάμερες οροφής, ιδιαίτερα στα καζίνο, όπου χρησιμοποιείται ο ίδιος όρος "μάτι στον ουρανό". Με αυτή τη λογική μπορούμε να το θεωρήσουμε ως μια επέκταση του προηγούμενου άλμπουμ των Alan Parsons Project  (The Turn of a Friendly Card), το οποίο ασχολείται με τα τυχερά παιχνίδια. Ο Woolfson περνούσε πολύ χρόνο στα καζίνο και του είχαν κεντρίσει το ενδιαφέρον οι κρυφές κάμερες που παρακολουθούσαν κάθε του κίνηση. Ο Parsons δεν ενθουσιάστηκε με την αρχική μορφή του κομματιού και τον ικανοποίησε μόνο όταν τροποποιήθηκε το φινάλε του. Το 'Children of the Moon' είναι ένα ανάλαφρο τραγούδι που τραγουδά επιδέξια ο David Paton των Pilot. Οι στίχοι του θυμίζουν στην ιστορία της Εξόδου, από την Βίβλο, με κριτική διάθεση για παρόμοια γεγονότα: “Follow the pilgrim to the Temple of the dawn; the altar's empty and the sacrifice is gone. We let the Madmen write the golden rules, we were no more than mortal fools - nothing to live for.” Το «Gemini» που τραγουδά ο Chris Rainbow, ο οποίος συνεισφέρει αρκετά στα backing vocals σε όλο το άλμπουμ, θα λέγαμε ότι υστερεί σε σχέση με ένα τόσο ποιοτικό άνοιγμα που έχει προηγηθεί. Με εύκολους στίχους, άνευρο δεν προσφέρει κάτι ιδιαίτερο. Ο Woolfson επιστρέφει στα φωνητικά για το "Silence and I", και θεωρώ ότι πρόκειται για μια υψηλής ποιότητας neo- prog μπαλάντα. Η διάθεση είναι μελαγχολική αλλά όχι νοσηρή και οι στίχοι είναι τόσο αόριστα σημαντικοί, ώστε να εμπνέουν κάποιες ελκυστικές εικασίες ως προς το νόημά τους. Ο ρυθμός ανεβαίνει λίγο στο "Going to' Get Your Fingers Burned", με τον Lenny Zakatek να παίρνει τη σκυτάλη στα φωνητικά.

Ο ήχος μοιάζει να ξεπερνά τα όρια του pop-rock και να αγγίζει το new-age gospel. Το "Psychobabble" βασίζεται σε μια δροσερή μελωδία με μερικές απλές αλλά αποτελεσματικές ακολουθίες μπάσου / κήμπορντς, με την «τρέλα» των φωνητικών του Elmer Gantry  να προκαλούν μια ανήσυχη διάθεση. Το "Mammagamma" είναι ένα από εκείνα τα ηλεκτρονικά-funk ορχηστρικά που ο Parsons δημιουργεί συχνά με αξιοζήλευτη ευκολία. Πιστός στη συγκεκριμένη φόρμα βάζει τον ακροατή σε διαδικασία προσμονής για κάτι πιο ουσιαστικό, που όμως δεν το βρίσκεις στο συγκεκριμένο κομμάτι. Γενικά ο Parsons είναι ιδανικός στο να βρίσκει πιασάρικα riffs, τα οποία αναπτύσσει ώστε να μάς δώσει ένα ολοκληρωμένο αποτέλεσμα. Σε πιο funky ρυθμό και πιο upbeat το Step by step, με τη φωνή του Lenny Zakatek, έχει την ατυχία να ακούγεται πριν το αριστουργηματικό Old and wise οπότε συχνά ο ακροατής το προσπερνά. Ο Parsons έγραψε το Old and wise με τον Woolfson. Το τραγούδι αφορά έναν άνθρωπο που πλησιάζει στον θάνατο και απευθύνεται σε όσους γνώριζε κρατώντας τις τρυφερές αναμνήσεις. Ο Woolfson ήθελε να το τραγουδήσει, αλλά ο Parsons επέλεξε τον τραγουδιστή των Zombies Colin Blunstone. Οι δυο τους γνωρίζονταν αρκετό καιρό, καθώς ο Parsons ήταν μηχανικός ήχου στο άλμπουμ των Zombies Odessey and Oracle (1968), το οποίο είχε επίσης ηχογραφηθεί στα Abbey Road Studios. Ο Blunstone γνώρισε τον Woolfson μέσω του Parsons και μιλώντας για το Old and wise θυμήθηκε: «Μιλούσα με τον Eric ένα βράδυ στο Abbey Road και είπε: "Θα ήθελα να σου παίξω αυτό το τραγούδι" και μπήκαμε στο έρημο Studio Three - ο Alan Parsons συνήθως χρησιμοποιούσε το Studio Two, το οποίο είναι το ίδιο στούντιο που χρησιμοποιούσαν οι Beatles τις περισσότερες φορές - αλλά μπήκαμε στο Studio Three, όπου οι Zombies ηχογράφησαν το "Time Of The Season". Ο Eric κάθισε και μου έπαιξε αυτό το τραγούδι στο πιάνο και σκέφτηκα: «Αυτό είναι υπέροχο τραγούδι!». Ο Eric μού είπε ότι θέλουν να δοκιμάσω να το τραγουδήσω. Έτσι έγινε τελικά!»
Στο εξώφυλλο του άλμπουμ, που επιμελήθηκε η εταιρεία Hipgnosis, βλέπουμε το μάτι του θεού Horus, ένα σύμβολο από την Αρχαία Αίγυπτο που συνδέεται με την ουράνια προστασία. Το εξώφυλλο ταιριάζει απόλυτα με τη θεματολογία του Eye in the sky και δείχνει ότι η μυθολογία, η αστρονομία και το υπερφυσικό αποτέλεσαν τη βάση έμπνευσης για τους Parsons και Woolfson.

ΤΙ ΕΚΑΝΕ ΜΕΤΑ
Το Eye in the sky κυκλοφόρησε τον Μάιο του 1982, έφτασε στο Νο7 του Billboard (No 27 στα UK Charts) και έγινε πλατινένιο στις ΗΠΑ (πωλήσεις άνω του 1 εκατομμυρίου). Οι δρόμοι του Alan Parsons και του Eric Woolfson χώρισαν το 1987. Ο θάνατος του Eric (2/12/2009) έσβησε κάθε ελπίδα επανένωσης και o Alan Parsons συνέχισε να κυκλοφορεί ενδιαφέρουσα μουσική μεν, αλλά μακριά από την ποιότητα των ιστορικών τους άλμπουμς δε. To 2017 (με την συμπλήρωση 35 χρόνων από την κυκλοφορία του άλμπουμ) ένα πολυτελές box set του Eye in the sky τέθηκε στη διάθεση του κοινού. «Το 2014 βρήκαμε εκατοντάδες ώρες ιδεών και demos που είχε ηχογραφήσει ο μπαμπάς μου, μεγάλο μέρος των οποίων ηχογραφήθηκε σε ένα μικρό Sony Walkman», λέει η κόρη του Eric, Sally Woolfson, που επιμελείται το αρχείο του. «Έγραφε και ηχογραφούσε τις ιδέες του σε κασέτα και μετά επέστρεφε σε αυτήν αργότερα. Μερικές φορές καθόταν για ώρες στον καναπέ σιωπηλός και αναρωτιόσουν τι έκανε - στην πραγματικότητα έγραφε ένα τραγούδι. Το έγραφε κυριολεκτικά στο μυαλό του και μετά, τέλος, καθόταν στο πιάνο και έπαιζε ό,τι είχε σκεφτεί». Στα 4 CDs, στο Blue ray disc, στο LP και σε όσα ακόμη περιλαμβάνει αυτή η έκδοση μπορούμε να δούμε τον τρόπο που ανέπτυξαν τις μουσικές τους ιδέες οι Parsons και Woolfson, ώστε να μάς χαρίσουν ένα ιστορικό άλμπουμ.

ΕΠΙΛΟΓΟΣ
Το οπισθόφυλλο


Το Eye in the Sky είναι καινοτόμο, πειραματικό και μελωδικό, με τα τραγούδια του να ακουμπούν τις πεποιθήσεις (κοινωνικές, πολιτικές, θρησκευτικές) του σύγχρονου ανθρώπου. Η έννοια της, προερχόμενης από διάφορες πηγές, επιτήρησης διαχέεται σε τραγούδια που, ενώ απομακρύνονται από τα πλαίσια του progressive rock, βρίσκουν τον δρόμο τους μέσα από τις μελωδίες, τις ενορχηστρώσεις και την άψογη παραγωγή του Alan Parsons. Όσα χρόνια κι αν περάσουν το Eye in the sky θα ακούγεται φρέσκο, μοντέρνο κι ευχάριστο.

ΘΟΔΩΡΟΣ ΤΕΡΖΟΠΟΥΛΟΣ

20/1/23

Την επόμενη Παρασκευή: Kiss-Lick it Up


Ο ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΡΙΧΑΡΔΟΣ ΓΙΑ ΤΟ EYE IN THE SKY
Τότε, πίσω στο 1982 δεν ξέραμε για Μεγάλο Αδελφό, τον δυσοίωνο παντογνώστη που κατασκόπευε τα πάντα, από την παραμικρή πτυχή της ερωτικής ζωής σου έως και το τι πιθανόν να σκέπτεσαι! Μουσικά, αυτό που κυριαρχεί είναι η μελωδία και η απλότητα της μουσικής για να συντελέσουν μαζί με τους στίχους ένα πολύ καλό Alan Parsons Project άλμπουμ.

Share on Google Plus

About Αλέξανδρος Ριχάρδος

    Blogger Comment
  1. "Σε αυτή τη χρονιά των αλλαγών (δυσάρεστων για πολλούς από τους οπαδούς του progressive rock) ... " : Αχ, έτσι ακριβώς!

    ΑπάντησηΔιαγραφή