O καλλιτέχνης, για τον οποίο θα μιλήσουμε σήμερα, έκανε πολύ εντυπωσιακή είσοδο στο ελληνικό ροκ, στις αρχές του ’70, με σοβαρή προοπτική να αναδειχθεί σε έναν από τους πρωταγωνιστές του χώρου. Πολύ σύντομα όμως «άλλαξε πίστα», ύστερα από τη συμμετοχή του στο αξεπέραστο άλμπουμ του Μάνου Χατζιδάκι Μεγάλος Ερωτικόs (1972).
Ο Δημήτρης Ψαριανός γεννήθηκε στην Πρέβεζα, στις 29 Δεκεμβρίου 1948. Σπούδασε τραγούδι και κιθάρα και άρχισε την επαγγελματική ενασχόλησή του με τη μουσική στην Αθήνα, στις αρχές της δεκαετίας του ’70. Όπως θα περίμενε κανείς από έναν νέο άνθρωπο εκείνης της εποχής, οι μουσικές επιρροές του προέρχονταν από την ποπ-ροκ σκηνή. Ερμήνευε, με την κιθάρα του και την υπέροχη φωνή του, γνωστές μπαλάντες (του Dylan, της Baez, και άλλων), αλλά και δικά του τραγούδια. Δύο από τα τραγούδια του, το «Πρόβλημα» και την «Κυρά μάγισσα», τα κυκλοφόρησε σε δίσκο 45 στροφών η Lyra, τον Δεκέμβρη 1971. Και στα δύο, τους στίχους είχε γράψει ο Δημήτρης Ιατρόπουλος, ενώ την ενορχήστρωση είχε επιμεληθεί ο Νίκος Μαμαγκάκης. Την ίδια χρονιά, δύο άλλα τραγούδια του, το «Ωτοστόπ» (σε στίχους του Δ. Ιατρόπουλου) και η «Τεμπελιά» (του σατιρικού ποιητή Γεωργίου Σουρή), περιλαμβάνονται στο άλμπουμ του Θ. Γκαϊφύλια «Ωτοστόπ», ήταν μάλιστα και τα πιο επιτυχημένα του δίσκου.
Όλα αυτά συνέβαιναν, ενόσω ο Δημήτρης Ψαριανός εμφανιζόταν στο «Κύτταρο», μαζί με όλα τα καλά παιδιά της εποχής: τον Εξαδάκτυλο, τους Socrates, τους Δάμωνα και Φιντία, τον Θανάση Γκαϊφύλια, και άλλους. Εκεί τον άκουσε ο σκηνοθέτης Δημήτρης Βερνίκος και σκέφτηκε ότι θα έπρεπε να τον
συστήσει αμέσως στο Μάνο Χατζιδάκι. Ας δούμε όμως καλύτερα πώς θυμόταν ο ίδιος ο Ψαριανός αυτή την ιστορία, μέσα από μια συνέντευξή του στην Κυριακάτικη Ελευθεροτυπία: «Η πρώτη γνωριμία έγινε μέσω του Δημήτρη Βερνίκου, σκηνοθέτη και φίλου του Χατζιδάκι, που με άκουσε στο “Κύτταρο” όπου εμφανιζόμουν. Ήρθε, λοιπόν, στο καμαρίνι και με ρώτησε: “Θέλεις να βρεθούμε με
τον Χατζιδάκι που μόλις επέστρεψε από την Αμερική;”. Φυσικά δέχτηκα. Έτσι τις επόμενες ημέρες βρέθηκα στο σπίτι του. Έπαιξα 2-3 κομμάτια στην κιθάρα και αμέσως μου λέει: “Δημήτρη, αποφασίζω να είσαι ο ερμηνευτής του Μεγάλου Ερωτικού». Πώς του φάνηκε άραγε η πρώτη εκείνη επαφή; «Ήξερα με ποιον συναντιέμαι. Δεν ήμουν απαίδευτος. Μάλιστα, ο Χατζιδάκις ήταν μεταξύ εκείνων
που είχα σερβίρει στην μπουάτ του Λάκη Παππά, όπου μέχρι τότε είχα δουλέψει και γκαρσόνι».
Ο Μεγάλος Ερωτικός κυκλοφόρησε το 1972 και περιέχει 11 τραγούδια σε μουσική Μ. Χατζιδάκι και στίχους των Κ.Π. Καβάφη, Μυρτιώτισσας, Γ. Σαραντάρη, Ν. Γκάτσου, Δ. Σολωμού, Οδ. Ελύτη, Σαπφούς, Ευριπίδη, Γ. Χορτάτζη, Σολομώντα, Αγ. Δημητρούκα και Μ. Χατζιδάκι, ερμηνευμένα -θεϊκά- από την αιθέρια Φλέρη Νταντωνάκη και τον λυρικό Δημήτρη Ψαριανό. Αμέσως μόλις κυκλοφόρησε, ο δίσκος αυτός θεωρήθηκε ως μέγα πολιτισμικό γεγονός, ενώ σήμερα συμπεριλαμβάνεται στα σημαντικότερα έργα της ελληνικής δισκογραφίας.
Έχοντας καταγράψει μια τέτοια επιτυχία στα 24 μόλις χρόνια του, ο Δημήτρης Ψαριανός ξεφεύγει πια από το χώρο του ροκ και συνεχίζει μια σπουδαία καριέρα ως ερμηνευτής των έργων μεγάλων δημιουργών. Το 1974, συμμετείχε μαζί με τη Μαρία Δημητριάδη στο δίσκο Σκλάβοι Πολιορκημένοι, σε μουσική του Νίκου Μαμαγκάκη και ποίηση του Κώστα Βάρναλη. Το 1977, μαζί με δύο ακόμα
χατζιδακικούς ερμηνευτές, τη Βούλα Σαββίδη και τον Γιώργο Μαρίνο, τραγουδά στο LP των Μίμη Πλέσσα-Γιάννη Κακουλίδη Τα Χαμένα Χρόνια, ενώ το 1982 συμμετέχει σ ένα από τα ωραιότερα άλμπουμ της ελληνικής δισκογραφίας, το Κέντρο Διερχομένων του Νίκου Μαμαγκάκη, σε στίχους του Γιώργου Ιωάννου.
Ενδιάμεσα, λοξοκοιτάζει και προς την ποπ/ροκ σκηνή: Το 1975, συμμετέχοντας στο δίσκο Καινούργια Μέρα του Στέλιου Φωτιάδη, μαζί με τη Δέσποινα Γλέζου και τον Βλάσση Μπονάτσο, και το 1976, λαμβάνοντας μέρος στο μιούζικαλ του Κώστα Τουρνά «Η Πρόβα», που ανέβηκε στο «Κύτταρο», μαζί με Λήδα, Robert Williams, Πωλίνα, και άλλους. Ό,τι και να έκανε όμως από το 1972 και μετά, όσο σπουδαίο και να ήταν, φαινόταν μικρό και ασήμαντο μπροστά στον Μεγάλο Ερωτικό! «Αυτός ο δίσκος ήταν η ευχή και κατάρα της ζωής μου», έλεγε αργότερα ο Ψαριανός. «Ευχή, γιατί υπήρξα σε αυτή τη θεία δημιουργία και κατάρα γιατί, όταν στα 20 ερμηνεύεις αυτά τα τραγούδια, η υπόλοιπη ζωή σου
απλώς περνάει σε δεύτερη μοίρα. Ανέβηκα στην κορυφή των Ιμαλαΐων κι όταν μετά έκανα σημαντικές -αντικειμενικά- δουλειές, όλοι μού λέγανε: “Καλή είναι, αλλά δεν είναι Μεγάλος Ερωτικός”. Αυτό το ‘αλλά’ είναι πολύ βαρύ». Όταν ο σκηνοθέτης Αντώνης Μποσκαΐτης ετοίμαζε το ντοκυμαντέρ «Ζωντανοί στο Κύτταρο – Σκηνές ροκ» (2006), συνάντησε -μεταξύ άλλων – και τον Δημήτρη Ψαριανό και τον ρώτησε, στο πλαίσιο τη συνέντευξης, ποιες ήταν οι ροκ επιρροές του. «Beatles! Baez! Dylan! Stones!», απάντησε χωρίς δισταγμό ο Ψαριανός. Για να συμπληρώσει: “Και από όλες αυτές τις επιρροές, όμως, εγώ τα έκανα μουνί καπέλο”… Ποιος θα το περίμενε αυτό από τον πάντα μετρημένο Ψαριανό! Ο Δημήτρης Ψαριανός έφυγε απρόσμενα από τη ζωή, στις 17 Νοεμβρίου 2020, σε ηλικία 72 ετών, αφήνοντας την ανάμνηση ενός ανθρώπου σεμνού, ευγενικού και πολύ «χαμηλόφωνου» για το μεγάλο ταλέντο του.
Την άλλη Δευτέρα: Φατμέ
ΔΙΚΑΙΟΠΌΛΙΣ
8/11/22
Δημοσίευση σχολίου